افزایش سرمایه رویداد مهم و خوشایندی برای سهامداران می باشد و بعضی از شرکت‌ها به‌جاى اینکه سود را به صورت پول نقد به سهامداران خود پرداخت کنند سود سهمى یا سهام جایزه به سهامداران خود مى‌دهند. سهام جایزه یا افزایش سرمایه از محل سود انباشته یا مازاد تجدید ارزیابی دارائی ها به دارندگان سهام در زمان مجمع تعلق میگیرد.
درباره تجدید ارزیابی دارایی ها بیشتر بدانید.
سهام جایزه در بورس چیست؟
برخى از شرکت‌ها سیاست تقسیم سودشان به‌گونه‌اى است که به‌جاى پرداخت وجه نقد به عنوان سود سهام، اقدام به توزیع سهام جایزه مى‌کنند. توجه داشته باشید سهامدارانى که این سهام را دریافت مى‌کنند نباید هیچ نوع وجهى بپردازند.
بطور مثال ممکن است یک شرکت به سهامداران خود اعلام نماید که در پایان یک سال مالى به صاحبان سهام عادى ۲۰ درصد سهام جایزه بدهد. یعنی شرکت مورد نظر قصد دارد به هر شخص که ۴ سهم عادى دارد به‌جاى سود سالانه یک سهم جدید پرداخت کند.
شرکت ها چرا سهام جایزه می دهند؟
ممکن است شرکت ها بنابر دلایل مختلفی تعدادی سهام پاداش به سهامداران خود اهدا کنند. یکی از دلایلی که شرکت تصمیم به توزیع سهام جایزه به سهامداران می کند سرمایه گذاری درآمدهای ناپایدار و بازسازی ذخایر شرکت میباشد.
از دلایل دیگری که شرکت تصمیم به توزیع سهام جایزه به سهامداران می کند این موضوع است که وقتی یک شرکت پول کمتری داشته باشد، امکان دارد سهام جایزه را بدهد تا سهامداران بتوانند سهام خود را برای پول بفروشند.
دلیل سومی که شرکت تصمیم به توزیع سهام جایزه به سهامداران می کند این است که شرکت ها می توانند با پرداخت اوراق بهادار سهام به سهامداران، قیمت سهام را کاهش دهند و به این روش سرمایه گذاران جدید را برای خرید سهام تشویق می کنند.
چگونگی حسابدارى سهام جایزه
نحوه ثبت و حسابدارى سهام جایزه به این صورت است که حسابدار مبلغ خاصی معادل ارزش بازار سهام جایزه از حساب سود انباشته شرکت کم و مبلغ کم شده را به حساب سرمایه و صرف سهام منظور مى‌کند.
مشخصا در این صورت تعداد سهام عادى در دست مردم افزایش خواهد یافت اما ارزش ویژه این سهام عادى تغییر نخواهد کرد.
مثال برای چگونگی حسابدارى سهام جایزه :
در جدول زیر ثبت سهام جایزه به میزان ۲۰ درصد در شرکت آلفا نمایش داده شده است.
تعداد ۵۰۰.۰۰۰ سهم عادى این شرکت در دست سهامداران است. شرکت ۱۰۰.۰۰۰ سهم جدید منتشر مى‌کند.
۱۰۰.۰۰۰=(۰.۰۲ × ۵۰۰.۰۰۰)
| حساب حقوق صاحبان سهام | |||||||
| سهام عادى (ارزش اسمى ۱۰۰۰ ریال) | |||||||
| ۵۰۰.۰۰۰ سهم منتشر شده است | ۵۰۰.۰۰۰ | ||||||
| صرف سهام | ۴.۵۰۰.۰۰۰ | ||||||
| سود انباشته | ۷.۰۰۰.۰۰۰ | ||||||
| جمع | ۱۲.۰۰۰.۰۰۰ | ||||||
| حقوق صاحبان سهام پس از پرداخت ۲۰ درصد سهام جایزه | |||||||
| سهام عادى (ارزش اسمى ۱۰۰۰ ریال) | |||||||
| ۶۰۰.۰۰۰ سهم منتشر شده است | ۶۰۰.۰۰۰ ریال | ||||||
| صرف سهام | ۶.۹۰۰.۰۰۰ | ||||||
| سود انباشته | ۴.۵۰۰.۰۰۰ | ||||||
| جمع | ۱۲.۰۰۰.۰۰۰ | ||||||
در صورتی که ارزش بازار هر سهم عادى ۲۵.۰۰۰ ریال باشد، باید مبلغ ۲.۵۰۰ میلیون ریال از حساب سود انباشته کم و به روش زیر به حساب سرمایه و صرف سهام منظور کرد.
| به حساب سهام عادی: (۱۰۰،۰۰۰)(۱،۰۰۰ ریال) | ۱۰۰،۰۰۰،۰۰۰ |
| به حساب صرف سهام: (۱۰۰،۰۰۰)(۲۴،۰۰۰ ریال) | ۲،۴۰۰،۰۰۰،۰۰۰ |
| کل مبلغى که باید از حساب سود انباشته کم شود. | ۲،۵۰۰،۰۰۰،۰۰۰ |
عوامل مؤثر در انتخاب سهام جایزه و تجزیه سهام
۱- توزیع سهام جایزه بر کل دارائى‌ها، کل بدهى‌ها و حقوق صاحبان سهام تأثیرى ندارد اما باعث تغییر ترکیب حساب‌هاى حقوق صاحبان سهام خواهدشد.
*توزیع سهام جایزه تجزیه سهام حساب‌هاى درج شده در ترازنامه را تغییر نمیدهد، فقط ارزش اسمى سهام عادى کم می شود.
درباره صورت های مالی و ویژگی های مختلف آنها بیشتر بخوانید.
۲- سهام جایزه و تجزیه سهام خود به خود ثروت سهامداران را نمیتواند تغییر دهند. قیمت بازار سهام عادى و میزان سود هر سهم متناسب با مقدار سهام جدید کم میشود، ولى درصد مالکیت سهامداران ثابت می ماند.
۳- سهامى که به‌صورت جایزه یا بر اثر تجزیه سهام به صاحبان سهام شرکت توزیع میگردد مشمول مالیات نمی شود. این موضوع با این واقعیت که توزیع سهام جایزه یا تجزیه سهم باعث افزایش ثروت سهامداران نخواهد شد منافات ندارد.
۴- سیاست تقسیم سود بعضی از شرکت‌ها اینگونه است که هم سهام جایزه توزیع کنند و هم مقدارى از سود سالانه شرکت را به‌صورت نقد پرداخت کنند.
درباره شرایط و چگونگی دریافت سود نقدی سالیانه شرکت ها بیشتر بخوانید
افزایش سرمایه از محل سود انباشته و توزیع سهام جایزه
قسمتی از سود سالیانه شرکت‌ها که در سالهای گذاشته در بین سهامداران تقسیم نشده است در حساب سود انباشته آنها ذخیره خواهد شد. سود انباشته به منظور جبران مخارج مورد نیاز برای سرمایه‌گذاری‌های جدید و سایر عملیات شرکت استفاده می شود و جریان نقدینگی جدیدی عملاً به شرکت وارد نمی شود.
چون در این حالت سهامداران هزینه ای را برای خرید اوراق جدید منتشر شده پرداخت نمی‌کنند، به سهام تعلق گرفته به سهامداران سهام جایزه می‌گویند.
اما سهام جایزه به چه کسانی تعلق می گیرد؟ سهام جایزه به کلیه سهامداران تعلق میگیرد و سهامداران بدون اینکه هزینه ای پرداخت کنند، مالک سهام جایزه می شوند به صورتی که میزان مالکیت سهامداران بعد از افزایش سرمایه از محل سود انباشته تغییری نخواهد کرد.
توجه فرمایید منظور از اینکه مالکیت سهامداران بعد از افزایش سرمایه از محل سود انباشته تغییری نخواهد کرد این است که تغییری در دارایی های سهامداران رخ نمی دهد: یعنی پس از افزایش سرمایه که تعداد سهام افراد زیاد شد، قیمت جدید سهام به گونه ای تغییر می‌کند که دارایی سهامداران تغییری نکند اما تعداد سهام آنها افزایش یابد.
سهام جایزه کی به پرتفوی اضافه میشود؟
نحوه اضافه شدن سهام جایزه در پرتفو اینگونه است که اگر این افزایش سرمایه کمتر از ۱۰۰ درصد باشد، حدود دو هفته طول خواهد کشید تا در پرتفو قرار گیرد و در صورتی که بیشتر از ۱۰۰ درصد باشد، قرارگیری آن در پرتفو بیش از دو ماه به طول میانجامد.
نماد هر شرکت چند روز قبل از افزایش سرمایه بسته میشود؟
نماد هر شرکت برای افزایش سرمایه به این شیوه ۴۸ ساعت پیش از برگزاری مجامع متوقف شده و پس از انتشار گزارش مجمع در codal.ir، نماد مزبور مجاز به فعالیت در سامانه tsetmc میشود.
در افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی دارایی ها شرکت کنیم؟
اگر سهامدار بلند مدتی هستید، شرکت در برنامه افزایش سرمایه شرکت ها از تجدید ارزیابی دارایی ها که منجر به اعطای سهام جایزه می شود را توصیه می کنیم.
نحوه دریافت سهام جایزه
نحوه دریافت سهام جایزه به این صورت است که معمولا ۲ ماه پس از ثبت آگهی افزایش سرمایه، سهام جایزه به پرتفو سهامداران بصورت رایگان اضافه و قابل معامله خواهد شد.
در صورتیکه این مدت زمان گذشت و سهام جایزه به پرتفوی شما اضافه نشد با کارگزاری خود تماس حاصل نمایید.
درباره انواع روش های افزایش سرمایه بیشتر بخوانید.
نکات مربوط به سهام جایزه
چگونه سهام جایزه را دریافت کنیم؟ نحوه فروش سهام جایزه چگونه است؟ زمان فروش سهام جایزه کی می باشد؟ این سوالات سوالاتی میباشد که ذهن خیلی از افراد را درباره سهام جایزه درگیر کرده.
- اگر در زمان برگزاری مجمع در خصوص افزایش سرمایه، شما سهام شرکت رو داشته باشید به عنوان سهامدار شناخته خواهید شد و افزایش سرمایه و سهام جایزه به شما تعلق می گیرد.
- بعد از افزایش سرمایه، برای ثبت سهام جدید مدت زمانی طول می‌کشد. در این زمان میتوانید سهام قبلی را بفروشید.
- زمان اضافه شدن سهام جایزه به پرتفوی و زمان فروش سهام جایزه: سهام جایزه برای ثبت شدن به صورت میانگین ۳ الی ۴ ماه زمان نیاز دارد، شما بعد از این مدت، میتوانید آن را به فروش برسانید.
- سهام جایزه یا افزایش سرمایه از محل سود انباشته یا مازاد تجدید ارزیابی دارائی ها به دارندگان سهام در زمان مجمع تعلق میگیرد.
- افزایش سرمایه های بالای ۱۰۰% باید قبل از بازگشایی نماد به ثبت برسد و قابلیت معامله شود. و در صورتیکه در حدود قیمت تئوریک بازگشایی شود ضرری را برای کسی به همراه نخواد داشت.
عالی بود
ممنون
سپاس از توجه شما
عالی بود
سپاس از توجه شما
سلام وقت بخیر؛اگرسهام جایزه داشته باشیم ولی سهم روفروخته باشیم سهام جایزه چطوربه پرتفو اضافه میشود؟
تو این مدت که گفتی دو سه ماه که ما نمی تونیم سهم جایزه رو بفروشیم .سهم مثلا ۲۰۰درصد سود بده ایا شامل این سهم جایزه میشه یا نه.
ممنون بابت توضیحاتتون. من سهام یه شرکت رو داشتم و حدود یک ماه بعد از اینکه سهم رو فروختم متوجه شدم تعدادی سهام جایزه از اون شرکت به پرتفوم اضافه شده. الان نزدیک یکساله. اما نمیتونم بفروشمش یعنی فقط توی قسمت پرتفوی هست و توی قسمت سبد بان نیست. چاره چیه؟
سهام جایزه بعد از یک مدت مشخص قابل فروش میشه
سلام بنده به عنوان مثال ۱میلیون تومان سهم دارم ودر مجمع افزایش سرمایه ۱۰۰۰درصد افزایش سرمایه داشته که قراره سهام جیزه بده پول من بعد از باز شدن چقدر میشود ؟یعنی یک میلیون تومنم میشه ۱۰ میلیون ؟
سلام
بعد از افزایش سرمایه به هر میزانی که قیمت سهم کاهش پیدا کنه به همون اندازه تعداد سهام شما افزایش پیدا میکنه و در واقع دارایی شما قبل و بعد از افزایش سرمایه تغییری نمی کنه.
کاربردی بود ممنون
سلام
ممنون از مطالبتون
من سهم فملی داشتم میدونم که جایزه بهش تعلق گرفته. و داخل پرتفوم نشونش میده.
ولی وقتی میخام بفروشم خطا میده که موجودی سهم ندارم. مشکل کجاست؟ هنوز به سهم تبدیل نشده آیا؟
سلام. سهام جایزه برای ثبت شدن به صورت میانگین ۳ الی ۴ ماه زمان نیاز دارد، شما بعد از این مدت، میتوانید آن را به فروش برسانید.
بسیار عالی و مفید
خیلی خوب بود ممنونم.یه سوال داشتم.من سال ۹۵ حدود ۳۵ هزار سهم جایزه خپارس دریافت کردم.ولی بنا به مشکلاتی کلا از بورس خارج شدم.الان که دوباره برگشتم اون سهام جایزه رو تو پورتفوی ام نشون میده ولی نمیتونم معامله اش کنم.یعنی اون سهام جایزه من سوخت شده یا جلوش رو بستن؟چه راهکاری پیشنهاد میدین؟
ممنونم
سهام جایزه یه مدت طول میکشه تا قابل معامله بشه. چون خیلی وقته از زمان دریافت سهام جایزه شما گذشته بهتره با امور سهامداران شرکت تماس بگیرید.
ممنونم از مطلب مفیدتون. سؤالی که برای من پیش اومد اینه که تعلق سهام جایزه چه فایده داره؟ وقتی که ارزش سهام کمتر میشه و باید هم چند ماه صبر کنیم
سلام سهام جایزه همانطور که از نامش پیداست بصورت جایزه و رایگان به سهامدارانی که در مجمع افزایش سرمایه شرکت کرده اند تعلق میگیرد و تعداد سهام سهامداران بصورت رایگان افزایش می یابد در حالی که اگر به سهامداران حق تقدم تعلق میگرفت باید برای تبدیل آنها به سهام عادی مبلغ ۱۰۰ تومان به ازای هر سهم پرداخت میکردند.
اگر سهامدار بلند مدتی هستید، شرکت در برنامه افزایش سرمایه شرکت ها که منجر به اعطای سهام جایزه و افزایش تعداد سهام شما می شود را توصیه می کنیم.