خیراً با حذف ارز ترجیحی برای دو محصول پتروشیمی، یعنی پتها و پلیاستایرنها، توجهات زیادی به تغییرات احتمالی در بازار محصولات پتروشیمی جلب شده است. با این تصمیم، ارز ترجیحی برای تمامی محصولات پتروشیمی حذف شده و از این پس این محصولات با دلار آزاد قیمتگذاری خواهند شد. سوال اصلی اینجاست که آیا این تغییر میتواند به افزایش قیمت این محصولات منجر شود؟
طبق گزارش ایران بروکر و تجارت نیوز، تصمیم حذف دلار ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی برای پلیاستایرنها و پتها به امضای وزرای اقتصاد، نفت و صمت رسیده است. با حذف ارز ترجیحی، قیمتگذاری تمامی کالاهای پتروشیمی از این پس بر اساس دلار حواله مبادلهای انجام میشود. این تغییر در نحوه قیمتگذاری، تاثیرات زیادی بر سودآوری شرکتهای پتروشیمی و حتی قیمت نهایی محصولات در بازار خواهد داشت. بسیاری از تولیدکنندگان تا به حال نسبت به کاهش سود خود به دلیل نحوه قیمتگذاری نهادهها و خوراک اعتراض کردهاند و اکنون با حذف ارز ترجیحی، چالشهای جدیدی پیش روی آنها قرار گرفته است. با حذف ارز ترجیحی، تمامی کالاهای پتروشیمی با دلار ۴۴ هزار تومانی مبادله خواهند شد، که این موضوع به طور مستقیم بر قیمت نهایی محصولات در بازار تاثیر خواهد گذاشت.
بازار محصولات پتروشیمی تحت فشار: پیامدهای حذف ارز ترجیحی
میثم فتحیمحب، کارشناس حوزه پتروشیمی، در گفتوگو با تجارتنیوز اظهار داشت که حذف ارز ترجیحی برای محصولات پتروشیمی امری اجتنابناپذیر بود و به عنوان یکی از سیاستهای کلی دولت مطرح شده است. به گفته او، با وجود ملتهب بودن بازار و تقاضای بیشتر از عرضه برای برخی محصولات مانند پت و پلیاستایرنها، دولت تصمیم گرفت که ارز تمامی محصولات پتروشیمی به جز این دو را حذف کند. اکنون، با حذف ارز ترجیحی، محصولات پتروشیمی باید با ارز آزاد در بورس کالا عرضه شوند.
فتحیمحب اشاره کرد که در حال حاضر در کشور واحد تولیدی برای پلیاستایرن انبساطی وجود ندارد و ساخت چنین واحدی حداقل سه تا چهار سال زمان میبرد. به همین دلیل، با حذف ارز ترجیحی، انتظار میرود قیمت پلیاستایرنها در بازار افزایش یابد و حتی به حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد برسد. این مسئله میتواند تاثیرات زیادی بر صنعت ساختوساز و دیگر صنایع وابسته داشته باشد، زیرا پلیاستایرنهای انبساطی یکی از اجزای اصلی در ساختمانسازی هستند.
این کارشناس پیشنهاد میکند که کشور باید به سمت تولید داخلی این محصولات حرکت کند و با ایجاد واحدهای جدید تولیدی، از واردات بینیاز شود. تولید داخلی این محصولات نیاز به سرمایهگذاری حدود یک میلیارد دلاری دارد که میتواند در بلندمدت به ثبات بازار و کاهش وابستگی به واردات کمک کند. بنابراین، حذف ارز ترجیحی اگرچه ممکن است به افزایش قیمت محصولات پتروشیمی منجر شود، اما میتواند فرصتی برای سرمایهگذاری و توسعه زیرساختهای تولیدی در کشور فراهم آورد.