در روز های اخیر شاهد افزایش چشمگیر قیمت دلار در کشورمان بوده ایم، در کنار افزایش نرخ دلار افزایش قیمت سکه و طلا نیز توجه همگان را به خود جلب کرده است در این بین بازار مسکن هم تحت تأثیر بازار های مالی دیگر قرار گرفته و سیر صعودی به خود گرفته است، اما سوالی که در بازار بورس ایران ذهن بسیاری را به خود در گیر کرده است اینجاست که تأثیر افزایش قیمت دلار بر بورس به چه صورت خواهد بود؟ و اینکه افزایش قیمت دلار باعث افزایش قیمت کدام نمادهای بورسی می شود؟ اینکه افزایش قیمت دلار قیمت های مسکن، طلا، سکه، خودرو، و حتی مواد خوراکی ومصرفی مردم را تحت تأثیر خود قرار میدهد مسلما قطعی و غیر قابل انکار است اما باید دید که آیا با افزایش قیمت دلار، قیمت سهام شرکت های مختلف در بورس به چه شکلی تغییر میکند و این تغییر به چه شکل خواهد بود و بیشترین تغییر مربوط به کدام صنایع بورسی می شود؟
افزایش قیمت دلار بیشترین تاثیر را بر کدام نمادهای بورسی می گذارد؟
در تمامی بورس های دنیا نرخ ارز از جمله متغیر های حساس و دارای اهمیت بوده و شاخص قیمت سهام را تحت تأثیر خود قرار می دهد در واقع نرخ ارز نشانگر شرایط کلی اقتصاد کشور ها است و زمانی که می خواهند اقتصاد داخلی را با اقتصاد کشور های دیگر مقایسه کنند این نرخ را ملاک کار خود قرار می دهند. کشور ایران هم از این امر مستثنی نیست و شاخص ارز و بورس رابطه ی تنگاتنگی با هم دارند.
تأثیر افزایش قیمت دلار بر نماد های بورسی در صنایع مختلف
بیشتر شرکت هایی که در بازار بورس ایران به فعالیت پرداخته اند شرکت های وارداتی و صادراتی هستند، همین امر موجب شده که نوسانات نرخ ارز تأثیرات متفاوتی را بر روی شرکت ها و قیمت سهام آنها داشته باشد. در همه جای دنیا نرخ گذاری ها از نرخ های خارجی تبعیت می کنند و زمانی که قیمت نفت در جهان بالا میرود نرخ فروش محصولات شرکتهای صنایع پتروشیمی ایران هم تغییر میکند. و از طرفی وقتی نرخ ارز رشد می کند سود آوری شرکت های فعال در بازار بورس هم تغییر می کند.
در حال حاضر بزرگترین شرکتهایی که در بورس معامله میشوند هلدینگهای چند رشتهای صنعتی، نفت و گاز پتروشیمی هستند و از آنجا که فروش شرکتهای این صنایع به شدت تابع تغییرات نرخ دلار و نرخ بینالمللی محصولات است با تغییر جزئی نرخ دلار به شدت سودآوری آنها تغییر میکند.
تأثیر افزایش قیمت دلار بر شرکت های واردات محور
در بورس ایران هم شرکت های فعال در آن و سهام مربوط به آنها به شدت از نرخ دلار متاثر است که این امر در شرکتهای وارداتمحور موجب افزایش هزینههای مالی و بهای تمام شده میشود. زمانی که نرخ دلار در حال رشد است این عامل باعث ایجاد موانع رقابتی برای واردات میشود. در واقع سهام شرکت هایی که مواد اولیه، تکنولوژی و تجهیزات تولیدی آنها از خارج کشور تامین می شود مثل بعضی اژ خودروسازان، صنایع دارویی و غذایی و نیز حمل و نقلی ها و … از افزایش قیمت ارز معمولا تاثیر منفی می گیرند، زیرا که با افزایش نرخ ارز بهای تمام شده محصولات این شرکت افزایش پیدا می کند و در این صورت ارزش سهام این شرکت هم دچار نوسان می شود که این نوسان می تواند هم مثبت باشد هم منفی.
تأثیر افزایش قیمت دلار بر شرکت های صادرت محور
اما آن دسته از شرکت های بورسی که صادراتی هستند و با نرخ های جهانی قیمت گذاری می شوند مثل صنایع پالایشگاهی، پتروشیمی، فلزی، معدنی و … با افزایش قیمت دلار محصولات تولیدی خود را با قیمت بالاتری می فروشند و در این صورت سود بیشتری نصیب شرکت های صادرکننده می شود، پس با افزایش نرخ ارز، ارزش سهام این شرکت ها نیز افزایش می یابد. حال همین فرمول در مورد نیمی از شرکت های فعال در بورس صادق است.
در حالت دیگر متأثر شدن شرکت ها و قیمت سهامشان به این شکل است که با توجه به این که افزایش نرخ ارز با افزایش قدرت صادرات شرکت ها رابطه ی مستقیمی دارد شرکت هایی که درآمد حاصل از فروش محصولات صادراتی خود را بر مبنای برابری نرخ ارز با ریال در بازار آزاد، شناسایی و وصول می کنند از این بابت با تعدیل مثبت درآمد مواجه می شوند، و در نتیجه به دلیل افزایش تقاضا برای خرید سهام، قیمت سهام شرکت هم افزایش خواهد یافت.
به طور کلی با نوسانات نرخ ارز امکان دارد ارزش سهام شرکت های بورسی افزایش و یا کاهش پیدا کند. و در صورتی که شرکت یک شرکت صادرات محور باشد، افزایش قیمت ارز موجب افزایش ارزش سهام آن شده و بالعکس اگر شرکت جز شرکت های واردات محور باشد، با افزایش قیمت ارز معمولا دچار کاهش ارزش می شوند.
بیشتر بخوانید: افزایش قیمت دلار بر روی بورس تاثیر مثبت دارد
نتیجه گیری:
البته ذکر این نکته ضروری است که افزایش نرخ ارز و تغییرات مثبت و افزایشی نرخ دلار تهدیدی علیه بازار سهام، به عنوان بازاری موازی و رقیب بازار ارز، محسوب می شود .
سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار باید به اثرات کوتاه مدت و بلندمدت تغییرات قیمتی و ارزی توجه داشته باشند، و درگیر شایعات و هیجان های زود گذر نشوند و با اطلاعات و آگاهی کامل در سهام کم ریسک و بنیادی و با نگاه بلند مدت وارد شوند.
بیشتر بخوانید: سود دو برابری بورس نسبت به سکه، دلار و مسکن