معمولا به افرادی که تازه وارد بورس می شوند توصیه می شود که سرمایه گذاری در بورس را با خرید سهام عرضه اولیه شروع کنند، زمانی که سهام شرکتی برای اولین بار در بورس عرضه می شود به آن عرضه اولیه می گویند. تجربه ثابت کرده است که تقریبا تمامی عرضه اولیه ها سود آور هستند. اما عرضه اولیه ها چقدر سود دارند. برای اینکه بدانید سود عرضه اولیه ها معمولا چقدر است با ما همراه باشید.
سود عرضه اولیه چقدر است؟
سهام خیلی از شرکت ها که در سال های اخیر در بازار سرمایه ایران عرضه اولیه شده بودند در عرض مدت کوتاهی بعد از عرضه اولیه بیشتر از ۳۰ درصد بازدهی داشته اند در واقع سود سهام عرضه اولیه های بورس در این سه سالی گذشت رشد خوبی کرد و جمع سود عرضه اولیه سال ۹۸ بیشتر از ۴ میلیون تومان بوده است، به همین خاطر است که خرید عرضه اولیه ها یکی از جذاب ترین و همچنین مطمئن ترین سرمایه گذاری ها در بورس به حساب می آید در ادامه می خواهیم اطلاعات بیشتری راجب مقدار سود عرضه اولیه ها بدست آوریم و بدانیم که مقدار سود عرضه اولیه سهام چقدر است؟ با ما همراه باشید.
به طور قاطع نمی توان گفت که سود عرضه اولیه ها فلان مبلغ عرضه اولیه ها حداقل ۲۰-۳۰ درصد سود نصیب خریداران خود می کنند اما این رقم محدودیتی ندارد به عنوان مثال عرضه اولیه شستا که در اوایل اردیبهشت ۹۹ وارد بورس شد تا این لحظه سود ۲۲۰ درصدی برای خریداران آن را رقم زده است. تشخیص زمان فروش عرضه اولیه عامل مهمی در میزان سودآور بودن عرضه اولیه ها می باشد که نیاز به تخصص و مهارت دارد.
چرا عرضه اولیه ها سودآور است؟
همانطور که گفتیم وقتی سهام شرکتی برای اولین بار در بازار سرمایه عرضه می شود به روز اول عرضه سهام اصطلاحا عرضه اولیه یا (IPO (Initial public offering می گویند، زمانی که عرضه اولیه در بورس به فروش می رسد پولی که از عرضه اولیه حاصل می شود به صورت مستقیم به شرکت می رسد، اما اگر بعد ها کسی بخواهد همین سهم را بخرد پولش به حساب فروشنده خواهد رفت، به صورت کلی بعد از عرضه اولیه، سهام در بازار ثانویه معامله خواهد شد.
عرضه های اولیه به تعداد محدود به سهامداران عرضه می شوند به همن دلیل استقبال برای خرید آن ها زیاد است و بلافاصله روز بعد از عرضه اولیه شاهد ایجاد صف خرید برای عرضه های اولیه هستیم و حجم زیاد خریداران باعث می شود قیمت عرضه اولیه حالت صعودی به خود بگیرد. یکی دیگر از دلایل سودآور بودن عرضه های ین است که عرضه های اولیه برای اینکه مورد استقبال قرار بگیرند با قیمتی پایین تر از ارزش ذاتی خود عرضه می شوند به همین دلیل طبیعی است که بلافاصله بعد از روز عرضه قیمت آن ها افزایش پیدا کند.
بنابراین طبق آنچه گفته شد در بیشتر موارد عرضه اولیه ها سودآور هستند البته گاهی اوقات عرضه های اولیه با قیمت مناسبی کشف قیمت نمی شوند و به همین دلیل سود مناسبی نصیب سرمایه گذار نمیکنند که البته با توجه به بازار مثبت بورس در این روزها این اتفاق بسیار به ندرت اتفاق می افتد.
عوامل تأثیر گذار بر میزان سود عرضه اولیه
اینکه عرضه اولیه چقدر سود دارد بستگی به میزان رشد قیمت سهم پس از عرضه اولیه دارد. این که عرضه اولیه چقدر سود می دهد به عوامل زیر بستگی دارد:
- عوامل محیطی: عواملی هستند که در اختیار شرکت نیستند اما روی قیمت سهم تاثیر می گذارند مانند عوامل سیاسی کشور، وضعیت اقتصادی جهان و ایران، بودجه سالانه کشور، سیاست‌های کلان پولی، مالی، ارزی و نرخ تورم و ….
- عوامل مرتبط با صنعت: قوانین و مقررات وضع شده در خصوص یک صنعت خاص می تواند روی قیمت و سودآوری عرضه اولیه تاثیر بگذارد. به عنوان مثال اگر یک عرضه اولیه از صنعت پتروشیمی داشته باشیم و قوانین موجود مربوط به صنعت پتروشیمی به نفع این صنعت باشد می توان انتظار رشد سود بیشتری داشت.
- میزان انحصار محصول: هر چقدر محصول تولید شده منحصر به فرد تر باشد و رقبای کمتری داشته باشد امکان سودآوری آن بیشتر خواهد بود. بنابراین اگر می خواهید بدانید سود عرضه اولیه ای که قصد خرید آن را دارید حدودا چقدر است به این موضوع نیز توجه کنید.
- تعداد سهام عرضه شده: هرچقدر تعداد عرضه اولیه کمتری به هر فرد تخصیص یابد تعداد فروشندگان کمتر خواهد بود.
- رفتار سهامدار عمده: اگر سهامدار عمده پس از عرضه اولیه، سهام دیگری عرضه نکند معمولا سهام رشد بیشتری می‌کند.
- اخبار پیرامون سهم: گاهی می شنویم که انتظار سود زیادی از فلان عرضه اولیه می رود و یا برعکس اخبار منفی پیرامون یک عرضه اولیه خاص وجود دارد. این شایعات بر میزان سود عرضه اولیه تاثیر می گذارد.
بیشتر بخوانید: فهرست ۱۴ عرضه اولیه جدید فرابورس
قیمت گذاری عرضه اولیه یکی از عوامل سودآور بودن عرضه های اولیه
سازمان بورس برای اینکه استقبال زیادی از این عرضه شود قیمت ها را پایین تر اعلام می کند، همچنین خود شرکت ها هم این قانون و تحلیل را راجب قیمت سهام خود می دانند و برای اینکه از عرضه اولیه سهام شرکتشان استقبال شود حاضر هستند قیمت سهام خود را پایین تر از ارزش واقعی خودشان به فروش برسانند. پس قانون عرضه اولیه ها به این صورت است که عرضه اولیه با قیمتی کمتر از ارزش ذاتی سهم انجام می شود.
در عرضه اولیه شرکت قسمتی از سهام خود معمولا ۵ تا ۱۰ درصد را برای فروش می گذارد و در روزهای آینده مقدار بیشتری از سهام شرکت خود را عرضه می کند حال در این صورت خریداران بیشتری هم برای خرید این سهم صف می بندند، یعنی در روز معاملاتی بعد از عرضه اولیه برای سهام شرکت عرضه شده صف خرید ایجاد می شود و قیمت به حداکثر دامنه نوسان خود یعنی مثبت ۵ درصد میرسد و سفارشات بیشتری برای خرید سهام شکل میگیرد.
آیا عرضه اولیه همیشه سودآور است؟
اما معنای آن این نیست که عرضه اولیه هم همیشه همراه با سود است، در مواردی هم ممکن است به دلیل قیمت گذاری بالا، خریداران به محض این که سهام را خریداری کرده آن را بفروشند، و کسانی که سهم خود را نگه داشته اند دچار زیان خواهند شد، و همچنین ممکن است در بازار ثانویه از قیمت کشف شده در زمان عرضه اولیه پایین تر بیاید، به همین علت این است که ممکن است بگوییم خرید سهام از بازار اولیه یک سرمایه گذاری کاملا بدون ریسک نیست.
عرضه اولیه را کی بفروشیم که حداکثر سود را ببریم؟
در زمینه فروش عرضه اولیه بهتر است تا زمانی که برای خرید سهم صف است سهام را نگه داری کنید، بعد از آن اگر سهم به قیمت مناسبی عرضه شود با رشد قیمت در چند روز آینده مواجه خواهد شد، پس ابتدا تمایل برای فروش سهم وجود ندارد اما برای سرمایه گذارانی که اطلاعات درستی ار ارزش سهم ندارند بهتر است هنگامی که صف خرید می باشد سهم خود را بفروشند. برای اینکه سود قابل قبولی از فروش عرضه اولیه بدست بیاورید حداقل باید تا بازدهی اولیه سهم صبر کنید و بعد آن را بفروشید اما برای دریافت سود حداکثری از فروش عرضه اولیه باید بیشتر صبر کنید و سهم مورد نظر را تحلیل کنید. تشخیص بهترین زمان برای فروش عرضه اولیه نیاز به تخصص و آشنایی کافی نسبت به بازار بورس دارد.
