در ریزش های اخیر بازار سرمایه کارشناسان برای بهبود شرایط راهکارهای مختلفی ارائه دادند تعدادی از آنها پیشنهاد دادند که محدودیت دامنه نوسان برداشته شود تا از حجم فروش کاسته شود اما این پیشنهاد اگر عملی شود میتواند به اوضاع بورس کمک کند؟ اگر در معاملات بورسی دامنه نوسان وجود نداشته باشد چه می شود؟
اعمال محدودیت دامنه نوسان در معاملات بورس خوب یا بد؟
قبل از بررسی این سوال که “اعمال محدودیت دامنه نوسان در معاملات بورس خوب است یا بد؟” میخواهیم ببینیم محدودیت دامنه نوسان چیست؟ دامنه مجاز نوسان به حدود سقف و کف قیمتی گفته میشود که هر سهم در هر روز معاملاتی میتواند در آن محدوده معامله شود.
آقای حقانی نسب: حذف محدودیت دامنه نوسان و افزایش حجم مبنا راه حل نجات بورس در شرایط کنونی
در حال حاضر در کشور ما محدودیت نوسان قیمت برای شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس به شرح زیر می باشد:
- برای سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مثبت ۵ درصد تا منفی ۵ درصد
- برای حق تقدم سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از مثبت ۱۰ درصد تا منفی ۱۰ درصد
- در بازار زرد فرابورس دامنه نوسان معاملات مثبت و منفی ۳ درصد
- در تابلوی نارنجی فرابورس دامنه نوسان انجام معاملات مثبت و منفی ۲ درصد
- در تابلوی قرمز فرابورس، دامنه نوسان انجام معاملات مثبت و منفی ۱ درصد
اعمال محدودیت دامنه نوسان در معاملات بورس چه فوایدی دارد؟
برای اینکه ببینیم اگر در معاملات بورسی محدودیت دامنه نوسان حذف شود چه می شود نگاهی به فواید اعمال محدودیت دامنه نوسان در معاملات بورسی بیندازیم:
- کشف قیمت واقعی سهام نیز با استفاده از دامنه نوسان امکان‌پذیر خواهد شد.
- باعث کاهش تلاطم‌های موجود در بازار بورس میشود. در واقع دامنه مجاز نوسان، تغییرات قیمتی سهام را محدود می کند و از این طریق از به وجود آمدن تغییرات ناگهانی جلوگیری می‌کند.
- باعث جلوگیری در دستکاری قیمت‌ها در بازار بورس میشود و اجازه تغییر قیمت در هر زمان به‌صورت دلخواه به سهامداران بزرگ را نمی‌دهد.
کاهش تلاطم بازار، محافظت از سرمایه‌گذاران، جلوگیری از بروز بحران‌های مالی، حفظ بازار و کاهش دستکاری قیمت از مهم ترین فواید اعمال محدودیت دامنه نوسان در معاملات بورس می باشد.
اعمال محدودیت دامنه نوسان در معاملات بورس چه معایبی دارد؟
- معمولاً به دلیل توقف قیمت یک سهم در روز، امکان انتقال تلاطم اضافی به‌روزهای آتی وجود دارد.
- اعمال محدودیت دامنه نوسان در معاملات بورس باعث تأخیر در کشف قیمت سهم میشود.
تأخیر در کشف قیمت، عکس‌العمل بیش از اندازه، دخالت در معاملات، کاهش نوسان‌ها و اثر ربایشی از مهم ترین معایب اعمال محدودیت دامنه نوسان مجاز می باشد
درباره “اگر دامنه نوسان بورس محدود شود چه اتفاقی خواهد افتاد؟“بیشتر بخوانید
برداشتن محدودیت دامنه نوسان قیمتی کمکی به بهبود شرایط بورس می کند؟
اگر در معاملات بورسی دامنه نوسان وجود نداشته باشد محدودیتی برای کاهش یا افزایش قیمت ها وجود ندارد به این معنی که قیمت سهم نسبت به روز معاملاتی قبل می تواند حتی دوبرابر شود و یا ارزش آن نصف شود. به نظر میرسد در بازارهای بشدت صعودی یا بشدت نزولی این امر هیجان زیادی را به بازار تزریق می کند اما اگر ترمزی مانند حجم مبنا برای آن درنظر گرفته شود معاملات منصفانه تر خواهد بود. بطور کلی و علی الخصوص در شرایط کنونی بازار که فرسایشی هم می باشد وجود محدودیت دامنه نوسان در بورس باعث کند شدن روند معاملات می شود و اقتصاد کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
وجود محدودیت دامنه نوسان در چنین شرایطی باعث افزایش صف‌های فروش شده و سهامداران مدت بیشتری در صف های فروش خواهند ماند و به لحاظ روانی آسیب بیشتری به معامله‌گران خواهد رسید و در واقع سهامداران از بین رفتن تدریجی سرمایه شان را تجربه خواهند کرد.
با توجه به اینکه در روزهای اخیر صف های فروش طولانی تشکیل شد و حمایتی آنچنانی هم از بازار صورت نگرفت و تقریبا تمام سهامداران در این مدت شاهد روند فرسایشی بازار، افت روزانه قیمت و ارزش سهام خود بودند حدف دامنه نوسان و در مقابل افزایش بسیار زیاد حجم مبنا کمک شایانی به کاهش صف های فروش و اتمام روند اصلاحی بازار مینماید و از دستکاری قیمت ها و صف ها تا حد زیادی جلوگیری میشود و از همه مهم تر باعث تسریع در اتمام روند فرسایشی بورس خواهد شد.
