رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، با افشای جزئیات طرح حذف ۴ صفر از واحد ریال، زمانبندی اجرای کامل این مصوبه را به مدت ۵ سال اعلام کرد. به نقل از پایگاه خبری بورس پرس، شمسالدین حسینی در حاشیه نشست امروز مجلس درباره تصویب طرح حذف ۴ صفر از پول ملی، اظهار داشت: این مصوبه، همان طرحی است که از شورای نگهبان اعاده شده و به سال ۹۹ و دوره مجلس دهم بازمیگردد؛ هدفی که اصلاح واحد و نام پول ملی بود و قرار بود چهار صفر از پول ملی کاسته شود، بهطوری که به جای ریال، تومان به عنوان واحد پول ملی و قران به جای دینار برگزیده شود.
شورای نگهبان در خرداد ۹۹ به این مصوبه، بهخصوص به عبارت “با رعایت تعهدات در قبال صندوق بینالمللی پول”، ایراد وارد کرد، اما با به پایان رسیدن دوره مجلس دهم، پیگیری این موضوع به مجلس یازدهم سپرده شد. در مجلس یازدهم، پس از حذف آن عبارت کلیدی در کمیسیون اقتصادی، دیگر این مسئله در جلسات علنی مطرح نشد، تا اینکه با شروع فعالیت دولت چهاردهم، پزشکیان و فرزین پیگیری بازگشت مصوبه به صحن را آغاز کردند. اما در این بازه زمانی، تحول مهمی در چارچوبهای قانونی رخ داد و تصویب قانون بانک مرکزی در سال ۱۴۰۲، باعث شد ماده یک قانون پولی و بانکی مصوب ۱۳۵۱ (که پایه لایحه قبلی بود) کنار گذاشته شود و ماده ۵۸ قانون نوین جایگزین آن گردد.
در بررسی دوباره و بازنگری نهایی، دو گام اصلی برداشته شد. اول، رفع ایراد شورای نگهبان با تغییر عبارت به “با رعایت تعهدات قانونی” و دوم، همخوانی مصوبه با قانون تازه بانک مرکزی. به همین دلیل، عنوان لایحه نیز دگرگون شد و به “اصلاح بند الف ماده ۵۸ قانون بانک مرکزی ۱۴۰۲” تبدیل گردید.
بر اساس ماده ۵۸ قانون جدید، “پول ملی ریال است”، اما اجزای آن که پیش از این “دینار” نامیده میشد، به طور واضح تعریف نشده بود. بر پایه همین خلأ، مجلس در مصوبه امروز، هر ریال را برابر با ۱۰۰ قران تعیین کرد و این نقصان قانونی را برطرف نمود، در حالی که حذف ۴ صفر نیز به تأیید نهایی رسید.
این مصوبه به معنای اجرای فوری قانون از فردا نیست. بانک مرکزی دو سال مهلت دارد تا بسترهای لازم برای اجرا را فراهم کند و اطلاعرسانیهای گستردهای انجام دهد. سپس، سه سال دوره انتقالی در نظر گرفته شده است که در آن، اسکناسهای قدیمی و جدید به طور همزمان流通 خواهند داشت تا مردم بدون هیچ استرسی و نگرانی، با هر دو نوع اسکناس معاملات روزمره خود را انجام دهند.
تسهیل مبادلات روزانه شهروندان از طریق کم کردن تعداد صفرها، کاهش هزینههای چاپ اسکناس و جلوگیری از تولید اسکناسهای با ارقام نجومی، سادهسازی پیچیدگیهای نرمافزاری، آماری و حسابداری به دلیل وجود صفرهای فراوان، و همچنین تقویت جایگاه بینالمللی پول ملی و افزایش ارزش اسمی ارز، از جمله اهداف اصلی این برنامه به شمار میروند.