عرضه اولیه وسپهر یکشنبه ۳۰ شهریور ۹۹ انجام شد. در عرضه اولیه وسپهر ٢٠ درصد از سهام شرکت سرمایه‌گذاری گروه مالی سپهر صادرات در بازار اول فرابورس عرضه شد و با مشارکت بیش از ۵ میلیون کد معاملاتی به پایان رسید و نتوانست رکورد مشارکت در عرضه های اولیه را به خود اختصاص دهد. در این پست قصد داریم به چند نکته مهم در خصوص عرضه اولیه وسپهر اشاره کنیم: نکته اول قیمت عرضه اولیه وسپهر است. در این عرضه اولیه هر کد معاملاتی قادر به خرید ۱۱۰۰ سهم در دامنه قیمتی ۹۵۰۰ تا ۱۰۱۰۰ ریال بود. آیا این قیمت معقول بود؟ نکته دوم فاصله زمانی ۲ روزه بین زمان عرضه اولیه و زمان تخصیص آن می باشد. و سومین نکته زمان عرضه است.
چند نکته مهم درباره عرضه اولیه وسپهر
عرضه اولیه وسپهر در روز یکشنبه و تقریبا در آخرین روز ماه شهریور انجام شد که اتفاق کم نظیری بود معمولا عرضه های اولیه در روز سه شنبه یا چهارشنبه انجام می شوند. با توجه به مبلغ زیاد نقدینگی مورد نیاز برای خرید عرضه اولیه وسپهر بسیاری از سهامداران برای خرید این عرضه مجبور به فروش سهم های دیگر خود شدند و به عقیده برخی فعالین بازار سرمایه زمان نامناسب عرضه اولیه وسپهر در پایان ماه کاری که نقدینگی زیادی در خانوارها وجود ندارد و به خصوص هم زمانی این عرضه اولیه با آخرین روز عرضه صندوق دارا دوم عاملی بود که به ریزش های اخیر دامن زد و وضعیت را بدتر کرد.
بیشتر بخوانید: خرید عرضه اولیه وسپهر، پالایش یکم و تسویه اعتباری سه عامل ریزش شاخص بورس
آیا قیمت عرضه اولیه وسپهر منطقی بود؟
یکی از موارد مطرح شده در خصوص عرضه اولیه وسپهر بازه قیمتی تعیین شده برای آن می باشد به عقیده برخی کارشناسان این قیمت بالاتر از حد منطقی است و مسئولین بانک صادرات باید در این زمینه پاسخگو باشند اما پاسخگویی خاصی صورت نگرفت و عرضه اولیه وسپهر با همان قیمت انجام شد.
کشف قیمت عرضه اولیه وسپهر در دو قیمت نیز یکی دیگر از موارد متفاوت این عرضه اولیه بود. در عرضه اولیه وسپهر از آنجا که میانگین قیمت پایینتر از سقف قیمت ۱۰۱۰۰ ریال عرضه اولیه می‌شود به هر کد معاملاتی، تعداد و قیمت درخواستی از سوی آن فرد تخصیص داده شده است. یعنی هر فردی با هر قیمتی در دامنه اعلام شده (۹۵۰۰ تا ۱۰۱۰۰ ریال) ثبت سفارش کرد سهم تخصیص داده شده است.
مدیرعامل شرکت گروه مالی سپهر صادرات، بهروز خدارحمی سرمایه گروه مالی سپهر صادرات را ۳ هزار میلیارد تومان اعلام کرد و گفت وسپهر یک سهم بنیادی و ارزشمند است و در شرایط مختلف بازار قابلیت نقدشوندگی خوبی خواهد داشت. وی همچنین افزود برنامه داریم تمامی زیرمجموعه‌های این شرکت را از طریق عرضه اولیه به بازار سرمایه وارد کنیم که مراحل بورسی شدن سه شرکت انرژی سپهر، توسعه نیشکر و تامین سرمایه سپهر در اولویت قرار گرفته است.
چند نکته درباره زمان عرضه اولیه وسپهر
با توجه به اینکه عرضه اولیه وسپهر عرضه نسبتا بزرگی بود و به سرمایه زیادی احتیاج داشت بسیاری از سهامداران را بین خرید دارا دوم و عرضه اولیه وسپهر مردد نمود. به اعتقاد فعالین بازار زمان عرضه اولیه وسپهر مناسب نبود. عرضه های اولیه بهتر است در روزهایی که بازار صعودی است انجام شوند تا موجب کاهش شاخص بورس نشوند. عرضه اولیه چنانچه در روزهای مثبت بازار انجام شود هم باعث صعود عرضه اولیه شده و هم تاثیر خوبی بر بازار خواهد داشت. عرضه اولیه وسپهر در روزهایی انجام شد که بازار سمت و سوی منفی داشت و تا حدودی نیز تحت تاثیر اخبار سیاسی فعالسازی مکانیسم ماشه علیه ایران قرار گرفته بود. بر این اساس، منتقدان خواستار تعویق عرضه اولیه وسپهر بودند اما این درخواست مورد توجه قرار نگرفت.
علت فاصله ۲ روزه بین عرضه و تخصیص عرضه اولیه وسپهر
ثبت سفارش عرضه اولیه وسپهر در روز یکشنبه ۳۰ شهریور ماه انجام شد و تخصیص آن روز چهارشنبه ۲ مهر ماه صورت می گیرد. سوالات و اعتراضات فراوانی از سوی سهامداران مبنی بر وجود فاصله زمانی دو روزه بین روز عرضه و روز تخصیص وجود دارد. پاسخ مسئولین فرابورس به این موضوع:
“با توجه به اینکه بانک صادرات ایران، سهامدار عمده شرکت سرمایه گذاری گروه مالی سپهر صادرات است، عرضه اولیه ۲۰ درصد از سهام این شرکت از سوی بانک صادرات در سی ام شهریور ماه موجب می شود تا بانک صادرات بتواند تاثیر این موضوع و سود ناشی از عرضه سهام وسپهر را در گزارش های ۶ ماهه خود منعکس کرده و نشان دهد.”
فاصله بین عرضه و تخصیص در زمانی که عرضه روز چهارشنبه انجام می شد مسبوق به سابقه بود که تازه این فاصله نیز مورد انتقاد قرار داشت و فعالان بازار خواستار برنامه ریزی بهتر مسئولان و برگزاری عرضه ها در روزهای میانی هفته بودند تا تخصیص سهام به تعطیلات پایان هفته برخورد نکند و با تاخیر چند روزه مواجه نشود. این بار در یک بدعت گذاری ناموجه، تخصیص سهام وسپهر با فاصله چند روزه از عرضه اولیه انجام می شود و چرایی این بدعت گذاری نیز توسط مسئولان بورس شفاف سازی نشده است. منتقدان این سوال را مطرح می کنند که تصمیمات اینچنینی بدون شفاف سازی، اعتماد سرمایه گذاران به بورس را بیش از پیش دچار خدشه نخواهد کرد؟
