براساس گفته کارشناسان بازار سرمایه، بخشی از افت شدید قیمت سهام شرکت‌ها و همچنین شاخص بورس به رفتار هیجانی معامله‌گران برمی گردد. سهامداران و تازه واردان به بازار سرمایه باید بدانند رفتارهای هیجانی بدلیل داشتن ضعف در تحلیل بازار می باشد که چیزی جز ضرر و زیان در پی نخواهد داشت.
قابل ذکر است که بخاطر نداشتن علم و دانش کافی در رابطه با سرمایه‌گذاری درست، نوعی تبعیت و دنباله‌روی در بین سهامداران بوجود آمده است که در نتیجه‌ی آن رفتار هیجانی مشهود می باشد.
استقبال زیاد مردم از بازار سرمایه نشان از افزایش فرهنگ عمومی در رابطه با سرمایه‌گذاری دارد، اما این امر موجب بروز مشکلاتی شده است بطوریکه افراد بدون تحلیل درست سهام‌های مختلف را با هر قیمتی می خرند و بعد از مدتی تحت تاثیر اخبار و حرف‌هایی که از گوشه و کنار می شنوند و مجددا بدون تحلیل معقول و اصولی به صورت هیجانی از بازار خارج می شوند که باعث ورود آسیب به بورس می شود.
رفتار هیجانی در بورس چیست؟
دلایل مختلفی می توان برای افت شاخص و قیمت بسیاری از سها‌م‌ها برشمرد مانند تغییر روند در بازار و نوسانات که جزء ذات جداناپذیر بازار بورس می باشد، از طرفی با توجه به رشد شارپی اخیر بازار بورس انتظار اینکه بازار کمی اصلاح داشته باشد منطقی است، هم چنین قابل ذکر است که سهامداران بسیاری برای کسب سود اقدام به فروش می کنند و باعث افت بازار می شوند، اما نکته ای که قابل توجه و تامل در خصوص افت بازار می باشد این است که بسیاری از سهامداران بدون تحلیل و منطق درست تحث تاثیرات جو بازار قرار گرفته و رفتار هیجانی از خود نشان می دهند که فشار فروش در بیشتر نمادها را در پی دارد.
رفتار هیجانی در بورس چه پیامدهایی دارد؟
- اولین تاثیر منفی رفتار هیجانی در بورس، متضرر شدن خود سهامداران می باشد که جبران آن می تواند به سختی انجام گیرد.
- موجب افت و ریزش شدید بازار و شاخص می شود.
- کاهش قیمت در بسیاری از نمادها را در پی دارد.
- موجب بی اعتمادی سهامداران به بازار سرمایه می شود.
- باعث ایجاد حباب در بورس می شود.
راهکار‌های کنترل هیجان در بورس
- پرتفوی سرمایه‌گذاری یا همان سبد سهام تشکیل دهید:
توصیه می شود چند سهم خوب از حداقل پنج صنعت خوبی که شناسایی شده در سبد سهام خود داشته باشید. - در معالمات خود استراتژی داشته باشید:
به این صورت که اهداف خود از سرمایه‌گذاری، بازه‌ی زمانی سرمایه‌گذاری و … را مشخص کنید. - دارایی مازاد خود را وارد بازار سرمایه کنید:
برای خرید و فروش سهام هیچوقت از وام یا سرمایه قرضی استفاده نکنید. - ترجیحا سرمایه‌گذاری خود را با مبالغ کمتر آغاز کنید.
- به فکر فرصت‌هایی که از دست داده اید نباشید:
از جمله مواردی که موجب تصمیمات شتابزده و هیجانی در بورس می شود، داشتن فکر و احساس از دست رفتن فرصت‌ها است. - دید بلند مدت در سرمایه گذاری در بورس داشته باشید:
- بیشترین سودها نصیب افرادی می شود که در سرمایه گذاری دید بلند مدت دارند و به دنبال سود کم و سریع نیستند.
- علاوه بر داشتن تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی از سهام نیز به عمل بیاید.
- علم و دانش سرمایه‌گذاری خود را ارتقا دهید و پیوسته در حال آموزش باشید.
- گزارش‌های مالی منتشر شده‌ی شرکت ها در سامانه کدال را مورد بررسی قرار دهید.
بررسی ۴ خطای رفتاری متداول در بازار بورس
عطش برای خرید یک سهم، دلهره از فروش نرفتن همان سهم در همان روز. هیجان در بورس موج می زند، این روزها در جمع‌های مختلف صحبت از بورس است و همه در حال پیش بینی بازار هستند، اما این رفتارها در بازار سرمایه خطاهای بسیاری به همراه دارد که می تواند گریبانگیر بورس بازان شود در ادامه ۴ خطای رفتاری رایج در بورس که باعث رفتار هیجانی در بورس می شود را بررسی می کنیم.
خطای اول: رفتار گله ای
هنگامی که فرد می بیند اطرافیانش به سمت بازاری جذب شده اند بدون هیچ فکر و منطقی تابعییت می کند، صف طولانی کارگزاری‌ها و پیش خوان‌های دولت مؤید همین رفتار می باشد.
همچنین بخوانید: صف خرید و فروش در بورس چیست؟
خطای دوم: خوش بینی
فرد هنگامی که در بازار است ناخواسته حس می کند بازار خوب خواهد ماند و اگر اصلاحی در بازار رخ بدهد آن را تصادفی می داند و زیر بار تحلیل واقعی نمی رود.
خطای سوم: اطمینان بیش از حد
گاها مدیران در نتیجه این باور که اطلاعات ویژه ای در اختیار دارند، دقت اطلاعات خود و به طبع آن سودها و جریان‌های نقدی آینده واحدهای تجاری را بیش از حد تخمین می زنند و چشم انداز مثبتی از ریسک و بازده آینده دارند. این امر در خصوص فعالان بورس هم صادق است که در خصوص سهمی که دارند تخمین های غیرواقعی در نظر داشته باشند.
خطای چهارم: تصدیق
در این خطا فرد باوری به یک مسئله پیدا کرده است و قصد تغییر آن را ندارد، در نتیجه فقط به دنبال صحبت‌هایی است که در تایید آن است.
هر چهار خطای ذکر شده می تواند بر رفتار فرد اثر بگذارد، هیجان زیاد در این روزهای بورس چیزی جز ضرر و زیان ندارد پس توصیه می شود کلیه سهامداران از رفتار هیجانی پرهیز کرده و قبل از ورود و خروج به سهمی تحلیل و بررسی‌های لازم را داشته باشند.
هم چنین بخوانید:
توصیه کارشناسان و مسئولان سازمان بورس در رابطه با کنترل رفتار هیجانی حاکم بر بازار سرمایه
- افزایش عرضه اولیه شرکت‌ها
- افزایش سهام با شناوری بالا
کلام آخر
صبر و پرهیز از رفتار هیجانی، از جمله موارد تاثیرگذار بر موفقیت در بورس می باشد، به فعالین بازار سرمایه توصیه می شود با رفتار هیجانی و بدون منطق ارزش دارایی خود را کم نکنند و درگیر این هیجانات زودگذر نشوند.
