فعالان بازار سرمایه انتظار شفافیت از عملکردها دارند اما در مقابل انتشار اطلاعات کارگزاران بورس از چند وقت قبل متوقف شده است، به طور کلی علت این توقف در هاله‌ای از ابهام قرار دارد ولی براساس شنیده‌ها ممکن است نهادی نظارتی دستور حذف اطلاعات را صادر کرده باشد. قابل ذکر است که در گذشته اطلاعاتی مثل عملکرد وضعیت شرکت‌های کارگزاری از جمله تعداد معاملات، معاملات آنلاین و بلوکی، ابزار‌های نوین مالی و تمام موضوعات مربوط به صنعت کارگزاری و معاملات از طرف کارگزاران بورسی در تاریخ‌های ۳۱ شهریور و ۲۹ اسفند هر سال منتشر می شد و در دسترس عموم فعالان بازار سرمایه قرار می گرفت، اما در زمان آغاز رشد شاخص و افزایش اقبال سرمایه‌گذاران به بازار سهام و در نتیجه‌ی آن افزایش درآمد کارگزاری‌های بورس، در پنج ماه گذشته هیچ گزارش آماری منتشر نشده است و اطلاعات جدیدی در اختیار سرمایه‌گذاران قرار نگرفته است، این در حالی است که اخیرا با توجه به رشد چشمگیر ارزش معاملات و افزایش روزانه ورود افراد به بازار،درآمدهای کارگزاران بیشتر از هر وقت دیگر شده است ولی خدمات آنها بجای اینکه بهتر شود و ارتقاء یابد، در حال نزول و ضعیف شدن می باشد، به طوری که همه‌جا نشانه‌ای از ناراضیان از خدمات کارگزاری‌ها می بینیم، منطقی است که سودهای کلانی که نصیب کارگزاری‌ها می شود باید در جهت بهبود زیرساخت‌ها و سیستم‌های معاملاتی کارگزاری‌ها صرف شود ولی شواهد نشان می دهد بخش اندکی از این درآمد در جهت ارتقای کیفیت خدمات کارگزاری‌ها مصرف می شود.
بیشتر بخوانید: شیفتی شدن بورس بدلیل کاهش فشار بر هسته معاملات
به گزارش از دنیای اقتصاد:
آمارهایی که دیگر منتشر نمی‌شود
بررسی داده‌های آماری کانون کارگزاران نشان می‌دهد این نهاد در گذشته اطلاعاتی تحت عنوان گزارش‌های آماری شرکت‌های کارگزاری، در سایت خود منتشر می‌کرد. در این گزارش اطلاعات، عملکرد وضعیت شرکت‌های کارگزاری از جمله تعداد معاملات، معاملات آنلاین و بلوکی، ابزار‌های نوین مالی و تمام موضوعات مربوط به صنعت کارگزاری و معاملات برای عموم فعالان بازار در دسترس و قابل مشاهده بود. گزارش‌های آماری صنعت کارگزاری از سال ۱۳۹۳ تا اواسط سال ۱۳۹۸ به‌طور منظم در تاریخ‌های ۳۱ شهریور و ۲۹ اسفند‌ماه هر سال منتشر می‌شد؛ همچنین گزارش صورت‌های مالی صنعت کارگزاری هم از سال ۱۳۹۴ تا سال ۹۷ به‌طور منظم در اختیار ذی‌نفعان بازار سرمایه قرار می‌گرفت. اما هم زمان با آغاز رشد شاخص و افزایش اقبال سرمایه‌گذاران به بازار سهام و در نتیجه افزایش سریع درآمد کارگزاران بورس، در پنج ماه اخیر این گزارش‌های آماری منتشر نشده است و اطلاعات جدیدی در این زمینه در اختیار فعالان بازار قرار نگرفته چنان‌که گزارش صورت‌های مالی صنعت کارگزاری مربوط به سال مالی گذشته تاکنون منتشر نشده و انتشار گزارش‌های ماه به ماه از وضع صنعت کارگزاری که حاوی اطلاعات مهمی درباره عملکرد دقیق شرکت‌های کارگزاری، مجموع کارمزد‌ها و ارزش معاملات بود نیز از بهار امسال به این سو به‌طور کلی متوقف شده است. طبق مقررات به ازای هر یک میلیارد تومان گردش معاملاتی، ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان تا ۴ میلیون تومان نصیب هر شرکت کارگزاری می‌شود اما در حال حاضر با توقف انتشار ریز عملکرد کارگزاران هیچ یک از ارقام عملکرد عملا به‌صورت تک به تک برای کارگزاران بورس قابل محاسبه نیست.
چشم‌پوشی از توسعه شفافیت
خلأ وجود گزارش‌های آماری صنعت کارگزاری همزمان با رشد سریع شاخص بورس تهران و فرابورس ایران چه سیگنال‌هایی را به بازار ارسال می‌کند؟
به باور کارشناسان و ناظران آگاه انتشار این نوع گزارش‌ها می‌تواند چشم‌انداز صنعت کارگزاری را شفاف کند و بر شفافیت مالی آنها هم اثر‌گذاری قابل توجهی داشته باشد. انتشار چنین گزارش‌هایی می‌تواند در زمینه رتبه‌بندی شرکت‌های کارگزاری، معاملات آنلاین و به‌طور کلی تعیین سطح معاملات اینترنتی مفید واقع شود. چنان که موضوع رتبه‌بندی شرکت‌های کارگزاری فعال در بازار سرمایه، با هدف ارائه به سرمایه‌گذاران و بهره‌برداری سهامداران، با ارائه این آمار امکان‌پذیر خواهد بود؛ اما برخی صاحب‌نظران می‌گویند با وجود مزایای بی‌شمار شفافیت آمار عملکرد کارگزاری‌های بورس احتمالا برخی نهادهای بالادستی در بازارسرمایه به این نتیجه رسیده‌اند که انتشار اطلاعات عملکرد کارگزاران بورس ممکن است سیگنال‌هایی را به نهادهای نظارتی مبنی بر اینکه صنعت کارگزاری با رونق چشم‌گیری مواجه شده، ارسال می‌کند و شاید این موضوع چندان دل‌خواه صاحبان و مالکان کارگزاری‌های بورس نیست.
هرچند با تداوم ممانعت از انتشار گزارش‌های عملکرد کارگزاری‌ها، برخی کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار را به پنهان‌سازی آمار کارگزاران با هدف فرار مالیاتی متهم کرده‌اند اما شواهد نشان می‌دهد چنین موضوعی نمی‌تواند دلیل توقف انتشار آمار عملکرد کارگزاری‌ها باشد زیرا صورت‌های مالی عملکرد شرکت‌های کارگزاری‌ها به‌صورت مداوم حسابرسی می‌شود.
پرسش سهامداران؛ پاسخ کارگزاران
کارگزاران در جریان داد و ستد‌های بازار سهام به ویژه پس از افزایش اقبال سهامداران به بورس نقش بی‌بدیلی را ایفا می‌کنند اما سرمایه‌گذاران این روزها به دلیل اختلالات در هسته معاملات و هم چنین اختلال سامانه‌های آنلاین معاملاتی کارگزاری‌ها دل خوشی از خدمات ارائه شده ندارند اغلب سرمایه‌گذاران معتقدند صنعت کارگزاری، صنعتی سودساز است اما با وجود کسب سود سرشار، کارگزاران موضوعاتی از جمله بهبود زیرساخت‌ها و سیستم‌های معاملاتی را فراموش کرده‌اند. برخی فعالان صنعت کارگزاری به «دنیای اقتصاد» گفته‌اند تعداد مشارکت‌کنندگان در عرضه‌های اولیه از ۲۰۰ هزار نفر در گذشته به ۵ میلیون کد بورس رسیده و تعداد سرمایه گذاران فعال هم به ۵/ ۱ میلیون کد سرمایه‌گذاری افزایش یافته و به تبع آن درآمد کارگزاری‌ها هم به سرعت رشد کرده اما شواهد نشان می‌دهد بخش اندکی از این درآمد سرشار در ارتقای کیفیت خدمات کارگزاری‌ها صرف شده است.
