سال ۹۸ یک سال رویایی برای بورس و سهامداران محسوب می شود چرا که بازدهی بالای بازار سرمایه نسبت به سایر بازارهای موازی نقدینگی قابل توجهی را به سمت آن کشاند و بسیاری از سهامداران به سودهای شگفت انگیزی دست پیدا کردند. همین مسئله باعث شد تا برخی افراد عادی که از بیرون به این مسئله نگاه می کردند از خود بپرسند میانگین سوددهی بورس چقدر است و میانگین درآمد در بورس چه اندازه می باشد که افراد اینگونه تمایل به سرمایه گذاری در آن دارند؟ در ادامه به بررسی حدودی میانگین سوددهی بازار سرمایه در سال ۹۸ پرداخته ایم با ما همراه باشید.
بیشتر بخوانید: آیا بازار بورس فقط برای حرفه ای ها سودآور است؟
در حال حاضر از صدها هزار شرکت ثبت شده در کشور حدود ۶۰۰ شرکت در بورس حضور دارند و از ۸۲ میلیون نفر ایرانی، فقط حدود ۱۱ میلیون نفر کد سهامداری دارند که حدود ۱۳ درصد از مردم را شامل میشود که البته همه این افراد سهامدار فعال نیستند،در در هر مرحله از عرضه اولیه شرکتها حداکثر یک میلیون فعال بورسی شرکت میکنند.
میانگین سودآوری بورس در ایران
برای اینکه دید کلی از میزان میانگین درآمد در بورس ایران داشته باشید ابتدا نگاهی به مینگین سودآوری بورس در ایران در سال ۹۸ می اندازیم:
شاخص بورس در هفته اول فروردین ۹۸ در سطح ۱۸۰ هزار واحدی قرار داشت و اکنون در هفته آخر اسفند ۹۸ شاخص در سطح ۵۰۰ هزار واحدی قرار دارد که این موضوع، حکایت از رشد ۲.۸ برابری بازار بورس در سال ۹۸ دارد.
این عدد در واقع میانگین رشد قیمت بسیاری از سهام است و این احتمال وجود دارد برخی از نمادها رشدهایی تا ۴ تا ۵ برابر را نیز تجربه کرده باشند و برخی نیز رشدهایی در حد ۱ تا ۱.۵ برابری را تجربه کرده باشند که برآیند همه این موارد در نهایت به رشد خیره کننده ۲.۸ برابری میانگین سودآوری بورس ایران در سال ۹۸ منتهی شد که در هیچ بازار دیگری مثل دلار، طلا، خودرو و مسکن، سپرده گذاری بانکی شاهد چنین رشدی نبوده ایم.
سوددهی بهتر بورس نسبت به دلار، طلا، سکه، مسکن در نیمه اول سال ۹۸
چرا نقدینگی به سمت بورس هجوم آورد؟
یکی از دلایل استقبال مردم عادی به ورود نقدینگی شان به بورس، آزاد بودن دریافت کد بورسی و البته معافیت مالیاتی بود که سرمایه موجود در بورس نسبت به سایر بازارها بهره مند بود.
رکود در بازار مسکن و خودرو و همچنین کنترل قیمت دلار توسط بانک مرکزی باعث شد تا بسیاری از مردم که سپرده گذاری بانکی را جوابگوی نیاز خود برای سودآوری تشخیص ندهند و به جای وارد کردن پولشان در بازارهای دیگر، نقدینگی خود را به بورس وارد کردند و اکنون مجموع گردش مالی بازار بورس و فرابورس در هر روز به حدود ۶ تا ۷ هزار میلیارد تومان می رسد که رشد قابل ملاحظه ای نسبت به سال ۹۷ و حتی ابتدای سال ۹۸ دارد.
بیشتر بخوانید: چگونه در بورس ثبت نام کنیم؟
البته همانطور که اشاره شد آمار و ارقامی که ارائه شده به طور میانگین محاسبه شده و سود هر سهامدار با توجه به استراتژی معامله کردنش ممکن است بسیار بیشتر از رقم فوق بوده باشد و یا از این عدد کمتر شده باشد.
به طور مثال اگر فردی یک سهم خودرویی در ابتدای سال خریداری کرده بود و در طول سال مبادرت به فروش سهمش نمی کرد، در انتهای سال، ارزش سرمایه او به واسطه خرید سهم فوق حداقل ۳ برابر شده است اما برخی افراد با استراتژی های کوتاه مدت و معاملات روزانه، بر حاشیه سودی که به واسطه برخی معاملاتشان کسب کردند، تاثیر منفی گذاشتند.
به طوری که اگر از یک معامله، سودی معادل ۳۰ درصد در یک بازه زمانی کوتاه مدت کسب کرده باشند بلافاصله مجدداً مبادرت به خرید سهم در زمان نامناسب کرده و سود مذکور را با کاهش قابل ملاحظه ای مواجه کردند و بعضاً دیده شده برخی حتی سود اولیه خود را به واسطه تعدد معاملات و اشتباه در انتخاب سهام مناسب و سودآور از دست داده اند.
ضررهای سنگین به خاطر طمع و نا آشنایی با اصول بورس
یکی از بزرگترین اشتباهات بسیاری از سهامداران مبتدی که عموماً به طور هیجانی مبادرت به خرید و فروش سهام می کنند، معامله پیاپی در بازار بورس است که به طمع کسب سود بیشتر، همان سودی را که در معامله قبل به دست آورده بودند در معرض خطر قرار می دهند چرا که با بنیاد سهم و مباحث تکنیکال بازار سرمایه و روان شناسی بازار آشنا نبوده و نیستند و تنها بر اساس شایعات و اخبار غیر موثق به خرید و فروش سهم می پردازند که این موضوع منجر به ورود آنها به یک سهم در نقطه نامناسب شده و ضررهای سنگینی را برای سهامداران به دنبال داشته است.
سودهای نجومی با اخبار رانتی
سودآوری در بورس ایران همواره بر پایه دانش بورسی و اطلاعات فرد از بنیاد نماد مذکور و وضعیت تکنیکال سهم مذکور نبوده و در بسیاری از نمادها، برخی سهامداران توانستند با اطلاعات رانتی که در اختیار داشتند به موقع نسبت به خرید برخی نمادها اقدام کنند و پس از ۴-۵ برابر شدن سرمایه خود در اوج سهم مذکور را به فروش برسانند.
این در حالی بوده که سهم مذکور از بنیاد لازم برای چنین رشدی برخوردار نبوده و حباب ایجاد شده در سهم به واسطه تحرک برخی سفته بازان در نهایت به ضرر سهامداران عادی و بی خبر از اتفاقات پشت پرده تمام شده و به نظر می رسد سازمان بورس در روزهای پایانی سال ۹۸ به جنگ چنین رویه هایی رفته و با وضع قوانینی جدید مبنی بر حجم مبنا و تغییر دامنه نوسان و عدم امکان ورود مستقیم سهامداران ناشی و بی اطلاع به بورس تا حدی در جهت جلوگیری از استمرار چنین اتفاقاتی در بازار گام برداشته است.
مقایسه سودآوری بورس در سال های گذشته
با نگاهی به رشد شاخص بورس در سال های گذشته به سادگی می توان به سرعت گرفتن سود دهی و رشد بورس در سال ۹۸ پی برد. پس از زیان های بسیار شدیدی که سهامداران در سال های ۹۱ و ۹۲ به واسطه اوج گیری تحریم ها و مشکلات مربوط به نرخ خوراک پتروشیمی ها تجربه کردند.
از سال های ۹۳ تا به امروز با کاهش برخی ریسک های بازار، جذابیت بازار بورس برای سهامدارن بیشتر شد به طوری که در سال ۹۷ شاهد رشد شاخص بورس از سطح ۱۰۹ هزار واحد تا ۱۷۹ هزار واحد تا پایان اسفند بودیم. این رشد شاخص به معنای میانگین سود دهی ۶۴ درصدی برای سهامدارن بود و خروج بسیاری از آن ها از ضررهای سال های قبل، سهامداران بیشتری را جذب بازار سرمایه کرد که نتیجه آن هجوم نقدینگی سنگین به بورس در سال ۹۸ بود.
این ورود نقدینگی باعث رشد خیره کننده شاخص از سطح ۱۸۰ هزار در فروردین ۹۸ تا ۵۰۰ هزار واحد در روزهای پایانی اسفند ۹۸ شده است، که نشان از بیشترین نرخ سود دهی بازار سرمایه در ۴۰ سال گذشته است.