اگر به دنبال یک راه مطمئن برای سرمایه گذاری هستید حتما این مقاله را که در مورد معرفی انواع صندوق سرمایه گذاری در بورس می باشد را به دقت مطالعه فرمایید. برای سرمایه گذاری در بورس که این روز ها با حمایت مردم و دولت مواجه شده روش های متفاوتی از جمله روش مستقیم و غیر مستقیم وجود دارد در صورتیکه زمان و یا اطلاعات کافی در زمینه سرمایه گذاری در بورس را ندارید می توانید از روش های سرمایه گذاری همچون سبد و انواع صندوق های سرمایه گذاری استفاده نمایید.
آنچه در این مطلب می خوانید:
- معرفی انواع صندوق سرمایه گذاری
- چگونه صندوق سرمایه گذاری مناسب انتخاب کنیم؟
- ریسک سرمایه گذاری در صندوق در سهام
- کنترل ریسک در سرمایه گذاری
- ریسک سرمایه گذاری در صندوق های با درآمد ثابت
سازمان بورس و اوراق بهادار ایران به منظور تسهیل سرمایه گذاری مردم در بازار سهام اقدام به راه اندازی صندوق های سرمایه گذاری در بورس نمود و برای این صندوق ها انواع مختلفی را در نظر گرفته که در این مطلب به بررسی سه نوع از این صندوق ها خواهیم پرداخت.
سرمایه گذاری و انواع صندوق سرمایه گذاری در بورس
ورود غیر مستقیم به بازار سرمایه از طریق صندوق های سرمایه گذاری در بورس می تواند ریسک کمتری نسبت به ورود مستقیم به بازار سرمایه برای کسانی داشته باشد که قصد دارند تا سرمایه گذاری در بورس را تجربه کنند.
اگر تصمیم خود را گرفته اید شرکت های سبدگردانی در این کار می توانند به شما کمک شایانی کنند اما به این منظور آشنایی با انواع صندوق های سرمایه گذاری در بورس و شناخت آنها برای شما لازم و ضروری است.
درباره انواع روش های سرمایه گذاری در بورس بیشتر مطالعه کنید.
صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت
صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت، صندوق های هستند که سرمایه گذاران کمترین ریسک را می کنند و سود منطقی با توجه به ریسکی که کرده اند به دست می آورند در صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت متولی صندوق اجازه دارد ۷۵ درصد از سرمایه صندوق را در اوراق مشارکت یا اوراق خزانه سرمایه گذاری کند که سود و اصل سرمایه آن توسط دولت و یا شرکتی که این اوراق را منتشر کرده، تضمین شده باشد.
تنها ۲۵ درصد از کل ارزش دارایی صندوق را سازمان بورس اجازه میدهد در سهام سرمایه گذاری شود که در آن مورد هم متولی اجازه ندارد بیش از ۵ درصد از کل ارزش دارایی صندوق را در یک سهم سرمایه گذاری کند.
اما با این وجود سود حاصل از سرمایه گذاری در صندوق سرمایه گذاری مشترک صبای هدف با درآمد ثابت از سپرده گذاری در بانک بیشتر بوده است.
صندوق سرمایه گذاری در سهام (سهامی)
در صندوق های سرمایه گذاری در سهام ، متولی صندوق اجازه دارد بخش عمده دارایی صندوق را سهام پذیرفته شده در بورس و فرابورس خرید و فروش کند.
صندوق سرمایه گذاری در سهام مناسب افرادی است که ریسک پذیری بالایی دارند و از ریسک هراسی ندارند. سود سرمایه گذاری در صندوق های سهامی نسبت به صندوقهای با درآمد ثابت می تواند بیشتر باشد اما به همان اندازه دارای ریسک بیشتری است.
صندوق سرمایه گذاری مختلط
صندوق سرمایه گذاری مختلط ترکیبی از صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت و صندوق سرمایه گذاری در سهام (سهامی) می باشد.
میزان سود دهی در این صندوق از صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت می تواند بیشتر باشد ولی در این صندوق سرمایه گذاری هم مانند صندوق سرمایه گذاری سهامی ریسک سرمایه گذاری وجود دارد. البته نه به اندازه ریسکی که در صندوق های سهامی متوجه سرمایه گذار است.
اما در اینجا این سوال پیش می آید با توجه به شناختی که نسبت به انواع صندوق سرمایه گذاری پیدا کرده ایم، به نظر شما بهترین صندوق سرمایه گذاری در بورس کدام است؟
چگونه صندوق سرمایه گذاری مناسبی انتخاب کنیم؟
پاسخ به این سوال در واقع دو قسمت می تواند داشته باشد.
- کدام یک از انواع صندوق های سرمایه گذاری را انتخاب کنیم؟
- مشخصا کدام صندوق سرمایه گذاری بهترین گزینه برای انتخاب می تواند باشد.
در ادامه توضیحاتی درباره انتخاب صندوق سرمایه گذاری مناسب ارائه خواهیم داد که به شرح زیر می باشد:
کدام یک از انواع صندوق سرمایه گذاری در بورس را انتخاب کنیم؟
برای انتخاب نوع صندوق سرمایه گذاری، شما اول باید شناخت درستی از خود داشته باشید. بسته به شرایط شما انواع صندوق ها می توانند برای شما سودآور یا عامل زیان باشند اما قبل از انتخاب نوع صندوق به ۲سوال پاسخ دهید.
- آیا شما انسان ریسک پذیری هستید؟
- شرایط زندگی شما به شما چه مقدار اجازه ریسک میدهد؟
افراد از نظر پذیرش ریسک به دو دسته تقسیم می شوند:
افراد ریسک پذیر افرادی هستند که برای رسیدن به اهداف خود حاضرند بر سر دارایی های خود خطر کنند.
افراد ریسک گریز افرادی هستند که اهل ریسک کردن نیستند و حفظ شرایط کنونی از جمله مقدار اصل سرمایه آنها برایشان در اولویت است.
بدون در نظر گرفتن اینکه کدام دسته از افراد بالا در نهایت برنده یا بازنده خواهند بود بازار سرمایه شرایط حضور این افراد را در بورس فراهم نموده است.
درباره توصیه هایی برای مدیریت سرمایه گذاری در بورس بیشتر بخوانید.
همه افراد اعم از ریسک پذیر و ریسک گریز جایی برای خود در بازار سرمایه می توانند داشته باشند. اما برای اینکه بهترین انتخاب را داشته باشید هر قدر بیشتر شناخت داشته باشید می توانید با ریسک کمتر سود بیشتری ببرید و بازدهی را افزایش دهید.
تقسیم بندی صندوق ها به انواع سهامی و مختلط و با درآمد ثابت بر اساس ریسک و بازده بوده است. بیایید با بررسی صندوق ها از پر ریسک ترین آغاز کنیم و به بررسی انواع این صندوق ها بپردازیم.
ریسک سرمایه گذاری در صندوق های در سهام
براساس دستورالعمل سازمان بورس متولی صندوق اجازه داره تا ۷۵ درصد از سرمایه صندوق را سهام خرید کند.(این درصد طبق دستورالعمل های سازمان بورس می تواند تغییر کند لطفا توجه داشته باشید در زمانی که شما این مطلب را مطالعه می فرمایید ممکن است مقدار درصد مذکور تغییر کرده باشد).
سهام می تواند رشد کرده یا نزول داشته باشد. برای مثال فرض کنید سرمایه ایی معادل صد میلیون تومان در یکی از صندوق های سرمایه گذاری در سهام سرمایه گذاری کردیم و ۷۵ میلیون تومان از این مقدار سرمایه سهام خرید شد و همه سهام خرید داری شده روزانه ۵ درصد سود کسب کرد. بنابراین در بهترین حالت طی سی روز می تواند این نتایج به دست بیاید.
| مقدار سرمایه به میلیون تومان | سود حاصل در یک روز |
| ۷۵ | ۳.۷۵ |
| ۷۸.۷۵ | ۳.۹۳۷۵ |
| ۸۲.۶۸۷۵ | ۴.۱۳۴۳۷۵ |
| ۸۶.۸۲۱۸۷۵ | ۴.۳۴۱۰۹۳۷۵ |
| ۹۱.۱۶۲۹۶۸۷۵ | ۴.۵۵۸۱۴۸۴۳۸ |
| ۹۵.۷۲۱۱۱۷۱۹ | ۴.۷۸۶۰۵۵۸۵۹ |
| ۱۰۰.۵۰۷۱۷۳ | ۵.۰۲۵۳۵۸۶۵۲ |
| ۱۰۵.۵۳۲۵۳۱۷ | ۵.۲۷۶۶۲۶۵۸۵ |
| ۱۱۰.۸۰۹۱۵۸۳ | ۵.۵۴۰۴۵۷۹۱۴ |
| ۱۱۶.۳۴۹۶۱۶۲ | ۵.۸۱۷۴۸۰۸۱ |
| ۱۲۲.۱۶۷۰۹۷ | ۶.۱۰۸۳۵۴۸۵ |
| ۱۲۸.۲۷۵۴۵۱۹ | ۶.۴۱۳۷۷۲۵۹۳ |
| ۱۳۴.۶۸۹۲۲۴۵ | ۶.۷۳۴۴۶۱۲۲۳ |
| ۱۴۱.۴۲۳۶۸۵۷ | ۷.۰۷۱۱۸۴۲۸۴ |
| ۱۴۸.۴۹۴۸۷ | ۷.۴۲۴۷۴۳۴۹۸ |
| ۱۵۵.۹۱۹۶۱۳۵ | ۷.۷۹۵۹۸۰۶۷۳ |
| ۱۶۳.۷۱۵۵۹۴۱ | ۸.۱۸۵۷۷۹۷۰۶ |
| ۱۷۱.۹۰۱۳۷۳۸ | ۸.۵۹۵۰۶۸۶۹۲ |
| ۱۸۰.۴۹۶۴۴۲۵ | ۹.۰۲۴۸۲۲۱۲۶ |
| ۱۸۹.۵۲۱۲۶۴۷ | ۹.۴۷۶۰۶۳۲۳۳ |
| ۱۹۸.۹۹۷۳۲۷۹ | ۹.۹۴۹۸۶۶۳۹۴ |
| ۲۰۸.۹۴۷۱۹۴۳ | ۱۰.۴۴۷۳۵۹۷۱ |
| ۲۱۹.۳۹۴۵۵۴ | ۱۰.۹۶۹۷۲۷۷ |
| ۲۳۰.۳۶۴۲۸۱۷ | ۱۱.۵۱۸۲۱۴۰۸ |
| ۲۴۱.۸۸۲۴۹۵۸ | ۱۲.۰۹۴۱۲۴۷۹ |
| ۲۵۳.۹۷۶۶۲۰۶ | ۱۲.۶۹۸۸۳۱۰۳ |
| ۲۶۶.۶۷۵۴۵۱۶ | ۱۳.۳۳۳۷۷۲۵۸ |
| ۲۸۰.۰۰۹۲۲۴۲ | ۱۴.۰۰۰۴۶۱۲۱ |
| ۲۹۴.۰۰۹۶۸۵۴ | ۱۴.۷۰۰۴۸۴۲۷ |
| ۳۰۸.۷۱۰۱۶۹۷ | ۱۵.۴۳۵۵۰۸۴۸ |
بنابراین اگر طی یک ماه همه سرمایه مجاز برای خرید سهام ، سهام خریداری شود و هر روز سود کسب شده روز فبل باز سهام خریداری شود سرمایه ۱۰۰ میلیون تومانی در طی یک مه حتی می تواند به ۳۰۰ میلیون تومان نیز برسد. البته این حساب و کتاب در واقع بدون در نظر گرفت کمیسیون معاملات و در بهترین شرایط در نظر گرفته شده است.
حالا بدترین حالت ممکن در معاملات صندوق در سهام را بررسی می کنیم. یعنی اگر همه مقدار مجاز برای خرید سهام در صندوق در سهام، سهام خریداری شود و طی سی روز همه سهم های خریداری شده ۵ درصد از ارزش خود را از دست بدهند.
| مقدار سرمایه به میلیون تومان | حداکثر ضرر حاصل در یک روز |
| ۷۵ | ۳.۷۵ |
| ۷۱.۲۵ | ۳.۵۶۲۵ |
| ۶۷.۶۸۷۵ | ۳.۳۸۴۳۷۵ |
| ۶۴.۳۰۳۱۲۵ | ۳.۲۱۵۱۵۶۲۵ |
| ۶۱.۰۸۷۹۶۸۷۵ | ۳.۰۵۴۳۹۸۴۳۸ |
| ۵۸.۰۳۳۵۷۰۳۱ | ۲.۹۰۱۶۷۸۵۱۶ |
| ۵۵.۱۳۱۸۹۱۸ | ۲.۷۵۶۵۹۴۵۹ |
| ۵۲.۳۷۵۲۹۷۲۱ | ۲.۶۱۸۷۶۴۸۶ |
| ۴۹.۷۵۶۵۳۲۳۵ | ۲.۴۸۷۸۲۶۶۱۷ |
| ۴۷.۲۶۸۷۰۵۷۳ | ۲.۳۶۳۴۳۵۲۸۶ |
| ۴۴.۹۰۵۲۷۰۴۴ | ۲.۲۴۵۲۶۳۵۲۲ |
| ۴۲.۶۶۰۰۰۶۹۲ | ۲.۱۳۳۰۰۰۳۴۶ |
| ۴۰.۵۲۷۰۰۶۵۷ | ۲.۰۲۶۳۵۰۳۲۹ |
| ۳۸.۵۰۰۶۵۶۲۵ | ۱.۹۲۵۰۳۲۸۱۲ |
| ۳۶.۵۷۵۶۲۳۴۳ | ۱.۸۲۸۷۸۱۱۷۲ |
| ۳۴.۷۴۶۸۴۲۲۶ | ۱.۷۳۷۳۴۲۱۱۳ |
| ۳۳.۰۰۹۵۰۰۱۵ | ۱.۶۵۰۴۷۵۰۰۷ |
| ۳۱.۳۵۹۰۲۵۱۴ | ۱.۵۶۷۹۵۱۲۵۷ |
| ۲۹.۷۹۱۰۷۳۸۸ | ۱.۴۸۹۵۵۳۶۹۴ |
| ۲۸.۳۰۱۵۲۰۱۹ | ۱.۴۱۵۰۷۶۰۱ |
| ۲۶.۸۸۶۴۴۴۱۸ | ۱.۳۴۴۳۲۲۲۰۹ |
| ۲۵.۵۴۲۱۲۱۹۷ | ۱.۲۷۷۱۰۶۰۹۹ |
| ۲۴.۲۶۵۰۱۵۸۷ | ۱.۲۱۳۲۵۰۷۹۴ |
| ۲۳.۰۵۱۷۶۵۰۸ | ۱.۱۵۲۵۸۸۲۵۴ |
| ۲۱.۸۹۹۱۷۶۸۳ | ۱.۰۹۴۹۵۸۸۴۱ |
| ۲۰.۸۰۴۲۱۷۹۸ | ۱.۰۴۰۲۱۰۸۹۹ |
| ۱۹.۷۶۴۰۰۷۰۸ | ۰.۹۸۸۲۰۰۳۵۴ |
| ۱۸.۷۷۵۸۰۶۷۳ | ۰.۹۳۸۷۹۰۳۳۷ |
| ۱۷.۸۳۷۰۱۶۳۹ | ۰.۸۹۱۸۵۰۸۲ |
| ۱۶.۹۴۵۱۶۵۵۷ | ۰.۸۴۷۲۵۸۲۷۹ |
بنابراین امکان ضرر در صندوق از نوع در سهام نیز بسیار بالا می باشد و کاملا ممکن است از در یک ماه بیش از ۵۰ درصد سرمایه صندوق در سهام از بین برود.
درباره شرکت های بورسی سال ۹۸ بیشتر بخوانید.
شما می توانید در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران صندوق های در سهام را مقایسه کنید. من بهترین حالت ها و بدترین حالت در بازه ۱ ماهه را در تصویر زیر برای شما به نمایش می گذارم.
بنابراین گزارش در ۳۰ روز گذشته بهترین بازدهی کسب شده در بین تمامی صندوق ها در سهام، مقداری معادل ۸.۷۶ درصد بوده است. بیایید بدترید عملکرد در این ماه را هم بررسی کنیم.
می بینید که در این ماه بازدهی منفی ۳۴.۶۸ درصد هم کسب شده یعنی بیش از یک سوم سرمایه در یکی از صندوق های در سهام عملا از بین رفته است. البته همین ضرر ممکن است در ماههای بعدی تبدیل به سود شود ولی به هر حال اگر امروز کسی که سی روز قبل در این صندوق سرمایه گذاری کرده بخواهد سرمایه خود را از این صندوق خارج کند متحمل ضرر معادل تقریبا ۳۵ درصد می شود.
درباره اشتباهات رایج سرمایه گذاران در بورس بیشتر بدانید.
بنابراین می توان به این نتیجه رسید که ذاتا ریسک سرمایه گذاری در صندوق های در سهام ریسک بالایی است و باید برای کاهش ریسک سرمایه گزاری در این صندوق ها حتما از رفتاری اکتسابی که منجر به کاهش ریسک می شوند استفاده کرد.
شاید توضیح این نکته کمی پیچیده باشد ولی بسیار ضروری است. پس حتما مطلب زیر را نیز مطالعه کنید.
کنترل ریسک در سرمایه گذاری
ریسک به واسطه دو نوع رفتار قابل کنترل خواهد بود که به بررسی آن می پردازیم
رفتارهای ذاتی و اکتسابی
رفتارهای ذاتی
رفتارهایی که ذاتا باعث کاهش ریسک می شوند به طور مثال سرمایه گذاری در صندوق با درآمد ثابت ذاتا ریسک کمتری نسبت به سرمایه گذاری در صندوق سهامی دارد و یا حتی اینکه سرمایه گذاری در شرکت های سبدگردان و صندوق ها نسبت به ورود مستقیم به بازار سرمایه ذاتا ریسک کمتری دارد.
رفتارهای اکتسابی
رفتارهایی هستند که بر پایه تجربه هستند به طور مثال اینکه صندوق سرمایه گذاری هدف در یک سال گذشته سود بالایی داده است و یا اینکه سبدهای اختصاصی شرکت سبدگردان هدف دارای گزارشات منظم و سوددهی هستند باعث کاهش ریسک سرمایه گذاری در این صندوق و شرکت می شود.
درباره نحوه به دست آوردن ریسک کلی بیشتر بخوانید.
این رفتارها رفتارهای اکتسابی هستند و به طور عمده متکی بر تجربه می باشند. سرمایه گذاران می توانند با بررسی عملکرد گذشته صندوق ها و شرکت های سبدگردان ریسک سرمایه گذاری در این موارد را بیشتر کنترل کنند و در نهایت ریسک کمتری را متحمل شوند.
به طور مثال شاید ریسک سرمایه گذاری در صندوق های در سهام زیاد باشد ولی اگر نسبت به عملکرد متولی این نوع صندوق ها شناخت داشته باشیم سرمایه گذاری در صندوق در سهام ریسک پایین تری نسبت به سرمایه گذاری در صندوق با درآمد ثابتی که شناختی از متولی آن نداریم داشته باشد.
ریسک سرمایه گذاری در صندوق های با درآمد ثابت
براساس دستورالعمل سازمان بورس برای صندوق های با درآمد ثابت، متولی صندوق تنها اجازه داره ۲۵ درصد از سرمایه صندوق را به خرید و فروش سهام اختصاص دهد و مابقی سرمایه صندوق را می تواند اوراق مشارکت یا اوراق خزانه با درآمد ثابت خرید کند.
*البته در قسمت سهام نیز حق ندارد بیش از ۵ درصد از کل ارزش دارایی صندوق را یک سهم خرید کند.
درباره نحوه خرید اوراق مشارکت بیشتر بخوانید.
با توجه به این فرمول مدیریت سرمایه برای صندوق های با درآمد ثابت، می توان گفت ذاتا سرمایه گذاری در صندوق های با درآمد ثابت کم است ولی باز بیایید بر روی کاغذ بدترین و بهترین حالتهای نتیجه گیری و ضرر برای این نوع صندوق ها را بررسی کنید.
فرض کنیم ما مبلغی معادل صد میلیون تومان در یک صندوق از نوع درآمد ثابت سرمایه گذاری می کنیم. ۷۵ میلیون تومان از آن به واسطه خرید اوراق تضمین شده با درآمد ثابت سیف است و نمی تواند ضرر کند و یک مقدار سود تضمین شده نیز در بازه زمانی ۱ ساله حتما به آن اضافه می گردد.
مثلا فرض کنیم که سود اوراق ۲۰ درصد باشد بنابراین در بازه زمانی یکساله ۱۵ میلیون تومان به این سرمایه اضافه شده است و به ۷۵ میلیون ما ۱۵ میلیون اضافه شده است.
آن قسمت ۲۵ میلیون تومانی نیز در بدترین حالت به واسطه اجباری که در تشکیل پرتفوی وجود دارد حتی اگر متضرر شده و به ۱۰ میلیون تومان برسد باز اضل سرمایه ما سر جایش می باشد.
در ادامه می خواهیم که چند صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت را در سامانه شرکت مدیریت فناوری بورس تهران با هم مقایسه کنیم :
در تصویر بالا می بینید که صندوق های با درآمد ثابت می توانند سرمایه گذاران خود را از سود بالایی بهره مند سازند ولی در عین حال ریسک بالایی نداشته باشند.
البته در تصویر بالا شاید چند مورد اول نیاز به بررسی بیشتری داشته باشند ولی اگر شما در ۳۶۵ روز گذشته (از تاریخی که بنده در حال نوشتن این مطلب می باشم) در صندوق سرمایه گذاری مشترک صبای هدف سرمایه گذاری می کردید تا به امروز ۵۲.۴۰ درصد سود برداشت کرده بودید.
این در شرایطی است که ماهیانه سود خود را برداشت می کردید و اگر سود تجمعی را حساب کنید در بازه زمانی یک ساله حتی تا ۶۰ درصد می توانستید از صندوق مشترک صبای هدف سود دریافت کنید.
نتیجه گیری
برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری شما باید اول شرایط خود را بسنجید و با انتخاب بهترین حالت نوع صندوق سرمایه گذاری برای خود شروع به شناخت متولی صندوق ها کنید و براساس گذشته عملکرد صندوق ها کم ریسک ترین حالتی که به شما بیشترین سود را می تواند بدهد انتخاب کنید.
پیشنهاد ما به شما برای سرمایه گذاری در صندوق های مشترک و صندوق های اختصاصی شرکت سبدگردان هدف است که متولی صندوق سرمایه گذاری مشترک صبای هدف می باشد.
درباره سبدگردانی و دلیل تاکید بر بازدهی سرمایه گذاری در سبدگردانیبیشتر بخوانید.
شما می توانید برای دریافت مشاوره افتتاح حساب و سرمایه گذاری نزد این شرکت و صندوق های آن عدد ۲ را به سامانه پیامکی ۱۰۰۰۰۶۰۴ پیامک کنید.
من رفتم از یاقوت و نگین سهام بخرم فکر کنم دارایکم هم بود هشدار میداد مضربی وارد کنید در این خصوص انواع صندوق و این موردی که گفتم خواهشن جواب رو بهم ایمیل کنین یا یک کلیپ اموزشی در این خصوص بذارین ممنون میسم