بانک مرکزی با بخشنامه‌ای جدید، ساماندهی ۶۵۰ میلیون حساب بانکی را کلید زد
بانک مرکزی با هدف مبارزه با پولشویی و جرائم مالی، بخشنامه‌ای سختگیرانه صادر کرده که افتتاح حساب جدید برای دارندگان بیش از ۱۰ حساب فعال را ممنوع می‌کند. این اقدام در راستای کاهش تعداد حساب‌های بلااستفاده و شفاف‌سازی نظام بانکی اجرا می‌شود.
به گزارش سبدگردان هدف به نقل از اقتصاد معاصر، وجود ۶۵۰ میلیون حساب سپرده بانکی در ایران، چالشی بزرگ برای نظام مالی کشور ایجاد کرده است. به گفته مقامات بانک مرکزی، بسیاری از این حساب‌ها بدون استفاده بوده و به بستری برای پولشویی، معاملات غیرقانونی و حتی تأمین مالی فعالیت‌های مجرمانه تبدیل شده‌اند.
دلایل انباشت حساب‌های بانکی
علیرضا غفاری، معاون اداره مبارزه با پولشویی بانک مرکزی، اظهار داشت که بخش عمده این حساب‌ها بدون اطلاع یا نیاز واقعی مشتریان و در قالب طرح‌هایی مانند نهضت ملی مسکن، وام ودیعه مسکن یا خرید وکالتی خودرو ایجاد شده‌اند. همچنین، افتتاح حساب برای صدور ضمانت‌نامه یا کارسازی چک نیز به این انباشت دامن زده است. به طور متوسط، هر ایرانی بالای ۱۸ سال ۱۰ حساب بانکی دارد، اما تنها ۲ تا ۳ حساب را فعالانه استفاده می‌کند.
این وضعیت نه‌تنها هزینه‌های سنگینی به شبکه بانکی تحمیل کرده، بلکه راه را برای سوءاستفاده‌های مالی باز گذاشته است. بانک مرکزی با بخشنامه جدید خود، محدودیت‌های جدی برای مدیریت این حساب‌ها اعمال کرده است.
جزئیات بخشنامه جدید
- ایجاد واحدهای شناسایی مشتری (CDD): بانک‌ها موظف‌اند ظرف ۶ ماه، واحدهای دائمی شناسایی مشتری با نیروهای متخصص و سامانه‌های نظارتی تشکیل دهند. این واحدها زیر نظر مدیر ارشد مبارزه با پولشویی فعالیت خواهند کرد.
- سامانه ملی مشاهده و بستن حساب‌ها: این سامانه به شهروندان امکان می‌دهد فهرست حساب‌های خود را مشاهده و درخواست بستن حساب‌های بلااستفاده را ثبت کنند. بانک‌ها باید ظرف ۱۰ روز این درخواست‌ها را اجرا کنند.
- محدودیت افتتاح حساب: افرادی که بیش از ۱۰ حساب فعال یا حساب‌های «تعیین‌تکلیف‌نشده» در سامانه سیاح دارند، نمی‌توانند حساب جدید باز کنند.
- حساب‌های مشترک: افتتاح حساب مشترک تنها برای اعضای درجه اول خانواده و همسر مجاز است.
- تعیین وضعیت حساب‌ها: بانک‌ها باید ظرف یک ماه، وضعیت حساب‌ها را به یکی از حالت‌های «فعال»، «فعال مسدود»، «راکد» یا «راکد مسدود» تغییر دهند.
- محدودیت خدمات بانکی: اعطای دسته‌چک، تسهیلات یا ابزارهای پرداخت برای حساب‌های تعیین‌تکلیف‌نشده ممنوع است.
- تسهیلات برای گروه‌های خاص: برای مشتریان نابینا، بی‌سواد، معلول یا فاقد دسترسی به اینترنت، بانک‌ها باید از طریق میز خدمت موقت، فرآیند ساماندهی را اجرا کنند.
هدف‌گذاری بانک مرکزی
بانک مرکزی هدف‌گذاری کرده که با اجرای این ضوابط، تعداد حساب‌های بانکی طی دو سال از ۶۵۰ میلیون به ۳۰۰ میلیون کاهش یابد. این اقدام به‌عنوان گامی بی‌سابقه در راستای شفافیت مالی و مقابله با جرائم مالی تلقی می‌شود.
پیام بخشنامه
این بخشنامه پیامی روشن به شبکه بانکی و متخلفان ارسال می‌کند: دوران افتتاح بی‌رویه حساب‌ها به پایان رسیده و از این پس، تنها حساب‌های فعال و شفاف در نظام بانکی باقی خواهند ماند. این تغییر می‌تواند با حذف حساب‌های بلااستفاده، نظم مالی را به نظام بانکی کشور بازگرداند و راه سوءاستفاده‌های مالی را مسدود کند.
همچنین بخوانید: تعطیلی پنجشنبه بانک‌ها
