بازار سهام ایران پس از ثبت رکوردهای تاریخی اخیر، اکنون در فاز احتیاط و تردید گام برمیدارد. هرچند شاخص کل بورس تهران دیروز با رشد اندکی به رنگ سبز درآمد، اما شاخص هموزن، که معیار واقعی رفتار سهامداران خرد است، همچنان روندی نزولی را تجربه میکند. این واگرایی، زنگ خطری برای اعتمادسازی در بازار است.
به گزارش سبدگردان هدف به نقل از خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، بازار سرمایه در روزهای گذشته تصویری دوگانه و پرتنش از خود نشان داده است. شاخص کل در تلاشی برای جبران اصلاحات اخیر، رشد محدودی ثبت کرده، اما شاخص هموزن به عنوان شاخص نماینده سهامداران حقیقی، همچنان در مسیر کاهشی قرار دارد. این شکاف، حاکی از آن است که بخش عمده سرمایهگذاران خرد هنوز به پایداری روند صعودی بورس اطمینان ندارند و ترجیح میدهند در حاشیه امن بمانند.
برتری احتیاط بر هیجان
بررسی معاملات تالار شیشهای حاکی از آن است که این رشد محدود شاخص کل، بیش از آنکه نویدبخش یک صعود پایدار باشد، به مثابه تلاشی برای تثبیت سطوح فعلی عمل میکند. سهامهای کوچک و متوسط – که عمدتاً محل فعالیت سرمایهگذاران خرد هستند – از این موج همراهی نکرده و فشار فروش در آنها همچنان مشهود است. در سوی دیگر، خروج قابل توجه نقدینگی حقیقی از بورس و کاهش چشمگیر ارزش معاملات روزانه، برتری احتیاط بر هیجان را تأیید میکند. ارزش معاملات خرد در روزهای اخیر به سطوحی پایینتر از ۵ هزار میلیارد تومان رسیده که نشاندهنده کمرمقی بازار است.
ابهامات کلان اقتصادی عامل بی اعتمادی سهامداران
علاوه بر عوامل فنی، ابهامات کلان اقتصادی نیز نقش پررنگی در این فضای بیاعتمادی ایفا میکنند. از نوسانات سیاستهای ارزی و بودجهای گرفته تا نرخ خوراک صنایع و تأثیرات تورمی ماههای اخیر، همگی به تشدید تردیدها دامن زدهاند. در نتیجه، سرمایهگذاران برای مدیریت ریسک، بخشی از منابع خود را به سمت بازارهای جایگزین مانند طلا و ارز سوق دادهاند؛ روندی که با رشد قیمتی سکه و دلار، و رکوردشکنی ورود سرمایه به صندوقهای سرمایهگذاری طلا مشهود است. بر اساس آمار اخیر، حجم معاملات صندوقهای طلا در آبانماه بیش از ۲۰ درصد افزایش یافته که این مهاجرت نقدینگی، فشار مضاعفی بر بورس وارد میکند.
۲ سناریوی محتمل پیش روی بازار بورس
در این میان، بازار سهام با دو سناریوی احتمالی روبرو است:
سناریوی اول، تداوم سطوح پایین ارزش معاملات است که میتواند منجر به عقبنشینی بیشتر شاخص کل و آزمون مجدد محدوده حمایتی ۳.۲۵ میلیون واحدی شود. این سطح، فرصتی برای جذابتر شدن ارزشگذاریها و ورود مجدد سرمایهگذاران فراهم میکند.
سناریوی دوم، فعالسازی محرکهای مثبت مانند کاهش شکاف نرخ ارز، اصلاح سیاستهای هزینهبر برای صنایع کلیدی (مانند پتروشیمی و فلزات) و ارسال سیگنالهای واضح از لایحه بودجه ۱۴۰۵ است که میتواند صعود بورس را از همین سطوح احیا کند و اعتماد را بازگرداند.
راه عبور از تردید
در نهایت، هرچند بسیاری از نمادهای بورسی از منظر نسبت P/E و ارزش ذاتی در محدودههای مناسب و حتی ارزانقیمت قرار گرفتهاند، اما بازار سرمایه برای خروج از این چهارراه تردید به عوامل ساختاری فراتر از اخبار مقطعی نیاز دارد. ثبات در متغیرهای کلان اقتصادی، تضمین پایداری سودآوری شرکتها و سیاستگذاریهای حمایتی واقعی، کلید حرکت پایدار بورس است. تا تحقق این شرایط، بازار سرمایه با گامهای نوسانی و شکننده پیش خواهد رفت و سهامداران عاقلانهتر است با صبر و تحلیل دقیق، منتظر سیگنالهای روشنتر بمانند.
