کارشناس بازار سرمایه با ذکر چهار دلیل و تأکید بر نبود تنش‌های نظامی، بورس را در آستانه ورود به دوره‌ای از اقبال به سمت سهام شرکت‌های کوچکتر ارزیابی کرد.

به نقل از بورس پرس، شروین شهریاری درباره تغییرات احتمالی توجه در بازار بورس به سمت سهام شرکت‌های کوچک‌تر اعلام کرد: تجربه ۲۲ سال فعالیت در بورس نشان داده است که تحلیل وضعیت بازار تنها در قالب چرخه‌های ادواری ممکن است. به صورت تاریخی، سهام شرکت‌های کوچک در برخی مقاطع رفتاری متفاوت از سهام شرکت‌های بزرگ داشته‌اند.

دلایل کشش بورس به سمت سهام شرکت های کوچکتر

در آستانه آغاز چرخه‌های رونق، معمولاً سهام کوچک نخستین نشانه‌های بازگشت را احساس کرده و ورود سرمایه‌های جدید نیز به سمت این گروه هدایت می‌شود. در اواخر دوره رونق نیز، فعالان سهام کوچک زودتر از سایرین با نشانه‌های رکود مواجه شده و روند کاهشی خود را حتی پیش از رسیدن به اوج بازار آغاز می‌کنند. در شرایط کنونی، به چهار دلیل می‌توان انتظار داشت که در صورت نبود تنش‌های نظامی، بورس در حال ورود به دوره‌ای از توجه به سهام کوچک‌تر است :

۱. سیاست‌های اقتصادی در پی آمدن ترامپ و تمرکز بر اصلاحات بزرگ اقتصادی دولت جدید محدود خواهد شد و در مقابل، سیاست‌های حمایتی و تأمین نیازهای معیشتی در اولویت قرار می‌گیرند. در چنین شرایطی، سیاست‌های انقباضی، کاهش هزینه‌های عمرانی به دلیل کمبود منابع، ادامه تخصیص ارز ترجیحی و ثابت نگه‌داشتن قیمت حامل‌های انرژی در بخش خانگی انتظار می‌رود. این سیاست‌ها به صنایع بزرگ فشار وارد کرده و به شکل کنترل قیمت فروش ارز و نرخ‌گذاری دستوری، همچنین کاهش گاز و برق به نفع بخش خانگی، بر آن‌ها تأثیر می‌گذارد. در این شرایط، سهام شرکت‌های کوچک که کمتر تحت تأثیر محدودیت‌ها قرار دارند، با استقبال بیشتری روبه‌رو خواهند شد.

۲. با پیش‌بینی تثبیت نرخ بهره در سطح بالا، ورود منابع جدید به بازار سهام در کوتاه‌مدت همچنان محدود خواهد بود. این منابع با هدف کسب بازده حداکثری در فضای تورمی، تمایل بیشتری به سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های کوچک دارند. تجربه سال ۹۷ و اتخاذ سیاست پولی انقباضی توسط بانک مرکزی تحت مدیریت همتی نشان داد که سیاست‌های انقباضی اثر منفی بر سهام بزرگ بازار داشت، اما سهام کوچک به مسیر خود ادامه دادند و بزرگ‌ترین رشد تاریخی شاخص هم‌وزن در نیمه دوم سال ۹۷ و در دوره رکود بورس رقم خورد.

۳. سهم فروش و سود ناخالص شرکت‌های کوچک بورس (به جز ۵۰ شرکت بزرگ به لحاظ ارزش بازار) طی ۷ سال اخیر روند صعودی ملایمی داشته است. سهم فروش شرکت‌های کوچک از کل فروش شرکت‌های پذیرفته‌شده از ۱۷ درصد در سال ۹۷ به ۲۱ درصد در سال ۹۹ و در شرایط حاضر به ۲۳ درصد رسیده است. همچنین سهم سود ناویژه این شرکت‌ها از ۱۹ درصد در سال ۹۷ به ۲۳ درصد در سال ۹۹ و در مقطع فعلی به ۲۶ درصد از کل شرکت‌های بورسی افزایش یافته است. از نظر نسبت قیمت به فروش نیز، شرکت‌های کوچک و ۵۰ شرکت بزرگ در سطح برابر (۱.۳ در مقابل ۱.۳ مرتبه) قرار دارند.

۴. سیاست‌های حمایتی از شاخص کل و افزایش توجه به صندوق‌های اهرمی، نقدینگی بیشتری را به سمت سهام شرکت‌های بزرگ‌تر که وزن قابل‌توجهی در سبد این صندوق‌ها دارند، هدایت کرده و از کاهش ارزش بازار آن‌ها جلوگیری کرده است. این امر باعث شده فاصله ارزش بازار بین شرکت‌های بزرگ و کوچک بیشتر شود. در حال حاضر، تعداد شرکت‌هایی با ارزش بازار کمتر از ۱۰۰ میلیون دلار در بورس و فرابورس به رکورد بیش از ۶۰۰ شرکت رسیده است، که تفاوت معناداری در ارزش‌گذاری آن‌ها نسبت به شرکت‌های بزرگتر وجود ندارد.

جمع‌بندی

نسبت شاخص کل به هم‌وزن به عنوان یکی از معیارهای بررسی عملکرد سهام بزرگ در مقایسه با سهام کوچک در ۵ سال اخیر در محدوده‌ای با کف ۲.۶ و سقف ۴ واحد در نوسان بوده است. در حال حاضر این نسبت در محدوده ۳.۱ قرار دارد. انتظار می‌رود این نسبت در سال آتی به سمت کف‌های خود حرکت کند و با شکست محدوده حمایتی ۲.۶ واحدی، کف‌های جدیدی به ثبت برساند.