یکی از مهمترین وزارت خانه های کشور وزارت نفت می باشد. علی الخصوص در کشور ما که یکی از مهمترین و اصلی ترین ها فروش فرآورده های نفتی چه در داخل و چه در خارج از کشور می باشد. بدیهی است که اگر وزارت نفت حضور پر قدرت خود را در بازار سرمایه و بورس تثبیت کند، یکی از بهترین گزینه ها برای سرمایه گذاری هاست که هم برای سرمایه داران عالیست و هم برای وزرات نفت یکی از بهترین روش های تجهیز منابع می باشد. بورس نفت می تواند به یکی از بهترین شیوه های درآمد مردم و همچنین دولت تبدیل شود.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، علی الرغم مصوبه مجلس شورای اسلامی جهت عرضه نفت به صورت هفتگی در بازار سرمایه ولیکن برای پنجمین هفته پیاپی باز هم نفتی در بورس عرضه نخواهد شد، وقفه های بی موردی که اطمینان مشتریان به نسبت به بورس نفت را خدشه دار کرده است.

با توجه به قانون بودجه سال ۹۸ کشور مبنی بر عرضه ماهانه ۶ میلیون بشکه نقت در بورس، وزارت نفت مکلف است، میعانات گازی و نفت را به صورت هفتگی در بازار سرمایه عرضه کند، منتهی با وجود اینکه آخرین عرضه های نفتی در داخل بازار سرمایه به تاریخ ۱۶ مهر باز میگردد. این وقفه در حالی است که هفته هیچ گونه اطلاعیه ایی جهت عرضه صادر نشده است و عملا برای هفته آینده هم هیچ گونه عرضه ایی وجود نخواهد داشت.

در این بازه ۳۵ روزه علی الرغم قانون مصوبه توسط مجلس شورای اسلامی، جای تامل بسیار زیادی برای به وجود آمده است. با توجه به تحلیل های فوق، سال گذشته پس از کشمکش های فراوان، در آخر عرضه نفت در بورس اتفاق افتاد و از ابتدای امسال، این عرضه ها شکل منظمی به خود گرفته بود که متاسفانه این روند دوباره از بین رفت. یکی از مخالفان جدی عرضه نفت در سازمان بورس، امور بین الملل شرکت نفت می باشد که قبل از تشکیل بورس نفت در ایران، تام الاختیار معاملات نفت ایران بود. بورس نفت دلیل از بین رفتن این ویژگی امور بین الملل و همچنین ورود بخش خصوصی به تجارت نفت بود.

حال این امور بین‌الملل است که به دلیل تعارض منافعی که دارد چندان از موفقیت بورس نفت خرسند نخواهد شد. این وقفه‌های بی‌مورد در جهت شکست بورس نفت بیش از همه به نفع شرکت ملی نفت و بالطبع امور بین‌الملل آن برای حفظ انحصار خود خواهد بود.

پایدار بودن بورس نفت به دلیل تدوام عرضه

در رابطه با موضوع تدوام عرضه نفت و تاثیرات آن در رسیدن به اهداف، تعدادی از کارشناسان انرژی و همچنین فرآورده های نفتی بیاناتی را منتشر کرده اند.جناب آقای محمد صادق کریمی  (کارشناس انرژی) در گفت و گویی گفته است :(( تدوام عرضه نقشش در این است که پیغام ثبات تصمیم را به بازار منتقل می‌کند و فعالان بازار مطمئن می‌شوند که وزارت نفت و شرکت نفت درباره موضوع عرضه نفت‌خام در بورس جدی هستند اما اگر بعد از چندین‌بار عرضه شدن و معامله نشدن به بهانه نبود مشتری عرضه‌ها متوقف شود، یک پیغام مضاعف‌تری به بازار ارسال می‌شود؛ آن هم اینکه این عرضه لزوما مداوم نخواهد بود)).

جهت آشکار سازی و حل نقاط ضعف فروش نفت در بورس نفت سراغ یکی از متخصصان علمی که سابقه اجرایی تجارت بین المللی نفت را هم داشته رفتیم. جناب آقای محمد شیریجیان، دکترای مدیریت قرارداد های بین المللی نفت و گاز اعتقاد دارند که نفت باید به صورت مداوم در بورس عرضه شود تا بخش خصوصی بتواند زیر ساخت های خود را آماده ورود به تجارت نفت و فرآورده های نفتی کنند. ایشان افزود :((تداوم عرضه مهم است و نباید صرفا نفت را تا زمانی که خریدار وجود داشته باشد، در بورس عرضه کرد.

اینکه برخی مسؤولان شرکت ملی نفت می‌گویند ما تا موقعی که بخش خصوصی نفت را در بورس بخرد عرضه می‌کنیم، غلط است. اگر تقاضایی هم وجود نداشت باید نفت عرضه شود. در واقع تداوم عرضه نفت در بورس، کلید موفقیت این راهکار است)).

آقای شیریجیان در این رابطه اضافه کردند که :((این اقدام حاوی یک پیام به بخش خصوصی است و آن هم این است که ما حتما تا چند سال آینده نفت را در بورس عرضه می‌کنیم و بخش خصوصی اطمینان می‌یابد و روی این تجارت حساب باز می‌کند.))

همچنین فرمودند:((به هرحال باید دید وزارت نفت برای وقفه ۳۵ روزی در عرضه نفت در بورس و انجام ندادن تکلیف قانونی مجلس چه دلیل منطقی دارد؛ موضوعی که به دلیل عدم تمکین وزارت نفت از قانون مجلس کشور می‌تواند از سوی نهاد‌های نظارتی مورد بررسی قرار گیرد)).

ایشان به عنوان اختتامیه مساحبه گفتند که:((عدم استمرار عرضه نفت در بورس به اقتصاد کشور لطمه وارد خواهد کرد، زیرا با شکست بورس نفت به عنوان یک راهکار ضدتحریمی، دیگر امیدی به همکاری بخش خصوصی برای فروش نفت نیست و فروش نفت ایران با ارتجاعی ناامید‌کننده به حالت سنتی و انحصاری خود بازخواهد گشت. وی معتقد است: ریسک‌پذیری فروش نفت نسبت به فرآورده بیشتر است، لذا شرکت ملی نفت باید تخفیفات بیشتری برای نفت عرضه شده در بورس نسبت به فرآورده اعطا کند.))

شیریجیان گفت:((فروش فرآورده از جهاتی راحت‌تر از نفت است. خریداران فرآورده بیشتر هستند و تجربه بیشتری دارند ولی نفت اینگونه نیست. علاوه بر آن نفت باید نسبت به فرآورده با حجم بالاتری معامله شود و به سرمایه بیشتری نیاز دارد. بارگیری نفت نیز در شرایط تحریمی ریسک بیشتری دارد. این ریسک‌ها را باید با ابزارهای دیگری مثل جذاب کردن قیمت کاهش داد.

باید قیمت نفت حتی از فرآورده هم جذاب‌تر شود. وی در ادامه گفت: شرکت پالایش و پخش در حال عرضه فرآورده‌های نفتی با تخفیف مناسب است. فرآورده‌های نفتی در بورس روی هر تن تقریبا ۱۰۰ دلار تخفیف در قیمت پایه لحاظ کرده‌اند. برای مثال برای گازوئیل و بنزین در هر بشکه ۱۵-۱۴ دلار تخفیف داده شده است و نتیجه آن را هم دیده‌اند اما  شرکت ملی نفت به عنوان تنها عرضه‌کننده نفت در بورس قیمت پایه را بالا تعیین و تخفیفات جزئی ۷-۶ دلاری به خریداران اعطا می‌کند.

هزینه تولید هر بشکه نفت در کشور ما بین ۱۰ تا ۱۵ دلار است. اگر متوسط ۱۲ دلار حساب کنیم، نفت حتی اگر ۳۰ دلار هم در بورس عرضه شود باز هم ارزشمند است.

شیریجیان در پایان گفت: وقتی در حال حاضر ایران مجبور است نفت تولید شده خود را ذخیره کند به هر حال هزینه انبارداری، هزینه ذخیره‌سازی در نفتکش، مشکلات زیست‌محیطی و… را در پی دارد، بنابراین با احتساب این هزینه‌ها باید نفت را با تخفیف مناسب در بورس عرضه کرد تا به فروش برسد.))