بانک مرکزی با ابلاغ دستورالعمل جدید، شبکه بانکی را ملزم به تعیین سقف گردش مالی سالانه برای مشتریان کرد. این بخشنامه که با هدف مبارزه با پولشویی و افزایش شفافیت مالی تدوین شده، مشتریان بانکی را بر اساس وضعیت شغلی و نوع حساب سطح‌بندی می‌کند. از این پس، هر مشتری حقیقی و حقوقی سقف مشخصی برای واریز و برداشت خواهد داشت و تخطی از آن با محدودیت‌های سختگیرانه همراه است.
به گزارش سبدگردان هدف به نقل از تسنیم، دستورالعمل اجرایی «تعیین سطح فعالیت مورد انتظار مشتریان مؤسسات اعتباری» که بر اساس ماده ۶۷ آیین‌نامه قانون مبارزه با پولشویی و با همکاری مرکز اطلاعات مالی وزارت اقتصاد تدوین شده، از این پس رفتار مالی مشتریان را تحت نظارت دقیق قرار می‌دهد.
جزئیات تعیین سقف گردش مالی سالانه برای مشتریان
| دسته‌بندی مشتری | سقف گردش سالانه (میلیارد ریال) | محدودیت در صورت تخطی |
|---|---|---|
| حقیقی مزدبگیر | ۲۰۰ | قطع خدمات غیرحضوری و کاهش سقف برداشت کارت به ۱۰۰ میلیون ریال روزانه |
| حقیقی فاقد شغل | ۵۰ | قطع خدمات غیرحضوری و کاهش سقف برداشت کارت به ۱۰۰ میلیون ریال روزانه |
| حقوقی غیرفعال | ۵ | گزارش به مرکز اطلاعات مالی و اعمال محدودیت‌های بیشتر |
| حقوقی فعال | دو سقف مجزا (تجاری و غیرتجاری) | بررسی واحد مبارزه با پولشویی برای تغییر سقف |
| در صورت عدم ارائه مدارک | حقیقی: ۵۰ / حقوقی فعال: ۱۰۰ | گزارش به مرکز اطلاعات مالی و اعمال محدودیت‌های بیشتر |
نکات کلیدی دستورالعمل:
- سامانه هوشمند رصد تراکنش‌ها: بانک‌ها موظف به طراحی سامانه‌ای برای شناسایی خودکار مغایرت‌های مالی هستند. اگر گردش حساب مشتری از ۱۰ برابر سطح تعیین‌شده فراتر رود، موضوع به مرکز اطلاعات مالی گزارش می‌شود.
- تراکنش‌های غیرتجاری: خرید و فروش ملک، خودرو یا فلزات گران‌بها (مانند طلا) جزو فعالیت بانکی محسوب نمی‌شود. این تراکنش‌ها پس از تأیید واحد مبارزه با پولشویی از محاسبات سامانه‌ای حذف شده و در سوابق ثبت می‌شوند.
- سامانه نهاب: سطح فعالیت مشتریان باید در وب‌سرویس نهاب ثبت و تأیید شود. تغییرات بعدی نیز تنها با مجوز بانک مرکزی ممکن است.
- اطلاع‌رسانی به مشتریان: بانک‌ها موظف‌اند سقف فعالیت و تغییرات آن را از طریق پیامک یا وب‌سایت رسمی اطلاع‌رسانی کرده و امکان اعتراض یا درخواست بررسی مجدد را فراهم کنند.
- پیامدهای عدم همکاری: اگر مشتری مدارک لازم را ارائه نکند یا مغایرت‌ها تأیید نشود، خدمات غیرحضوری قطع شده و سقف برداشت روزانه به ۱۰۰ میلیون ریال محدود می‌شود.
نظارت سختگیرانه و رصد تراکنش‌ها
بانک مرکزی تأکید کرده که بانک‌ها باید این دستورالعمل را بی‌درنگ اجرا و بر حسن اجرای آن نظارت دقیق داشته باشند. در صورت شناسایی تراکنش‌های غیرمستمر (مانند خرید ملک یا طلا)، بانک‌ها موظف‌اند مدارک مشتری را بررسی کرده و در صورت تأیید، این تراکنش‌ها را از محاسبات سقف فعالیت حذف کنند. اما اگر دلایل مشتری مورد قبول قرار نگیرد، گزارش به مرکز اطلاعات مالی ارسال خواهد شد.
این بخشنامه با ایجاد شفافیت بیشتر در تراکنش‌های بانکی، نه‌تنها به مبارزه با پولشویی کمک می‌کند، بلکه مشتریان را به ارائه اطلاعات دقیق‌تر ترغیب می‌کند. با این حال، محدودیت‌های جدید ممکن است برای برخی مشتریان، به‌ویژه اشخاص حقوقی غیرفعال، چالش‌هایی ایجاد کند.
