هومن عمیدی، کارشناس ارشد بازار سرمایه در گفتوگویی با تجارتنیوز، با تحلیل وضعیت امروز بورس و مقایسه آن با سایر بازارها، تأکید میکند که بازار سرمایه از نظر ارزندگی و ظرفیت رشد، جایگاهی بیرقیب دارد. او میگوید اگر سرمایهگذار به دنبال بازدهی واقعی باشد، در شرایطی که سایر بازارها اشباع شدهاند، پول هوشمند دیر یا زود دوباره راهی بورس خواهد شد.
در حالی که رئیس سازمان بورس اخیراً از هدفگذاری ارزش ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیارد دلاری برای بازار سرمایه صحبت کرده، این پرسش مطرح است که آیا دستیابی به چنین عددی واقعبینانه است؟ عمیدی معتقد است:
- بخش قابلتوجهی از سهام همچنان زیر قیمتهای سال ۹۹ معامله میشوند،
- ارزش دلاری بازار سرمایه با دلار امروز اختلاف بزرگی دارد،
- و رسیدن به بازار چندصد میلیارد دلاری، تنها با افزایش قیمت سهام ممکن نیست؛ بلکه باید ورود شرکتهای جدید و اصلاح قوانین نیز اتفاق بیفتد.
بورس در مقایسه با رقبا؛ جامانده و جذاب
عمیدی توضیح میدهد که قیمت دلار طی چند سال از حدود ۳۰ هزار تومان به ۱۲۰ هزار تومان رسیده، اما بسیاری از سهام هنوز به سطح سال ۱۳۹۹ نرسیدهاند. این یعنی بازار سرمایه نسبت به طلا، دلار و سایر بازارها پایینترین ارزش نسبی را دارد و همین موضوع، پتانسیل رشد را بالا میبرد.
به گفته او، اگر ارزش دلاری بورس که اکنون حدود ۸۰ تا ۱۰۰ میلیارد دلار برآورد میشود بخواهد با نرخ ارز امروز همخوان شود، دستیابی به ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیارد دلار کاملاً توجیهپذیر است.
فقط رشد قیمت کافی نیست؛ بازار باید بزرگتر شود
به باور عمیدی، دو مسیر برای رسیدن بورس ایران به بازار ۴۰۰ میلیارد دلاری وجود دارد:
- افزایش قیمت سهام در اثر رشد ارزندگی بازار
- گسترش تعداد شرکتهای بورسی و پذیرش بنگاههای جدید
اما او هشدار میدهد که تعداد شرکتهای واجد شرایط ورود به بورس چندان زیاد نیست و بخش عمده این رشد باید از مسیر افزایش قیمتها و اصلاح ارزشگذاریها رقم بخورد.
نقدینگی میتواند سریع وارد بورس شود؛ همانقدر هم سریع خارج شود
او یادآوری میکند همانطور که در سال ۱۳۹۷ ورود نقدینگی بهصورت ناگهانی بازار را متحول کرد، امروز هم در صورت کنترل قیمت دلار و طلا، احتمال خروج پول از این بازارها و ورود آن به بورس وجود دارد.
به گفته عمیدی:
«سرمایهگذار همیشه به بازاری جذب میشود که یا جذابیت داشته باشد، یا از رقبا جا مانده باشد؛ و بورس دقیقاً همینجاست.»
اصلاح قوانین؛ از دامنه نوسان تا حجم مبنا
عمیدی برای جذب نقدینگی سرگردان چند پیشنهاد مهم ارائه میدهد:
- برچیدن دامنه نوسانهای محدودکننده و حجم مبنا غیرمنطقی که باعث دستکاری قیمتی میشود
- کاهش کارمزد معاملات و افزایش رقابت میان کارگزاران
- الزام شرکتها به شفافیت بیشتر و افشای دقیق صورتهای مالی
- تقویت نظارت بر عملکرد شرکتها
حفظ حقوق سهامداران؛ از ارز صادراتی تا قیمت سوخت
او همچنین تأکید میکند که دولت باید برای حفظ حقوق سهامداران شرکتهای صادراتی از تخصیص ناعادلانه ارز جلوگیری کند و وزارت نفت نیز فرمولهای ناکارآمد قیمتگذاری سوخت و خوراک را اصلاح کند تا صنایع بزرگ تحت فشار قرار نگیرند.
جمعبندی
پیام اصلی این گفتوگو روشن است:
بورس ایران، با وجود تمام چالشها، بیشترین ظرفیت رشد نسبت به تمام بازارهای رقیب را دارد. اما رسیدن به هدف ۴۰۰ میلیارد دلاری، تنها با تکیه بر قیمتها ممکن نیست؛ بلکه نیازمند اصلاح ساختارها، ورود شرکتهای جدید، قوانین شفاف و سیاستگذاری درست است.
در بازاری که از رقبا جا مانده، اگر فضا برای رشد واقعی مهیا شود، پول هوشمند دیر یا زود راهش را پیدا خواهد کرد.
