بورس ایران مدت هاست که منتظر یک اتفاق است تا از حالت رکود و ریزش خارج شود تا حداقل بخشی از ضررهای سهامداران جبران شود. برخی معتقدند قرارداد ایران و چین تحت عنوان برنامه جامع ۲۵ ساله ایران و چین می تواند تاثیر مثبتی بر بورس بگذارد و برخی دیگر از کارشناسان بازار سرمایه معتقدند این قرارداد تاثیر منفی بر بورس خواهد گذاشت زیرا از طرفی نرخ دلار کاهش شده و از طرف دیگر ممکن است دولت با فروش نفت به چین و جبران کسری بودجه خود دیگر امیدی به بورس نداشته باشد. البته بازار بورس ثابت کرده چندان متاثر از این اتفاقات نبوده اما در ادامه نظرات کارشناسان درباره تاثیر قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین بر بورس را بخوانیم.
تاثیر قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین بر بورس
توافق ۲۵ ساله ایران و چین یک سند جامع همکاری بلندمدت در حوزه‌های سیاسی، امنیتی، دفاعی، فرهنگی، کشاورزی، اقتصادی، علمی، جهانگردی، نفت و انرژی، زیرساخت‌های مخابراتی و فناوری ارتباطات، تجارت، بهداشت و سلامت است که مطمئنا تاثیر بسزایی بر بازارهای مالی ایران مانند بازار بورس، ارز و … خواهد گذاشت. تاثیر تصویب برنامه همکاری‌های جامع ایران و چین بر بورس از دید کارشناسان بورسی و اقتصادی را در ادامه بخوانید.
تاثیر قرارداد ایران و چین بر بورس از زبان بهنام صمدی، کارشناس بورس:
بهنام صمدی معتقد است قرارداد ایران و چین از ان جایی که باعث افزایش صادرات نفت می شود تاثیر مثبتی بر بورس و به خصوص محصولات پتروشیمی خواهد گذاشت.
بهنام صمدی می گوید:
“این قرارداد از این جهت برای کشور ما مهم است که بخش عمده صادرات غیرنفتی ما و به ویژه محصولات پتروشیمی، فلزات اساسی و شرکت‌های معدنی مقصدش چین است. بر این اساس این قرارداد می‌تواند بر رشد سهام شرکت‌های صادرات‌محور که عمدتا بورسی هستند تاثیر بگذارد و درآمد قابل توجهی برای آنها ایجاد کند.”
تاثیر برنامه جامع ایران و چین بر بورس از زبان سید حمید میرمعینی، کارشناس بورس
سید حمید میرمعینی معتقد است این قرارداد در بهترین حالت تاثیری بر بورس نخواهد گذاشت و یا تاثیر منفی بر آن می گذارد و دلیل آن هم ۲ مورد زیر است:
- خروج دولت از محدودیت های مالی به دلیل فروش نفت به چین و سایر سرمایه گذاری هایی که قرار است چینی ها انجام دهند باعث می شود توجه دولت از بورس معطوف به نفت شود.
- این احتمال وجود دارد که قیمت ارز بعد از توافق ایران و چین کاهش یابد و تاثیر کاهش قیمت دلار بر بورس حداقل در کوتاه مدت منفی خواهد بود. گرچه برخی دیگر از کارشناسان معتقدند کاهش قیمت دلار تاثیری بر روی بازار بورس ندارد.
علی صادقین درباره تاثیر قرارداد جامع بین ایران و چین چنین می گوید:
علی صادقین معتقد است قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین روی برخی صنایع بورس تاثیر مثبت خواهد گذاشت مانند صنایع کامودیتی‌محور مانند فلزات و صنایع پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی.
علی صادقی در این باره می گوید:
“بخش قابل توجهی از این قرارداد احتمالا مربوط به زیرساخت‌ها است که تقاضا برای فلزات و مواد معدنی و نهاده‌های انرژی را افزایش میدهد و بر سهام این گروه‌ها تاثیر مثبت می‌گذارد. از طرف دیگر این قرارداد تقاضای چین برای حوزه‌های انرژی، نفت و گاز و همچنین صنایع پایین دستی از جمله پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی و شرکت‌هایی که تابع این حوزه هستند، از جمله نیروگاه‌ها را افزایش می دهد و سهام آنها رشد می‌کند.”
افزایش واردات از چین تاثیر منفی بر تولید و بورس خواهد گذاشت
برخی معتقدند که با افزایش روابط اقتصادی ایران و چین احتمال افرایش واردات از چین به ایران افزایش می یابد و این موضوع به ضرر تولید خواهد بود و شرکت های بورس که همگی تولید محور هستند از این قضیه متضرر خواهند شد. گرچه این یک نگاه غیرکارشناسانه است اما می تواند مورد توجه و بحث قرار بگیرد.
محسن رضایی درباره تاثیر این قرارداد بر بازار سرمایه چنین می گوید:
“مشخصه یک نظام اقتصادی سالم این است که در آن به فعالیت مولد پاداش داده شود؛ یعنی سازوکارهای اقتصادی به گونه‌ای تنظیم شود که سطح سود فعالیت مولد، بیش از سطح سود فعالیت غیرمولد باشد. معنی هدایت نقدینگی به تولید جز این نیست. آنچه در بورس می‌گذرد، نقطه مقابل این رویکرد است.”
نظر محمد بشکوفه، فعال بازار سرمایه در خصوص تاثیر برنامه جامع مشترک ایران و چین بر بورس:
درباره تاثیر کاهش نرخ دلار بر بورس باید بگم که فعلا تاثیری نداره شاید موقت تاثیر روانی داشته باشه اما واقعیت اینه، دلار تا زمانی که به زیر ۱۸ هزار تومان برنگرده و نزدیک به قیمت فعلی ارز نیمایی نشه تاثیر منفی واقعی نخواهد گذاشت البته نظر شخصی هست.
آیا این قرارداد باعث کاهش قیمت ارز و دلار خواهد شد؟
افزایش و کاهش قیمت دلار می تواند بر بازار سرمایه تاثیر بگذارد آیا قرارداد این قضیه از چند جهت قابل بررسی است در ادامه نظر چند کارشناس در این باره را بخوانیم:
علی سعدوندی، اقتصاددان:
” قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین می‌تواند بر بازار ارز تاثیر بگذارد اما در کوتاه‌مدت همچنان دسترسی ما به ارز محدود است. به عبارتی شاید نتوان انتظار داشت که قیمت دلار بلافاصله تغییر چندانی داشته باشد. به خصوص که برخی گزارش‌ها می‌گوید بر اساس مفاد این قرارداد، چین پول حاصل از فروش نفت ایران را در قالب کالا و یوآن به ایران باز می‌‌گرداند و نه دلار و یورو. همین مساله ممکن است سبب شود که قیمت ارز در ایران تغییر محسوسی نداشته باشد.
ستار عزیزی، کارشناس اقتصادی:
ستار عزیزی معتقد است این قرارداد تاثیر زیادی بر بازار سرمایه خواهد گذاشت. او می گوید:
“توسعه ارتباطات اقتصادی و بین‌المللی با کشورهای توسعه یافته و دارای بنیه اقتصادی در قاره آسیا و اقیانوسیه می‌تواند بخشی از نیاز بازار آزاد ارز را تأمین کند بنابراین قرارداد ۲۵ ساله با چین، نرخ دلار را ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش میدهد.”
شفاف سازی وزارت امور خارجه کشور درباره برنامه همکاری جامع ایران و چین:
- این سند یک نقشه راه برای همکاری‌های جامع دو کشور ایران و چین بوده و لذا حاوی هیچ قراردادی نمی‌باشد.
- در هیچ کجای سند کمی‌سازی در خصوص چشم‌انداز همکاری‌ها اعم از اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و یا راهبردی نشده است و لذا حاوی هیچ رقم و عدد خاصی از جمله در خصوص سرمایه‌گذاری و یا منابع مالی و پولی نمی‌باشد.
- این سند ۲۵ ساله نامگذاری شده است تا کلیت برنامه همکاری جامع دو کشور در این بازه زمانی بلندمدت دیده و پیگیری شود. بدیهی است بازه زمانی اجرای هر قرارداد دوجانبه‌ای بر اساس پیش بینی مندرج در خود قرارداد تعیین می‌شود.
- در این سند، واگذاری هیچ منطقه و یا هیچ انحصار متقابل و یا یکجانبه‌ای مطرح نبوده و لذا فاقد اعطای هرگونه حق انحصاری است.
- در این سند مدیریت، اداره و یا بهره‌برداری از هیچ منطقه و یا حوزه‌ای واگذار نشده است.
