تهران – وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) با ابلاغ فهرست رسمی و جامع برندها و مدل‌های مجاز، درهای واردات خودرو را برای ایرانیان مقیم خارج از کشور گشود. این اقدام، بر پایه مصوبه دولت و آیین‌نامه اجرایی واردات خودرو، نه تنها فرآیند واردات را سامان می‌دهد، بلکه از ظرفیت ارزی هموطنان خارج از کشور برای غنی‌سازی بازار داخلی بهره می‌برد.
به گزارش سبدگردان هدف، این ابلاغیه که با هدف ساماندهی به فرآیند واردات و همزمان، بهره‌گیری از توان ارزی ایرانیان خارج از کشور صادر شده، حاوی فهرستی گسترده از خودروهای روز دنیا، به‌ویژه در سگمنت‌های برقی، هیبریدی و کم‌مصرف، از برندهای معتبر اروپایی و آسیایی است. تحلیل این فهرست نشان می‌دهد که سیاست‌گذار تلاش کرده است تا تنوع محصولات در بازار داخل را افزایش داده و مسیر ورود خودروهای با تکنولوژی بالا را تسهیل کند.
تنوع خیره‌کننده: از غول‌های لوکس اروپا تا نوآوری‌های برقی آسیا
فهرست تازه منتشرشده، دامنه وسیعی از برندهای جهانی برجسته را در بر می‌گیرد که برخی از آن‌ها برای نخستین بار به طور رسمی در لیست خودروهای وارداتی شخصی جای گرفته‌اند. در این مجموعه، غول‌هایی چون آئودی، ب‌ام‌و (BMW)، مرسدس‌بنز، تویوتا، نیسان و لکسوس در کنار برندهای تخصصی و تولیدکنندگان نوظهور چینی – که عمدتاً بر خودروهای برقی و هیبریدی تمرکز دارند – به چشم می‌خورند.
نکته برجسته، اولویت‌دهی به مدل‌های برقی و هیبریدی است. برای نمونه، بیشتر مدل‌های مجاز از برندهای چینی نوین مانند نیو (NIO)، ژیانگ پنگ (XPeng) و ویا (Voyah)، خودروهای تمام‌برقی یا پلاگین هیبریدی هستند؛ این امر، نشان‌دهنده تعهد وزارت صمت به ورود خودروهای سبز و محیط‌زیست‌محور به ایران است. در بخش لوکس، مدل‌هایی چون مرسدس بنز EQE SUV و BMW iX1 – به عنوان نمونه‌های الکتریکی پیشرفته – برجسته هستند. این تنوع گسترده، نویدبخش پایان تدریجی انحصار و کمبود در بازار خودروهای وارداتی است.
شرایط و مقررات کلیدی: از منبع ارز تا محدودیت‌های فنی
مطابق مصوبه هیئت وزیران، واردات خودرو توسط ایرانیان مقیم خارج منحصراً از محل “بدون انتقال ارز” و با تأمین ارز از منابع شخصی واردکننده در خارج از کشور مجاز است. این شرط محوری، تضمین می‌کند که هیچ فشار ارزی بر منابع داخلی وارد نشود.
مهم‌ترین ضوابط اعلام‌شده برای متقاضیان به شرح زیر است:
- تأمین ارز: ثبت سفارش خودروهای خریداری‌شده پس از تاریخ مصوبه، باید با تأمین ارز از حساب‌های ارزی شخصی فرد در خارج از کشور یا دیگران و با تأیید منشأ ارز توسط شبکه بانکی صورت گیرد.
- سقف واردات: هر فرد مشمول، صرفاً مجاز به واردات یک دستگاه خودرو در سال است.
- مدل ساخت: خودروهای قابل ورود شامل مدل‌های سواری نو و کارکرده با عمر حداکثر ۵ سال ساخت از تاریخ تولید هستند. (برای مثال، با توجه به سال ۱۴۰۴، خودروهای با سال ساخت ۲۰۲۱ و پس از آن می‌توانند وارد شوند).
- نوع و حجم موتور: خودروهای دیزلی و همچنین خودروهای دارای فرمان راست، اجازه ورود نخواهند داشت. همچنین شروط حجم موتور اعلام شده (حداکثر ۲۵۰۰ سی‌سی در اخبار غیررسمی، هرچند در ابلاغیه رسمی ذکر نشده) باید رعایت شود.
- واگذاری: مشمولان واردات خودرو به مدت ۵ سال حق فروش، رسمی عادی یا وکالتی خودروی وارداتی را ندارند تا از تبدیل این سهمیه به محلی برای کسب سود واسطه‌گری جلوگیری شود.
اجرای این ضوابط سخت‌گیرانه، به ویژه شرط تأمین ارز از خارج و محدودیت پنج ساله فروش، اطمینان می‌دهد که تسهیلات عمدتاً به مصرف‌کنندگان واقعی و برای رفع نیازهای شخصی اختصاص یابد و نه به سوداگری در بازار داخلی.
خودروهای وارداتی مجاز برای ایرانیان خارج از کشور
فهرست زیر، خلاصه‌ای دقیق از برندها و مدل‌های تأییدشده برای ثبت سفارش توسط ایرانیان مقیم خارج از کشور است که توسط سازمان توسعه تجارت ایران ابلاغ گردیده. این تنوع شگفت‌انگیز، گواهی بر گشایش نسبی در سیاست‌های وارداتی است.
| برند (Brand) | مدل (Model) |
|---|---|
| مرسدس‌بنز (Mercedes-Benz) | A Class, B Class, C Class, E Class, S Class, CLA, GLA, GLB, GLC, GLE, GLS, EQE, EQE SUV, EQS, EQS SUV, EQA |
| بی‌ام‌و (BMW) | ۱ Series, 2 Series, 3 Series, 4 Series, 5 Series, 7 Series, 8 Series, iX1, iX2, iX3, X1, X2, X3, X4, X5, X6, X7, iX, z4, i3, i4, i5 |
| آکورا (Acura) | Integra |
| فولکس‌واگن (VW) | Golf, Jetta, Arteon, Passat, Atlas/Teramont, Tiguan, ID.3, ID.4, ID.5, ID.UNYX |
| آئودی (AUDI) | A3, A5, A7, A8, A6 e-tron, e-tron GT, Q3, Q4 e-tron, Q5, Q7, Q8, Q8 e-Tron, Q5 e-tron |
| تویوتا (Toyota) | Avalon, bZ3, bZ2X, bZ4X, Camry, C-HR, Corolla, Crown, Highlander, Mirai, Prius, RAV4, Sequola, Sienna, Supra, Tundra, Yaris, Land Cruiser Prado/250, Land Cruiser 70, Land Cruiser 300, Levin, bZ3X, bZ5, Corolla Cross, Venza, Wildlander, GR86 |
| کیا (KIA) | Ceed, K3, K4, K5, K8, K9, EV6, EV9, Seltos, Sorento, Sportage, telluride, Tasman, Carnival |
| هوندا (Honda) | Civic, CR-V, HR-V, Passport, Odyssey, Accord, S7, P7, Civic Type R |
| پژو (Peugeot) | ۲۰۸, ۲۰۰۸, ۳۰۸, ۴۰۸, ۵۰۸ |
| نیسان (Nissan) | Altima, N7, Ariya, Sentra, Juke, Kicks, Leaf, Navara, Note, Pathfinder, Patrol, sylphy, Armada, Qashqai, Rogue, X-trail, Terra, Z, Sunny, Tilda |
| هیوندای (Hyundai) | Accent, Elantra, Ioniq 5, Kona, Palisade, Santa Fe, Sonata, Staria, Tucson, Santa Cruz, Casper, Venue, Bayon |
| سیتروئن (Citroen) | C3, C4, C5x, C3 Aircross, C5 Aircross |
| ولوو (Volvo) | S60, S90, XC40, XC60, XC90, EX30, EX40, EX90, ES9 |
| کوپرا (Cupra) | Leon, Tavascan |
| لکسوس (Lexus) | ES, IS, LC, LS, LX, NX, RC, RZ, GX, UX, RX, LM |
| سوزوکی (Suzuki) | Swift, Baleno, Jimny, Grand Vitara, Fronx |
| مزدا (Mazda) | ۳, ۶, CX-30, CX-5, CX-70, CX-50, EZ-6/6e, MX-5/Roadster |
| رنو (Renault) | Arkana, Captur, Duster, Koleos, Rafale, Megane E-Tech, Clio, 5 E-Tech, Bareal, AUsral |
| میتسوبیشی (Mitsubishi) | ASX, Outlander, Mirage, Xforce/Outlander Sport, Destinator |
| اشکودا (Skoda) | Octavia, Superb, Kodiaq, Enyaq, Kamiq, Kushaq |
| سوبارو (Subaru) | BRZ, WRX, Outback, Crosstrek |
| مینی (Mini) | Cooper, Countryman, Aceman |
| داچیا (Dacia) | Bigester, Duster, Jogger, Logan, Lodgy, Sunder, Spring |
| بی وای دی (BYD) | Seal, Qin L, Song Plus, Tang, Qin Plus, Shark, Han, Destroyer 05, Sealion |
| فنگچنگبائو (fengchengbao) | Bao 8 |
| لئوپارد (Leopard) | ۸ |
| ام جی (MG) | MG3, MG4 EV, MG5 GT, MG6, MG7, RX5, RX9, ZS, HS, Cyberster |
| چانگان (Changan) | G318, Qiyuan, UNI-V, UNI-T, UNI-K, SL03, CS75 Plus, EADO |
| هاوال (HAVAL) | H5, H6, H9, Jolion, Raptor, Big dog |
| نیو (NIO) | ET5, ET7, ET9, ES8, ES6, ES7, EC7, EC6 |
| تانک (Tank) | ۳۰۰, ۴۰۰, ۵۰۰, ۷۰۰ |
| وویا (Voyah) | Free, Dream, Passion |
| دانگ فنگ (Dongfeng) | Shine Max, M-Hero 917, Aeolus S7 |
| ژیانگ پنگ (XPeng) | G6, G9, P7 |
| آلفارومئو (Alfa Romeo) | Giulia, Stelvio, Tonale, 33 Stradale, Junior |
| اینفینیتی (Infiniti) | QX55, QX60, QX80 |
| آواتار (AVATR) | ۱۱, ۱۲, ۷, ۶ |
| شیائومی (Xiaomi) | SU7, YU7 |
| جنِسیس (Genesis) | GV60, GV70, GV80, G70, G80, G90 |
| اپل (Opel) | Corsa, Mokka, Astra |
| جیلی (Geely) | Xingyui, BoYue, Emgrand, Galaxy L6, Galaxy E8, Galaxy E5, Galaxy Starshine 8 |
| سانگ یانگ (Ssangyong) | Actyon, Korando, Musso/Musso Grand Khan, Rexton, Torres, Tivoli |
| لی آوتو (Li Auto) | L6, L7, L8 |
| یانگ وانگ (Yangwang) | U8, U9 |
| فیات (fiat) | ۵۰۰, ۶۰۰, Tipo, pulse |
| ماکسترو (Maexreo) | S800 |
| ام هیرو (M-Hero) | M817, 917 |
| اورا (Ora) | Good Cat, Ballet Cat |
| دنزا (denza) | Z9 |
بازار خودرو در آستانه تحول: تعدیل قیمت‌ها یا موج انتظارات؟
انتشار این فهرست جامع، در کوتاه‌مدت می‌تواند موجی از تأثیر روانی مثبت بر بازار خودروهای وارداتی ایران ایجاد کند. کلیدی‌ترین دستاورد، شکاندن انحصار مدل‌های محدود واردشده توسط شرکت‌ها و برانگیختن انتظار برای ورود خودروهای پیشرفته جهانی است. با این وجود، تأثیر واقعی و tangible این طرح بر تعدیل قیمت‌ها به عوامل گوناگونی وابسته است:
۱. حجم واردات و سرعت اجرا: موفقیت طرح، به تعداد خودروهایی بستگی دارد که واقعاً توسط ایرانیان مقیم خارج ثبت سفارش شده و به گمرکات ایران وارد می‌شوند. اگر مراحل ثبت‌نام، تخصیص ارز و ترخیص گمرکی طولانی و پیچیده باشد، تأثیر بر عرضه – و در نتیجه بر قیمت‌ها – محدود می‌ماند.
۲. تعرفه‌های گمرکی: بر اساس اخبار غیررسمی، واردات برای مقیمان خارج مشمول پرداخت کامل تعرفه گمرکی است که بسته به حجم موتور و نوع سوخت (بنزینی، هیبریدی، برقی)، می‌تواند بسیار سنگین باشد. تعرفه‌های بالا، قیمت نهایی را در بازار داخلی به شدت افزایش می‌دهد و قدرت رقابت را در برابر مدل‌های داخلی یا وارداتی با ارز دولتی کاهش می‌دهد.
۳. محدودیت پنج ساله فروش: ممنوعیت فروش خودروی وارداتی به مدت پنج سال، هرچند برای مهار واسطه‌گری طراحی شده، اما برای کسانی که به دنبال واردات برای فروش سریع و تبدیل به ریال هستند، جذابیت را کمرنگ می‌کند و می‌تواند حجم واردات واقعی را مهار نماید.
در کل، این ابلاغیه، گامی محکم و پیشرو در جهت تحقق وعده‌های آزادسازی واردات و غنی‌سازی تنوع محصولات در بازار ایران به شمار می‌رود. اما دستیابی به تأثیر نهایی بر بازار کلی و کاهش قیمت‌ها، نیازمند رفع ابهامات اجرایی، شفافیت در محاسبه حقوق گمرکی و ساده‌سازی فرآیند برای ایرانیان مقیم خارج است تا طرح به اهداف اصلی – واردات هدفمند و افزایش عرضه خودروهای باکیفیت – برسد.
همچنین بخوانید: آیا با افزایش قیمت دلار قیمت خودرو هم افزایش می‌یابد
