کارشناس بازار سرمایه با اشاره به برگزاری پنجمین دور مذاکرات ایران و آمریکا در سال ۱۴۰۴ با تمرکز بر رفع تحریم‌ها و حق غنی‌سازی صلح‌آمیز، به بررسی سناریوهای احتمالی و چشم‌انداز بازار سهام پرداخت. علی جمالی، این مذاکرات را یکی از عوامل کلیدی تأثیرگذار بر اقتصاد ایران دانست که اختلافات تاریخی عمیق بین دو طرف را بار دیگر برجسته کرده است. او تأکید کرد که این روند، به‌ویژه با توجه به موضع ایران مبنی بر حفظ حق غنی‌سازی تا سطح ۳.۶۷ درصد و شرط آمریکا برای توقف کامل آن، اعتمادسازی را به دلیل خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ دشوار کرده است.
جمالی با اشاره به واکنش سریع بازار سرمایه به اخبار مذاکرات، اظهار داشت که آغاز دور اول مذاکرات در فروردین ۱۴۰۴، شاخص کل بورس را صعودی کرد و ارزش دلار از ۱۰۰ هزار به ۸۰ هزار تومان کاهش یافت، که نشان‌دهنده امید به گشایش دیپلماتیک است. با این حال، ترس از اخبار منفی در روزهای پایانی هفته، برخی سرمایه‌گذاران را به خروج نقدینگی سوق داده و این نوسانات نشان می‌دهد بورس تهران در کوتاه‌مدت تحت تأثیر مستقیم اخبار سیاسی قرار دارد. او پیش‌بینی کرد که هر پیشرفت یا بن‌بست در مذاکرات، جریان نقدینگی را به‌طور محسوسی تحت تأثیر قرار خواهد داد.
در صورت توافق کدام نمادهای بورسی صعودی می شوند؟
به گفته این کارشناس، در صورت حصول توافق، صنایعی مانند نفت، گاز و پتروشیمی که ۴۵ درصد صادرات غیرنفتی را تشکیل می‌دهند، با رفع تحریم‌های بانکی و بازگشت به بازار جهانی بیشترین سود را خواهند برد. افزایش صادرات نفت به بیش از ۲ میلیون بشکه در روز و جذب سرمایه‌گذاری در پالایشگاه‌ها، نمادهایی مانند شپنا، شتران و پارس را به گزینه‌های پیشرو تبدیل می‌کند. همچنین، بانک‌ها با اتصال مجدد به شبکه SWIFT و صنعت فلزات اساسی با گشایش بازارهای جهانی، از بهبود نقدشوندگی و کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل بهره‌مند خواهند شد.
در صورت توافق کدام نمادها تحت فشار قرار می گیرند؟
جمالی افزود که صنایع دارویی و غذایی به دلیل خوداتکایی و حمایت‌های دولتی، تأثیر محدودی از رفع تحریم‌ها خواهند گرفت و ممکن است با کاهش حمایت‌ها و رقابت خارجی تحت فشار قرار گیرند. صنعت خودرو و قطعه‌سازی نیز با مشکلات ساختاری مانند قیمت‌گذاری دستوری و ضعف مدیریت همچنان چالش‌برانگیز باقی خواهد ماند و توافق به‌تنهایی نمی‌تواند این مسائل را حل کند. او سناریوی محتمل را توافقی محدود مشابه دوره اوباما دانست که غنی‌سازی محدود برای مصارف پزشکی و نیروگاهی را مجاز می‌کند و بخشی از تحریم‌ها را برمی‌دارد، اما بورس را به رشد ملایم سوق می‌دهد.
اگر توافق نشود چه می شود؟
در صورت بن‌بست، فعال شدن مکانیسم ماشه توسط اروپا و بازگشت تحریم‌های شورای امنیت، خروج سرمایه از بورس را به دنبال خواهد داشت. سناریوی کم‌احتمال اما پرریسک، حمله احتمالی اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران با حمایت آمریکا است که بازار را شوکه می‌کند، هرچند مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نابودی تأسیساتی با عمق ۸۰۰ متر را غیرممکن خوانده است.
جمالی هشدار داد که حتی با توافق، بهبود پایدار بورس نیازمند اصلاح سیاست‌های داخلی مانند حذف قیمت‌گذاری دستوری و شفاف‌سازی است. او به سرمایه‌گذاران توصیه کرد در کوتاه‌مدت به صنایع صادرات‌محور توجه کنند، اما با راهبردهای پوشش ریسک و تنوع‌بخشی، از نوسانات سیاسی در امان بمانند.
همچنین بخوانید: پیش بینی بورس یکشنبه ۲۵ خرداد ۱۴۰۴
