مهدی مساحی (سرپرست سنجش ریسک بورس کالا) ضمن ارائه توضیحاتی در خصوص اوراق سلف مسکن و طرح عرضه متری مسکن در بورس کالا، نحوه اقدام متقاضیان پیش خرید را اعلام نمود. ایشان درباره اوراق سلف مسکن توضیح داد: مقررات و دستورالعمل مربوط به این ابزار تدوین و تاییدیه های اولیه از سازمان بورس گرفته شده و به محض تصویب، امکان عرضه اولین اوراق در این بازار فراهم می شود. همچنین در طی دوره زمانی تا پیش از اتمام ساخت واحدها و آماده تحویل شدن آنها امکان معاملات ثانویه هم برای این اوراق فراهم است و سرمایه گذاران در صورت لزوم می توانند اوراق را به دیگران واگذار کنند.
عرضه مسکن در بورس کالا بزودی عملی می شود
نحوه پیش فروش متری مسکن در بورس کالا چگونه است؟
دبیر انجمن انبوهسازان تهران: با عرضه مسکن در بورس کالا قیمت خانه ارزان خواهد شد
سرپرست سنجش ریسک بورس کالا درباره اوراق سلف مسکن و عرضه متری توضیح داد
مهدی مساحی درباره عرضه متری مسکن در بورس کالا و اوراق سلف مسکن توضیح داد: اوراق سلف استاندارد مسکن به عنوان اولین راهکار در کنار ایجاد امکان تامین مالی سازنده از سرمایه های خرد، همزمان امکان خرید متری واحدهای ساختمانی را پیش از ساخت برای سرمایه گذاران فراهم می کند. دومین راهکار هم ارائه صندوق های سرمایه گذاری املاک و مستغلات است که از طریق آن امکان خرید متری ساختمان های آماده و در حال بهره برداری مسکونی، اداری و تجاری فراهم می شود.
این صندوق ها سرمایه مورد نیاز برای خرید انواع املاک را جمع آوری می کند و سرمایه گذاران از افزایش قیمت یا اجاره بهای پرداختی ساختمان های خریداری شده، منتفع می شوند و سرمایه آنها هماهنگ با قیمت مسکن رشد خواهد کرد. برای راه اندازی معاملات سلف مسکن از همان ابزار سلف استاندارد استفاده شده است که پیش از این مورد استقبال بسیاری از فعالان بازارهای کالایی بود. ابزار سلف استاندارد با توجه به اینکه امکان انجام معاملات ثانویه را دارد، می تواند برای قراردادهای سلف بلند مدت نیز مورد استفاده قرار گیرد.
البته با توجه به ماهیت متفاوت مسکن نسبت به کالاهایی که تاکنون به عنوان دارایی پایه این ابزار قرار گرفتند، بورس کالا با همکاری سایر ارکان بازار سرمایه، اقدام به تدوین مقررات خاصی در این حوزه کرده که به عنوان فصل جدیدی به دستورالعمل قبلی معاملات سلف استاندارد افزوده شده و در آن جزییات مربوط به فرایند تسویه و تحویل به دقت مدون شده است.
به منظور انتشار اورق سلف مسکن، شخص حقیقی یا حقوقی سازنده مسکن که سابقه فعالیت قابل اتکایی نیز در این حوزه دارد پس از اخذ مجوزهای اولیه ساخت و احراز صلاحیت در زمان دلخواهی پیش از اتمام ساخت، بخشی از واحدها را که می خواهد از این مسیر به فروش برساند، انتخاب کرده و متناسب با ارزش حدودی واحدهای منتخب، تضامینی نزد شرکت سپرده گذاری مرکزی تودیع خواهد کرد. پس از آن با توجه به متراژ کل واحدها، تعداد اوراق قابل انتشار تعیین شده و پیش از عرضه اولیه اوراق سلف استاندارد مسکن، جزئیات مربوط به مکان، سازه، تاسیسات، تجهیزات و سایر موارد تاثیرگذار در قیمت واحدهای ساختمانی بصورت رسمی منتشر خواهد شد.
طراحی این اوراق به گونه ای است که در مرحله عرضه اولیه، مشخصات کلیه اوراق استاندارد و یکسان است و تفاوتی میان اوراق عرضه شده در یک مرحله عرضه نیست. این اوراق معرف یک متر مربع از یک واحد ساختمانی مبنا است و برای سایر واحدها و یا طبقات ساختمان بر اساس واحد مبنا ضرایب تعدیل کننده ای در نظر گرفته شده است.
نحوه اقدام متقاضیان پیش خرید
متقاضیان پیش خرید واحدها می توانند با مشارکت در مرحله عرضه اولیه اقدام به خرید اوراق کنند و از این نظر امکان خرید متری مسکن برای متقاضیان دارای پس اندازهای اندک نیز فراهم است. در طی دوره زمانی تا پیش از اتمام ساخت واحدها و آماده تحویل شدن آنها امکان معاملات ثانویه هم برای این اوراق فراهم است و سرمایه گذاران در صورت لزوم می توانند اوراق را به دیگران واگذار کنند.
با نزدیک شدن به سر رسید و اعلام انجام طرح از سوی سازنده ، مرحله تخصیص و تحویل واحدها آغاز می شود. در این مرحله افرادی که توانسته اند به اندازه واحد ساختمانی دلخواه اوراق خریداری کنند، اقدام به انتخاب واحد مورد نظر می کنند و در فرایندی منصفانه واحدها به آنها تخصیص پیدا خواهد کرد. سایرین که نتوانسته اند حداقل اوراق مورد نیاز راخریداری کنند یا باید اوراق را در بازار ثانویه به فروش برسانند و یا واحدهای ساختمانی که مشاعا به این دسته افراد تعلق دارد به مزایده گذاشته می شود و هریک به تناسب اوراقی که دارند از وجوه حاصله از تسویه نقدی بهره مند می شوند.
بازار اوراق سلف تابعی از بازار مسکن است و نوسانات قیمت این اوراق انتظار می رود با افزایش یا کاهش قیمت مسکن در بازار سنتی هماهنگ باشد. البته این امکان وجود دارد که ناشر اوراق برای ایجاد جذابیت اقدام به تعیین حداقل نرخ سود برای سرمایه گذاران کند که این امر از طریق اوراق اختیار فروش تبعی در سلف استاندارد امکان پذیر است اما اینکه در نهایت چه میزان سود نصیب سرمایه گذاران می شود ،قابل پیش بینی نیست. البته هدف اصلی انتشار این اوراق تلاش برای حفظ سرمایه خانوارها و خانه دار شدن تدریجی اقشار ضعیف است.
عمده بازار مسکن منطبق با تورم است و ایران در بسیاری از سال ها دچار بیماری هلندی بوده که عارضه اقتصادی شناخته شده ای در کشورهای بهره مند از منابع نفتی است.ابزار سلف استاندارد مسکن که ابزار تامین مالی سازنده به شمار می رود، می تواند به سمت عرضه کمک کند و تا حدودی فشار افزایش قیمت ها را تعدیل کند.ابزارهای معرفی شده از سوی بورس این قابلیت را ایجاد می کند که خانوارها بتوانند در افزایش قیمت ها همگام با آنها پس انداز را تقویت کنند.