ارزش دفتری سهام یکی از مفاهیم کلیدی در سرمایه گذاری است. راه شناسایی سهام کم ارزش، تعیین تجربی ارزش ذاتی سهام است که به عنوان معیاری در نظر گرفته می شود که می توان قیمت سهام را با یکدیگر مقایسه کرد. اگر این ارزش ذاتی بالاتر از قیمت سهام موجود در بازار امروز باشد، سهام را می توان کم ارزش ارزیابی کرد و بالعکس.

در چند سال اخیر روش های بسیاری برای تعیین این معیارهای ارزش گذاری ابداع و مورد استفاده قرار گرفته است، ارزش دفتری یکی از این روش ها است. در ادامه این مطلب به ارزش دفتری سهام و چگونگی محاسبه آن می پردازیم.

 ارزش دفتری سهام چیست؟

اگر تمامی دارایی ها فروخته شوند و بدهی ها بازپرداخت شود، ارزش دفتری یک شرکت با تخمین کل مبلغی که یک شرکت در آن ارزش دارد محاسبه می شود.

فرمول ارزش دفتری:

ارزش دفتری سهام = ارزش دفتری کل دارایی ها – کل بدهی ها

محاسبه ارزش دفتری در عمل حتی ساده تر است. اگر ترازنامه را جستجو کنید متوجه می شوید که در ۳ بخش اصلی تقسیم می شود: دارایی ها، بدهی ها و سهامداران.

از آنجا که دارایی منفی، همیشه برابر با حقوق صاحبان سهام است، دریافت ارزش دفتری سهام به آسانی خواندن ارزش روی خط است.

بحث فوق در سطح شرکت است، شما همچنین برای دارایی های فردی ارزش دفتری را می یابید. اینها صرفاً ارزشی است که این دارایی ها در دفترهای شرکت انجام می شوند.

نحوه محاسبه ارزش دفتری در هر سهم

برای محاسبه ارزش دفتری در هر سهم، نیاز به این داریم که ارزش دفتری شرکت را در نظر بگیریم و آن را به تعداد کل سهام تقسیم کنیم.

 ارزش دفتری در هر سهم = ارزش دفتری / سهام برجسته

• ارزش دفتری در هر فرمول بالا فقط سهام مشترک را فرض می کند.

چرا ارزش دفتری سهام روشی برای ارزیابی است؟ 

ارزش دفتری یک شرکت در دنیای ایده آل، نشانگر ارزش تجارتی است که سهامداران در صورت فروخته شدن تمام دارایی ها با پول نقد و تمام بدهی ها باقی می مانند.

بنابراین یک روش بسیار محافظه کارتر برای ارزیابی یک شرکت از استفاده از مدل مبتنی بر سود است که در آن فرد باید برآورد سود و رشد آینده را انجام دهد.

تخمین درآمدها همیشه اشتباه است زیرا در اصل حدس می زنند (ممکن است استثنائاتی در بازارهای خدمات به خوبی تنظیم شده وجود داشته باشد که در آن قیمت های تنظیم شده و رشد درآمد با رشد جمعیت بسیار مرتبط است) متغیرهای زیادی وجود دارد که بر درآمد تأثیر می گذارد و هیچ کس در آینده نمی تواند از این متغیرها حساب کند.

کار با ارزش دفتری در واقعیت امروز کاملاً درست است. در این حالت، ما به هیچ وجه نگران رشد سود و سودآوری شرکت نیستیم. تنها آنچه ما به آن اهمیت می دهیم این است که آیا ما قادر به خرید مشاغل با قیمت کمتر از آنچه دارایی های آن است، هستیم. از این گذشته، اگر ما قادر به انجام این کار باشیم، می توانیم به سرعت دور بزنیم و این دارایی ها را در بازار یکی یکی بفروشیم و سود سریع را بدست آوریم.

با این حال در واقعیت، شخص باید هنگام استفاده از یک ارزش دفتری ساده ارزش برای ارزیابی سهام ، احتیاط لازم را به عمل آورد.

ارزیابی ارزش سهام با استفاده از ارزش دفتری

یک روش بسیار ساده برای استفاده از ارزش دفتری برای تعیین میزان کم ارزش بودن سهام، بررسی نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری است. این شبیه به نسبت قیمت به درآمد است اما از مخرج مبتنی بر دارایی به جای مخرج مبتنی بر سود استفاده می کند. این نسبت کمتر از یک دلالت بر این دارد که بازار تا حدی ارزش سهام را پایین می آورد.

یک سرمایه گذار با ارزش خوب، کمی عمیق تر به نظر می رسد. از آنجا که اکنون می دانیم، مقادیر دارایی های موجود در دفترها می تواند تفاوت زیادی با ارزش واقعی این دارایی ها در بازار داشته باشد، ما باید سعی کنیم کل ترازنامه را مجدداً تجدید نظر کنیم تا به ارزش های بازار نزدیکتر شود و سپس ارزش دفتری آن را مجدداً محاسبه کنیم.

در طی این فرآیند، یک سرمایه گذار با ارزش خوب نیز در تخمین خود کاملاً محافظه کار خواهد بود. اگر سرمایه گذار ارزش احساس کند که این دارایی ها ممکن است ارزش بسیار کمی داشته باشند، می توان کل دارایی ها (نامشهود و سرقفلی) را به سادگی دور ریخت. تقریباً، تنها چیزی که ارزش خود را در این محاسبه مجدد از ارزش دفتری حفظ می کند پول نقد کوتاه مدت است.

اما اگر روش خوبی برای تخمین ارزش های مناسب بازار دارایی نداشته باشیم، چه می شود؟ مشخص است دارایی های طولانی مدت اصلاً بازار ندارند؟ شاید وقت آن رسیده است که در درک ارزش خود، سختگیرانه تر و باریک تر عمل کنیم.

محاسبه ارزش دفتری برای هر سهم چه فایده ای دارد؟

در صورت پیدا کردن ارزش دفتری هر سهم در صورت عدم اطمینان از ارزش بازار می توان از ان استفاده کرد. همانطور که می توانید تصور کنید، تجزیه و تحلیل مناسب ترازنامه نیاز به کار کمی دارد.

یکی از راه های جلوگیری از این امر، یافتن سهام هایی است که این سطح کار تفصیلی برای تعیین ارزش آن ضروری نیست. ارزش خالص دفتری ملموس و ارزش خالص دارایی فعلی، از جمله این اقدامات هستند که تا یک درجه یا فرایند ارزیابی ترازنامه را ساده تر می کنند.

برای سرمایه گذاری کوتاه مدت در بورس به چه نکاتی باید توجه شود؟

تفاوت بین ارزش دفتری و ارزش واقعی بازار

ارزش دفتری یک دارایی هزینه خرید اصلی آن است که برای هرگونه تغییر بعدی، مانند کاهش ارزش یا استهلاک تنظیم می شود. ارزش واقعی بازار، قیمتی است که می توان با فروش دارایی در یک بازار آزاد و رقابتی به دست آورد. تقریباً همیشه اختلاف بین ارزش دفتری و ارزش بازار وجود دارد، زیرا اولین هزینه ثبت شده و دوم براساس میزان عرضه و تقاضای درک شده برای یک دارایی است که می تواند به طور مداوم متفاوت باشد.

به عنوان مثال، یک شرکت یک دستگاه را به قیمت ۱۰۰ میلیون خریداری می کند و متعاقبا استهلاک ۲۰ میلیون برای آن دستگاه ثبت می کند، در نتیجه ارزش خالص دفتری ۸۰ میلیون می شود. اگر شرکت می خواست آن دستگاه را با قیمت فعلی ۹۰ میلیون در بازار بفروشد، این تجارت سود فروش ۱۰ میلیونی را به ثبت می رساند.

همانطور که در مثال نشان داده شده است، اختلاف بین ارزش دفتری و ارزش بازار در نقطه فروش یک دارایی تشخیص داده می شود، زیرا قیمتی که در آن به فروش می رسد قیمت بازار است و ارزش خالص دفتری آن در اصل هزینه کالاهای فروخته شده است. قبل از معامله فروش، هیچ دلیلی وجود ندارد که اختلاف بین ارزش دفتری و ارزش بازار را حساب کنید.

یک مورد که در آن یک تجارت می تواند تغییرات در ارزش دارایی ها را تشخیص دهد مربوط به اوراق بهادار قابل فروش است که به عنوان اوراق بهادار تجاری طبقه بندی می شود. کسب و کار موظف است به طور مداوم سود و دارایی خود را نگه داشته و زیان این اوراق بهادار را تا زمانی که نگه داشته شود ثبت کند. در این حالت، ارزش بازار همان ارزش دفتری است.

هنگامی که تفاوت بین ارزش دفتری و ارزش بازار قابل توجه است، می توان ارزش قرار دادن یک تجارت را دشوار کرد، زیرا باید یک فرآیند ارزشیابی برای تنظیم ارزش دفتری دارایی های آن با ارزش های بازار آنها استفاده شود.

شرایطی وجود دارد که ارزش بازار دارایی ثابت بسیار بالاتر از ارزش دفتری باشد، مانند زمانی که ارزش بازار یک ساختمان دبیرستانی به دلیل افزایش تقاضا افزایش می یابد. در این شرایط، طبق اصول حسابداری پذیرفته شده عمومی (GAAP) هیچ راهی برای تشخیص سود در سوابق حسابداری یک شرکت وجود ندارد. با این حال، ارزیابی مجدد طبق استاندارد بین المللی گزارشگری مالی (IFRS) مجاز است.

بیشتر بدانید بررسی و معرفی انواع بازار بورس در ایران!!!

جمع بندی

سهام شرکت ها به روش های مختلفی ارزش گزاری می شود. یکی از ساده ترین روش های ارزش گزاری سهام، روش ارزش گزاری دفتری است. ایراد اصلی که می توان از این روش گرفت، ارزش دفتری برای ارزش گزاری یک شرکت از معادله حسابداری استفاده می کند که ثابت است.

بنابراین هر گونه عواملی همانند تورم و نوسانات نرخ بهره که در ارزش یابی کلی یک دارایی موثر است، در نظر گرفته نمی شود.

در نتیجه همین عوامل سبب ایجاد فاصله ی بیشتری بین ارزش دفتری و ارزش واقعی بازار می شود.

بیشتر بدانید سرمایه‌گذاری بر اساس ارزش سهام چگونه است؟