کندل ها بیانگر رفتار، احساسات و نوع تصمیمات خریداران و فروشندگان می باشند. با یادگیری روانشناسی کندل ها میتوانید ورود و خروج موفق یک معامله را تقریبا به درستی تشخیص دهید. ما در ین مقاله به بررسی کندل شناسی در تحلیل تکنیکال و آموزش پرکاربردترین و مهم ترین الگوهای کندل استیک میپردازیم. اگر نمی دانید منظور از کندل در بورس چیست با ما همراه باشید تا شما را با معروفترین و پرکاربردترین الگوهای کندل استیک در بورس آشنا کنیم.

کندل شناسی در تحلیل تکنیکال

قبل از بررسی کندل شناسی در تحلیل تکنیکال به بررسی کلیت کندل ها میپردازیم. کندل ها از ۴ بخش تشکیل می شوند:

• قیمت آغازین (open)
• قیمت بسته شدن (close)
• پایین ترین قیمت در روز معاملاتی (سایه پایینی) (low)
• بالاترین قیمتی در روز معاملاتی (سایه بالایی) (high)

موضوعی که در کندل استیک ها بسیار پراهمیت است؛ بدنه، سایه پایین و سایه بالا می باشد همانطور که در تصویر فوق میبینید:

بدنه کندل:

بدنه بزرگ کندل باتوجه به رنگ بدنه نمایش دهنده قدرت خرید یا فروش بالا می باشد

• در صورتی که شمع دارای بدنه تو خالی، سفید و یا سبز باشد به این معنی است که قیمت پایانی بالاتر از قیمت آغازین و قدرت خریداران بیشتر می باشد.
• در صورتی که شمع دارای بدنه تو پر، مشکی و یا قرمز باشد به این معنی است که قیمت پایانی کمتر و پایین تر از قیمت آغازین و قدرت فروشندگان بیشتر می باشد.

سایه ها:

سایه‌های بالا و پایین و همچنین سایه های بلند و کوتاه در کندل معنا و مفهوم خاصی دارد:

• اگر سایه پایینی در یک کندل بلند باشد نشان دهنده قدرت ابتدایی فروشندگان سهم است که در پایان قدرت خریداران سهم بیشتر شده و خریداران سهام های عرضه شده را خریداری کرده و قیمت را بالاتر میبرند.
• اگر سایه بالایی در یک کندل بلند باشد، نشان دهنده قدرت ابتدایی خریداران سهم است که در پایان قدرت فروشندگان سهم بیشتر شده و با عرضه سهام قیمت را پایین می آورند.

درباره آموزش اندیکاتور حجم معاملات در تحلیل تکنیکال بیشتر بخوانید

پرکاربردترین و مهم ترین الگوهای کندل استیک

از پرکاربردترین و مهم ترین الگوهای کندل استیک میتوان به الگوهای ماروبزو، دوجی، چکش، پوشاننده، نفوذی، ابر تیره، سه سرباز سفید، سه کلاغ سیاه، ستاره صبحگاهی و ستاره عصرگاهی اشاره کرد که توضیحات آنها به شرح زیر می باشد:

۱) الگوی ماروبزو (Marubozu)

الگوی ماربزو فقط یک بدنه دارد بدون سایه بالایی و پایینی. این الگو بیانگر این است که روند همچنان بصورت پرقدرت به راه خود ادامه میدهد و یا میتواندئ شروع قدرتمند برای آغاز یک روند باشد.

ماروبزو مشکی یا قرمز :

در کندل نزولی ماروبزو رنگ بدنه بصورت توپر و مشکی و یا قرمز می باشد و سایه بالایی و پایینی ندارد. در این کندل قیمت باز شدن با قیمت سقف و قیمت بسته شدن با قیمت کف برابر می باشد.

کندل نزولی ماروبزو بیانگر این است که آنقدر فروشندگان سهم قوی هستند که کنترل بازار در دست فروشندگان می باشد و بازار را به پایین میکشند.

این شمع میتواند بیانگر ادامه نزول سهم و یا اولین مرحله تشکیل یک روند نزولی (به صورت برگشتی) باشد.

ماروبزو سفید یا سبز:

در کندل صعودی ماروبزو رنگ بدنه بصورت توخالی سفید یا سبز می باشد و سایه بالایی و پایینی ندارد. در این کندل قیمت باز شدن با قیمت کف و قیمت بسته شدن با قیمت سقف برابر می باشد.

کندل صعودی ماروبزو بیانگر این است که آنقدر قدرت خریداران زیاد می باشد که کنترل بازار در دست خریداران است و بازار را به بالا میکشند.

این شمع میتواند بیانگر ادامه صعود و یا اولین مرحله تشکیل یک روند صعودی (به صورت بازگشتی) باشد.

۲) الگوی دوجی (Doji)

بدنه دوجی‌ها به‌صورت یک خط نازک و باریک می باشد و کندل دوجی به معنی بی تصمیمی برای خریداران و فروشندگان است. اگر در روند صعودی و یا نزولی کندل دوجی ظاهر شود به معنی تضعیف روند می باشد.

اگر در ی روند صعودی الگوی دوجی ظاهر شود بیانگر کاهش قدرت خریداران میباشد و برای ادامه روند صعودی سهم باید خریداران جدیدی برای سهم پیدا شود و بلعکس.

تقسیم بندی دوجی‌ها:

در ادامه به بررسی دوجی پایه بلند، دوجی سنگ‌قبر و دوجی سنجاقک میپردازیم:

دوجی پایه‌بلند (Long leg Doji):

دوجی پایه‌بلند همانطور که در تصویر فوق هم مشاهده میکنید نشان دهنده برابری قیمت شروع و پایان و برابری قدرت خریداران و فروشندگان در آن بازه زمانی می باشد.

دوجی سنگ‌قبر (Grave Stone):

همان‌طور که در تصویر هم مشاهده میکنید دوجی سنگ‌قبر بدون سایه پایین است و بیانگر برابری قیمت شروع و پایان و تمایل بیشتر فروشندگان می باشد.

دوجی سنجاقک (Dragon Fly):

دوجی سنجاقک دارای سایه پایین بلند می باشد و بیانگر تمایل بیشتر خریداران می باشد.

بیشتر بخوانید: اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال

۳) الگوی چکش (Hammer)

الگو چکش در کف و در روندهای نزولی تشکیل می شود و رنگ بدنه کندل زیاد مهم نیست ولی اگر بدنه الگوی چکش سفید باشد بیانگر قطعیت بالاتر می باشد.

هرچقدر بدنه کندل کوچکتر باشد و سایه پایینی آن بلندتر باشد، احتمال تشکیل الگو قوی تر می باشد. این الگو نیازمند تاییدیه می باشد و هرچقدر گپ قیمتی بین کندل های قبل و بعد تشکیل شود، الگوی برگشتی قویتر خواهد بود.

سه خصوصیت اصلی الگوی چکش:

• دارای سایه پایینی بلند (دو تا سه برابر اندازه بدنه) می باشد
• بدنه کندل در بالای الگو می باشد
•  سایه بالایی ندارد اگر هم داشته باشد مانند تصویر خیلی کوتاه است.

۴) الگوی پوشاننده Engulfing

الگوی پوشاننده جزو الگوهای برگشتی می باشد و پس از تشکیل این الگو معمولا انتظار داریم روند بازار تغییر کند.

الگوی پوشاننده همان طور که از نامش پیداست زمانی تشکیل میشود که کندل دوم، کندل اول را بصورت کامل پوشش دهد.

البته توجه داشته باشید که این پوشش می تواند شامل کندل های قبلی هم شود، اما حتما باید حداقل کندل اولی را بصورت کامل پوشش دهد. هرچقدر اندازه کندل پوششی بزرگتر باشد، سیگنال قوی تر را صادر خواهد کرد، همچنین با بیشتر بودن تعداد کندل هایی که توسط کندل دوم پوشش داده می شوند، قدرت الگو هم بیشتر خواهد بود.

درباره کاربرد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال بیشتر بخوانید

۵) الگوی نفوذی (Piercing Pattern)

الگوی نفوذی از دو شمع در بازار کاهشی تشکیل شده یک الگوی برگشتی است. رنگ شمع اولی سیاه و شمع دوم، سفید و بلند می باشد.

در الگوی نفوذی، شمع سفید پایین تر از قیمت بسته شدن شمع سیاه در روز معاملاتی قبل باز خواهد شد و سپس قیمت سهم صعود می شود و در نیمه بالایی شمع سیاه روز قبل هم بسته خواهد شد.

همانطور که در تصویر زیر هم مشاهده می کنید قیمت بازگشایی کندل دوم که یک کندل صعودی می باشد پایین تر از کمترین قیمت کندل قبلی که یک کندل نزولی هم هست می باشد.

از الگوی نفوذی برای تشخیص کف های قیمتی سهام مورد استفاده قرار میگیرد. شمع اول در این کندل توپر و شمع دوم توخالی می باشد و شمع دوم از پایین ترین قیمت شمع اول شروع و بدنه آن تا ۵۰ درصد شمع اول را می پوشاند.

۶) الگوی ابر تیره dark cloud

الگوی ابر تیره در انتهای یک حرکت صعودی تشکیل میشود و هشدار ریزش سهم و سیگنال خروج را صادر می کند.

در الگوی ابر تیره کندل اول که یک کندل سفید و صعودی می باشد باید بزرگ باشد و کندل دوم که سیاه و نزولی می باشد باید ۵۰درصد یا بیش از ۵۰ درصد از بدنه کندل سفید قبل از خود را بپوشاند (در صورتی که این مقدار کمتر از ۵۰ درصد باشد الگو تشکیل نمیگردد) و همچنین از بیشترین قیمت کندل اول بالاتر باشد.

توجه داشته باشید که بدنه کندل سیاه حتما باید بدنه کندل سفید قبلی را پوشش دهد و سایه های بالایی یا پایینی هم بااهمیت نیستند.

بیشتر بخوانید: استراتژی پیوت پوینت در تحلیل تکنیکال

۷) الگوی سه سرباز سفید Three White Soldiers

الگوی سه سرباز سفید،نمودار شمعی صعودی میباشد که در روند نزولی تشکیل میشود و به منظور پیش‌بینی برگشت روند نزولی در نمودار قیمت استفاده میشود.

الگوی سه سرباز سفید تشکیل شده از سه کندل استیک متوالی دارای بدنه بلند می باشد که در بدنه اصلی کندل قبلی بازگشایی شده و بالاتر از بیشترین مقدار کندل قبلی بسته خواهند شد.

توجه داشته باشید که این کندل استیک‌ها نباید دارای سایه‌های خیلی بلند باشند و در بهترین حالت در بدنه اصلی کندل استیک قبلی بازگشایی خواهند شد.

۸) سه کلاغ سیاه Three Black Crows

الگوی سه کلاغ سیاه در انتهای روندهای صعودی تشکیل میشود و نشان دهنده ریزش شدید قیمت سهم می باشد. برای تشکیل الگوی  سه کلاغ سیاه باید سه کندل نسبتا بزرگ نزولی و سیاه پشت سر هم و تقریبا هم اندازه برروی نمودار تشکیل و این سه شمع باید در داخل بدنه شمع قبلی خود بسته شوند و سایه پایینی نداشته باشند.

توجه داته باشید الگوی سه کلاغ سیاه، زمانی یک الگوی برگشت قابل اعتماد به حساب می آید که توسط سایر اندیکاتورهای تکنیکال مانند شاخص قدرت نسبی (RSI) تایید شود.

۹) ستاره صبحگاهی morning star

الگوی ستاره صبح گاهی از الگوهای برگشتی پر قدرت می باشد و در انتهای چند کندل متوالی و نزولی و یا در ادامه یک روند نزولی تشکیل می شود.

همانطور که در تصویر زیر هم مشاهده میکنید ستاره صبح گاهی تشکیل شده از سه کندل می باشد که کندل اول با بدنه بلند و نزولی و کندل دوم دارای بدنه کوتاه می باشد و کندل سوم مانند کندل اول دارای بدنه بلند ولی در خلاف جهت آن و صعودی قرار دارد.

توجه داشته باشید که فرقی بین رنگ و صعودی یا نزولی بودن کندل دوم وجود ندارد و با یک گپ از دو کندل دیگر جدا می شود.

خصوصیات الگوی ستاره ی صبحگاهی 

• کندل اول باید کندل سیاه بزرگ باشد
• کندل دوم باید کندل با بدنه ی کوچک باشد که رنگ سفید یا سیاه آن تفاوتی نمیکند
• کندل سوم باید کندل سفید که نفوذ خوبی در بدنه ی کندل اول دارد باشد.

تشکیل الگوی سه کلاغ سیاه بیانگر تضعیف حرکت نزولی در بازار و احتمال شکست خط روند قبلی و شروع حرکت صعودی بعدی می باشد.

بیشتر بخوانید: آشنایی با نظریه داو در تحلیل تکنیکال

۱۰) ستاره عصرگاهی Evening Star

الگوی ستاره عصرگاهی جزو الگوهای برگشتی قوی می باشد، این الگو معمولا در پایان یک روند صعودی و یا در ادامه چند کندل صعودی تشکیل میشود و بیانگر تضعیف قدرت روند می باشد و وجود احتمال تغییر روند به نزولی  را نمایش می دهد.

ستاره ی عصرگاهی در انتهای روند صعودی تشکیل می شود و باید دارای شرایط زیر باشد:

• کندل اول باید کندل صعودی و سفید بزرگ باشد که روند صعودی بازار را نشان میدهد
• کندل دوم باید کندل با بدنه ی کوچک باشد و رنگ سفید یا سیاه آن تفاوتی را ایجاد نمیکند اما این کندل باید با یک شکاف قیمتی بالاتر از قیمت بسته شدن کندل اول، باز شود
• کندل سوم: کندل سیاه که نفوذ خوبی در بدنه ی کندل اول دارد باید باشد