مهدی تودویی (تحلیلگر) تاثیر صادرات دام بر صنعت بورسی زراعت را مورد بررسی قرار داد. با توجه به خشکسالی و کمبود آب و علوفه و همچنین کاهش قدرت خرید مردم، کشور با مازاد عرضه دام مواجه شده است، به همین دلیل برنامه صادرات دام که در بودجه کشور نیز آمده است، کلید خورده است. حال این رخداد چه تاثیری در صنعت زراعت دارد؟ آیا شرکت های بورسی گروه زراعت با کاهش درآمدهای عملیاتی همراه می شوند یا صادرات دام بر عملکرد این گروه بی تاثیر است؟ برای دریافت پاسخ سوال های مطرح شده، گزارش حاصله را تا انتها بخوانید.
بررسی تاثیر صادرات دام بر صنعت زراعت
به گزارش سبدگردان هدف، مهدی تودویی توضیح داد: صنعت دامپروری با افزایش ۶ الی ۷ برابری هزینه ها مواجه شده است و از طرفی با آزاد سازی ارز ترجیحی و افزایش قیمت محصولات پروتئینی ، قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرده و این صنعت با مازاد عرضه مواجه شده است .علاوه بر دلایل ذکر شده به دلیل خشکسالی در بسیاری از استان های کشور نظیر خوزستان ، ایلام و … دامداران مجبور هستند دام های خود را با تانکر آبرسانی کنند تا از تشنگی تلف نشوند و به ازای یک گله ۱۰۰۰ راسی ، چیزی در حدود ۶ تانکر آب نیاز دارد که هزینه تهیه آب یک هزینه مجزا برروی دست دامدار می گذارد.
در بودجه ۱۴۰۱ با صادرات دام موافقت شده بود اما این مهم با حدود پنج ماه تاخیر و از مرداد ماه اجرایی شد . در مورد صادرات دام نظرات مختلفی وجود دارد در حال حاضر به گفته ی مسئولین صنفی حدود چهار میلیون مازاد دام در کشور وجود دارد که به دلایل مختلف حدود دو میلیون از این دام ها ضعیف شده و فقط ۱۵۰.۰۰۰ راس دام قابلیت صادرات دارد که این به معنی هدر رفت حدود ۹۲% ظرفیت صادرات دام کشور است ، علاوه براین باعث خروج نقدینگی از این صنعت شده و سرمایه گذاری در این صنعت را با چالش مواجه کرده است که در بلند مدت می تواند تامین گوشت قرمز بازار داخل را تهدید کند. دو میلیون دامی که ضعیف شده را دامداران مجبور شدند با ضرر در بازار داخل عرضه کنند چرا که نه وزارت جهاد کشاورزی ( پشتیبانی امور دام ) برای خرید این دام ها استقبالی نشان داد و نه برای صادرات مناسب بودند . میزان صادرات برای تعادل بخشی به صنعت دامپروری و کاهش مشکلات مازد تولید را ۱۵۰ تا ۲۰۰ راس در هر گله ۱۰۰۰ راسی می توان عنوان کرد .
اجرای سیاست خرید تضمینی به عنوان یکی از راهکارهای بهبود شرایط صنعت دامپروری کشور نیز دارای اشکالات زیاد با اجرای ناقص بود زیرا سیاست حمایتی خرید تضمینی تنها شامل بره نره چاق کشتاری و گوساله نر کشتاری با وزن ۴۰۰ و ۵۰۰ کیلوگرم می‌شود در حالی که بخش بزرگی از دام های مازاد کشور از دام‌های ضعیف شده تشکیل می‌شود همچنین ۲۰ تا ۲۲ میلیون راس بز در کشور وجود دارد که در خرید تضمینی دیده نشده است. در برخی از استان ها فقط بز پرورش داده می شود، در نتیجه اجرای خریدتضمینی به این شکل روش حمایتی خوبی نبود.
مقاصد صادراتی
از کشور های حوزه خلیج فارس ( کویت ، امارات ، عراق و عمان ) می توان به عنوان مقاصد صادراتی یاد کرد .
جزئیات مصوبات صادرات دام
در مصوبات شورای قیمت‌گذاری محصولات استراتژیک عنوان شد که فرآیند اجرای صادرات به عهده معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی است. بر همین اساس وزارت جهاد کشاورزی مکلف است در راستای کاهش حاشیه سود بازار، نسبت به پیگیری لازم جهت تحویل غرفه در میادین میوه و تره بازار تهران و سایر مراکز عرضه مستقیم در استان‌ها اقدام کند. به نحوی که اتحادیه‌ها و تشکل‌ها امکان عرضه مستقیم گوشت قرمز را داشته باشند. صادرکنندگان موظفند به منظور مدیریت بازار داخلی گوشت قرمز، در صورت درخواست شرکت پشتیبانی امور دام کشور به میزان ۵۰ درصد مقدار صادرات هر مرحله را براساس معادل قیمت صادراتی جهت تأمین ذخایر راهبردی و یا پشتیبان بازار، به شرکت یادشده تحویل و به فروش رسانند.
تولیدکنندگان دام سبک و سنگین مکلفند با محوریت معاونت امور تولیدات دامی هر سه ماه یک بار و یک ماه قبل از عرضه به بازار، میزان دام مازاد را مشخص و طی زمان از طریق سامانه‌ای که بدین منظور طراحی می‌شود اعلام و نتایج این پایش را به دبیرخانه شورای قیمت‌گذاری و اتخاذ سیاست‌های حمایتی محصولات اساسی کشاورزی ارسال کنند.
گفتنی است سقف تعداد دام زنده پرواری برای صادرات دام و تعداد قابل عرضه در هر مرحله توسط معاونت امور تولیدات دامی و وزارت جهاد کشاورزی تعیین می‌شود.
تاثیر صادرات دام بر عملکرد شرکت های بورسی صنعت زراعت
با توجه به اینکه بحث صادرات دام بیشتر برای دام سبک ( نظیر گوسفند و بز ) مطرح است و شرکت های گروه زراعت که در بورس فعالیت می کنند عمدتا بر روی دام سنگین و فرآورده های آن ها تمرکز و فعالیت می کنند این مصوبه تاثیر زیادی بر عملکرد این شرکت های ندارد علاوه بر این ، شرکت ها از دام های مولد جهت گسترش سطح فعالیت خود با اجرای طرح توسعه استفاده می کنند و بخش مازاد ( غیر مولد ) را به صورت مستقیم به بازار عرضه می کنند که درصد پایینی از درآمد های عملیاتی این شرکت ها را تشکیل می دهد اما باتوجه به اینکه طرح تازه آغاز شده است منتظر گزارش ماهانه ( گزارش مرداد ماه) شرکت های بورسی این گروه هستیم تا تاثیرات دقیق تر بررسی شود.
