سوالی که برای خیلی از افرادی که سهام عدالت خود را به روش مستقیم یا غیر مستقیم آزادسازی نموده اند مطرح می شود این است که آیا داشتن کد بورسی برای همه دارندگان سهام عدالت الزامی است یا نه؟ آیا سهامداران مستقیم عدالت برای فروش ۳۰ درصد از سهام عدالت خود نیاز به داشتن کد بورسی دارند یا نه؟ اگر این دسته از افراد نیازی به فروش سهام عدالت خود نداشته باشند داشتن کد بورسی برای آن ها الزامی است یا خیر؟ و سوالات دیگری که به دلیل عدم شفاف سازی از سوی مسئولان خیلی ها با آن مواجه می شوند. در این نوشته قصد داریم به این سوالات پاسخ دهیم.

آیا دارندگان سهام عدالت باید کد بورسی بگیرند؟

مدیریت دارایی های سهام عدالت هم در روش مستقیم و هم در روش غیر مستقیم توسط بازار سرمایه صورت می گیرد در روش مستقیم مدیریت با خود افراد است و در روش غیرمستقیم مدیریت با شرکت های سرمایه گذاری استانی است. بنابراین داشتن کد بورسی برای همه دارندگان سهام عدالت الزامی است.

اما دارندگان سهام عدالت چه آن هایی که روش مستقیم آزادسازی سهام عدالت را انتخاب کرده اند و چه آن هایی که روش غیر مستقیم را انتخاب کرده اند در حال حاضر نیازی به دریافت کد بورسی ندارند و در صورتی که شماره شبا و شماره تلفن آن ها در سامانه سهام عدالت samanese.ir به نام خود آن ها ثبت شده باشد شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به صورت خودکار برای همه دارندگان سهام عدالت کد بورسی صادر می کند و نیازی به مراجعه حضوری آن ها نمی باشد.

به گفته علایی معاون سازمان خصوصی سازی بعد از انتخاب مدیریت سهام‌عدالت به صورت مستقیم، اطلاعات این افراد به شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و تسویه وجوه، سمات ارسال می‌شود و در آنجا برای آنها کدبورسی صادر می‌شود و با شرکت سپرده‌گذاری هماهنگ شده که ظرف یک ‌ماه کد بورسی سهامداران عدالت صادر شود.

آیا دارندگان سهام عدالت باید در سجام ثبت نام کنند؟

همان طور که گفته شد داشتن کد بورسی برای دارندگان سهام عدالت در حال حاضر الزامی نیست و کد بورسی به صورت خودکار برای این افراد صادر می شود. در مورد ثبت نام در سامانه سجام برای دارندگان سهام عدالت هم همین طور است و همه دارندگان سهام عدالت باید در سامانه سجام ثبت نام کنند.

به گفته مهدی طریحی مدیر کل فناوری اطلاعات و ارتباطات سازمان خصوصی‌سازی سهامداران عدالت مستقیم که کد بورسی ندارند باید نسبت به ثبت نام در سامانه سجام (سامانه جامع ثبت اطلاعات مشتریان) به نشانی اینترنتی www.sejam.ir رفته و مطابق با دستورالعمل و فرآیندهای مربوطه نسبت به دریافت کد سجام اقدام کنند.

آیا احراز هویت سجام برای دارندگان سهام عدالت الزامی است؟

افراد برای ورود به بورس نیاز به طی کردن مراحلی از جمله احراز هویت سجام دارند اما برای جلوگیری از ازدحام و مراجعات حضوری مردم احراز هویت سهامداران عدالت از طریق شماره شبا آن ها صورت می گیرد و افرادی که روش مستقیم آزادسازی سهام عدالت را انتخاب نموده اند نیازی به احراز هویت ندارند.

آیا برای فروش سهام عدالت نیاز به کد بورسی هست؟

فروش سهام عدالت در روش مستقیم و غیر مستقیم:

در روش غیر مستقیم در حال حاضر امکان فروش سهام عدالت وجود ندارد و این افراد باید تا زمان تعیین تکلیف شرکت های سرمایه گذاری استانی صبرکنند اما در روش مستقیم از آنجایی که سبد سهام عدالت هنوز وارد پرتفوی سهامداران عدالت نشده است بنابراین این افراد برای فروش سهام عدالت خود نیازی به داشتن کد بورسی ندارند. فهرست این افراد به شرکت سپرده ‌گذاری مرکزی و تسویه وجوه، سمات، فرستاده شده و در آن جا برای سهامداران عدالت کد معاملاتی بورسی در نظر گرفته می ‌شود و سهام به نام فرد می‌ شود، اما فعلا نیازی به کد بورسی نیست.

افرادی که روش مستقیم آزادسازی سهام عدالت را انتخاب کرده اند برای فروش ۳۰ درصد از سهام عدالت خود می توانند به بانک ها مراجعه کنند. روند فروش سهام عدالت در بانک ها به این شکل است که افراد باید به بانکی که شاره شبای آن را در سامانه سهام عدالت وارد کرده اند مراجعه کنند و با تکمیل فرم های مربوط نسبت به تکمیل سفارش فروش ۳۰ درصد از سهام عدالت خود و تعهد نامه مربوطه، اقدام کنند.

در فرم فروش سهام عدالت در بانک ها به این موارد اشاره شده است:

• مالک سهام عدالت حق هرگونه اعتراض در خصوص سهام انتخابی برای فروش، زمان و قیمت فروش سهام را از خود سلب می‌کند.
• کارگزاری در مرحله اول تنها می تواند ۳۰% از مجموع تعداد سهام شرکت ها یا ارزش ریالی سهام را بفروشد.
• کارگزار مجاز است سهام را به هر قیمتی که در لحظه فروش سهام در بازار امکان فروش ان را دارد به فروش رساند.
• انتخاب زمان فروش و سهامی که باید به فروش برسد، بر عهده کارگزار با هماهنگی ناظر بازار است.
• مدت اعتبار سفارش تا اجرای مفاد سفارش بوده و مالک سهام عدالت حق تغییر و لغو آن را ندارد.
• وجوه ناشی از فروش سهام، پس از فروش، از طریق کارگزاری به بانک پرداخت و به حساب بانکی فرد واریز می شود.
• کلیه هزینه های اجرایی سفارش اعم از کارمزد ها، مالیات فروش و حق العمل کاری بانک بر عهده فرد مشمول سهام عدالت بوده و بایستی اجازه دهد از محل مبالغ ناشی از فروش سهام کم شود.

بانک ها سفارشات فروش را به کارگزاری های طرف قرارداد خود ارسال می کنند و این کارگزاری ها بعد از فروش سهام عدالت مبلغ فروش را به حساب افراد واریز می کنند. شماره شبای اعلام شده در سایت سهام عدالت مبنای احراز هویت افراد قرار می گیرد و مبالغ فروش سهام عدالت از سوی بانک در اختیار متقاضی قرار خواهد گرفت و به همین شماره شبا واریز می شود.

گفته می شود یکی از دلایلی که پول فروش سهام عدالت با تاخیر واریز می شود عدم مطابقت شماره شبا و کد ملی و شماره تلفن افراد می باشد که باعث بوجود آمدن نارضایتی های بیشماری در بین سهامداران شده است.

افراد برای فروش سهام عدالت خود می توانند باشماره ۱۵۶۹ داخلی ۱ تماس بگیرند و از کارگزار ناظر سهام عدالت خود مطلع شوند.

برای مشاهده فهرست سامانه های سهام عدالت شرکت های کارگزاری کلیک کنید.

به گفته سخنگوی ستاد راهبری آزادسازی سهام عدالت افرادی که همچنان با مشکل شماره تلفن همراه به نام خود روبرو هستند و برای برخی افراد نیز بانک مرکزی شماره شبای آن‌ها را تایید نکرده یا حساب بانکی آن‌ها غیر فعال می باشد همچنین افرادی که اطلاعات خود را ثبت کرده اند و نمی‌توانند سهام خود را مشاهده کنند با شماره ۱۵۶۹ تماس بگیرند.

جمع بندی:

همه دارندگان سهام عدالت (مستقیم و غیر مستقیم) نیاز به داشتن کد بورسی و ثبت نام در سامانه سجام دارند اما در حال حاضر نیازی به این کار نیست. سهامداران مستقیم عدالت می توانند ۳۰ درصد از سهام عدالت خود را بدون داشتن کد بورسی به فروش برسانند و این مبلغ به شماره شبایی که در سامانه سهام عدالت وارد کرده اند واریز می شود سهامداران غیر مستقیم عدالت برای فروش سهام عدالت خود باید صبر کنند تا شرکت های سرمایه گذاری استانی وارد بورس شوند. در حال حاضر تنها امکان مشاهده تعداد دارایی سهامداران غیرمستقیم عدالت وجود دارد.