مهدی تودوئی (تحلیلگر) صنعت بورسی دارو را مورد بررسی قرار داد و در کنار اعلام ارزش بازار صنعت دارو در بورس، آثار حذف ارز ترجیحی در صنعت دارو را نیز برشمرد و اعلام داشت شرکت هایی می توانند در پی حذف ارز ترجیحی موفق عمل کنند که:
- ۱. بتوانند سرمایه در گردش مناسبی برای خود تامین کنند
- ۲. محصولات انحصاری تولید می کنند
- ۳. صادرات مناسبی در سال های قبل داشته و برنامه های مشخص و مدونی برای صادرات دارند
- ۴. به دلیل نقدینگی مناسب توانسته اند موجودی مواد اولیه مناسبی در پایان سال ۱۴۰۰ برای خود فراهم کنند
ارزش بازار صنعت دارو در بازار سرمایه
به گزارش سبدگردان هدف، مهدی تودوئی توضیح داد: صنعت دارو از منظر ارزش بازار جهاردهمین صنعت بازار سرمایه می باشد و ارزش بازار این صنعت چیزی در حدود ۸۵ هزار میلیارد تومان است که در این صنعت دعبید با سهم ۱۳% در رتبه اول و شرکت های داروسازی دانا و اکسیر با ۸% و ۶% در رتبه ای بعدی قرار دارد.
P/E TTM صنعت دارو
در حال حاضر P/E TTM صنعت دارو در محدود ۹.۵ قرار دارد و پیش بینی می شود که با آزاد سازی کامل ارز ترجیحی P/E پیشرو این صنعت حداقل ۲ واحد کاهش یابد .
سهام صنعت دارویی ROE & ROA
در حال حاضر بالاترین بازده حقوق صاحبان سهام در صنعت دارو مربوط به سهم درهاور با ۱۳۲% می باشد و پس از آن دلر و دتوزیع در رتبه های بعدی قرار دارد. در خصوص بازده دارایی نیز، شرکت فرآورده های تزریقی ایران با ۷۱% در رتبه اول قرار دارد.
حاشیه سود های مختلف در صنعت دارو
میانگین حاشیه سود ناخالص در صنعت دارو حدود ۳۵% است .بیشترین حاشیه سود ناخالص مربوط به ریشمک می باشد در خصوص حاشیه سود عملیاتی میانگین این صنعت ۲۸% می باشد وبیشترین حاشیه سود در این بخش مربوط به نماد های دفرا با ۶۲% و درهاور با ۶۰% می باشد. و اما در خصوص حاشیه سود خالص ، نرم صنعت ۲۱% می باشد که در این خصوص نیز نماد دفرا در رتبه برتر قرار دارد .
آثار حذف ارز ترجیحی در صنعت دارو
رسما ارز ترجیحی صنعت دارو از ۲۳ تیر ماه حذف شد اما در واقع حذف ارز این صنعت از ابتدای سال ۱۴۰۱ همانگونه که در بودجه ۱۴۰۱ به آن اشاره شده بود حذف شده و شرکت های تولید کننده دارو با چندین برابر شدن هزینه تولید اما هیچ گونه افزایش نرخ محصولات را تا قبل از تاریخ ۲۳ تیر ماه شاهد نبودند و عملا شاهد نرخ گذاری دستوری بودند که این مسئله به صنعت دارو به شدت آسیب زده و حتی برخی از شرکت های تولید کننده دارو را با زیان مواجه کرد و آثار مخرب این سیاست باعث شد که شرکت های تولید کننده دارو برای بقا و حفظ خود ترکیب محصولات خودرا تغییر داده و به تولید محصولات با حاشیه سود بالاتر پرداخته و عملا دارو های ضروری بیماران که حاشیه سود پایین تر داشته و جنبه جنرال داشته اند از سبد تولید حذف شده و بیماران با کمبود مواجه شدند پیش بینی می شود که در مرداد ماه و شهریور ماه حدود ۴۰۰ قلم دارو در سطح داروخانه ها با کمبود مواجه شود تا دوباره شرکت های تولید کننده با نرخ های جدید شروع به عرضه کرده و این کمبود را پوشش دهند . حالا سوال اینجاست که حالا که ارز ترجیحی صنعت دارو حذف شده چه شرکت های از این صنعت می توانند موفق عمل کنند؟
۱- شرکت های که بتوانند سرمایه در گردش مناسبی برای خود تامین کنند
به دلیل اینکه مواد اولیه و متناسب با آن هزینه تولید به یکباره با افزایش زیاد مواجه شده است شرکت های که از نقدینگی خوبی بر خوردار باشند و بتواند از محل های با هزینه تمام شده پایین تر این سرمایه در گردش را تامین کنند .به همین دلیل تعداد زیادی از شرکت های این صنعت در سال ۱۴۰۱ یا افزایش سرمایه داده اند ویا قصد افزایش سرمایه دارند عمده محل افزایش سرمایه نیز از محل آورده نقدی می باشد.
۲- شرکت های که محصولات انحصاری تولید می کنند
با حذف ارز ترجیحی رقابت در فروش محصولات در شرکت ها افزایش یافته و در این بین شرکت های موفق خواهند شد که محصولاتشان انحصاری باشد و یا حداقل سهم بازار مناسبی داشته باشند زیرا شرکت های محصولات عمومی تولید می کنند ( اصطلاحا محصولات جنرال ) برای رقابت در بازار داخل باید تخفیف بیشتری ارائه دهند و همین عامل باعث کاهش سودآوری آنها خواهد شد.
۳- شرکت های که صادرات مناسبی در سال های قبل داشته و برنامه های مشخص و مدونی برای صادرات دارند
به دلیل اشباع بازار داخل و احتمالا کمی کاهش تقاضا دارو ، شرکت های که برنامه مناسب و مدونی برای صادرات دارند می توانند از این مسئله منفعت ببرند به دلیل اینکه نیروی کار در ایران ارزان است و ما با یک بازار هدف ۴۰۰ میلیونی ( بازار منطقه ) مواجه هستیم و علت اینکه ذکر شد که شرکت های که سال های قبل صادرات مناسبی داشته اند و ارتباط آن با صادرات سال جاری به این دلیل است که شرایط صادرات دارو با محصولات دیگر کاملا متفاوت است برای صادرات دارو در ابتدا آن دارو باید در کشور مقصد ثبت شود و برای ثبت دارو در کشور مقصد باید متولیان بهداشت و درمان آن کشور از شرکت تولیدی بازدید کرده و آن را تایید کنند هم چنین شرکت تولید کننده باید کلیه GMP های لازم را کسب کرده باشد ( به طور کلی ثبت دارو در یک کشور حداقل به یکسال زمان نیاز دارد ) به همین دلیل است که اشاره شد که شرکت های که صادرات در سال های قبل داشته اند و این فضا برای آنها مهیا می باشد.
۴- شرکت های که به دلیل نقدینگی مناسب توانسته اند موجودی مواد اولیه مناسبی در پایان سال ۱۴۰۰ برای خود فراهم کنند
در صنعت دارو ارز ترجیحی بعضی از شرکت ها یکی دو سالی است که حذف شده و این فرصتی برای این شرکت ها به وجود آورده تا ذخیره مناسبی از نظر مواد اولیه داشته باشند و همین عامل با توجه به شرایط تورمی کشور باعث می شود سود خالص این شرکت ها هر ساله چیزی در حدود ۵۰% تا ۱۰۰% رشد کند و باعث رشد قیمت سهام آنها شود.
تحلیلگر: آقای مهدی تودوئی
