بازارگردانان به منظور جلوگیری از نوسانات شدید و کنترل قیمت ورقه بهادار در یک محدوده معین و افزایش میزان نقدشوندگی سهام و بازار و وجود عرضه و تقاضا برای اوراق بهادار اقدام به خرید و فروش این اوراق در شرایط مختلف می کنند. ما در ادامه قصد داریم به بررسی بازارگردان چه کسی است؟ وظایف بازارگردان چیست؟ مهم ترین اهداف بازارگردان یا مارکت میکر چیست؟ و امتیازاتی که سازمان بورس برای بازارگردان ها قرارداده است بپردازیم.
بازارگردان چه کسی است؟
در واقع بازارگردان به افراد یا شرکت هایی گفته می شود که با هدف کسب سود اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار یا کالاهای اقتصادی میکنند و بنا به ماهیت عملکرد از نوسانات ناخواسته و قیمت دارایی می کاهند.
بازارگردان ها که عبارت انگلیسی آنها Market Maker می باشد حجم زیادی از اوراق بهادار را در اختیاردارند و می‌توانند مقدار زیادی از سفارشات را در بازارهای مالی انجام دهند.
بیشتر بخوانید: چه سهم هایی را باید در صف فروش خرید + تشخیص زمان خرید
وظایف بازارگردان چیست؟
وظیفه بازارگردان ها همواره حفظ تعادل سهام می باشد. بازارگردان باعث میشوند از صف های خرید و فروش جلوگیری شود. به‌عبارت‌دیگر زمانی که اکثر سرمایه گذاران اقدام به فروش دارایی‌های خود می کنند و عرضه زیاد میشود اما تقاضا برای خرید سهم کم می شود، بازارگردان اقدام به حمایت از سهم و خرید سهم های عرضه شده میکند تا تقاضای همه‌ی فروشندگان تأمین و نقدشوندگی در سهم افزایش یابد.
درباره صف خرید و فروش سهام در معاملات بورس بیشتر بخوانید
البته بازارگردان تنها در صفوف فروش اقدام به حمایت از سهم نمیکند و در روزهای مثبت و صفوف خرید هم اگر سرمایه گذاران به دنبال خرید سهم باشند، بازارگردان دارایی‌های خود را عرضه میکند تا تمام سفارش‌های خرید نیز تأمین شود و علاوه بر آن حجم مبنا هم پر شود.
از مهم ترین وظیفه بازارگردان افزایش نقدشوندگی در بازار می باشد در واقع زمانی که سهامداران نقدینگی نیاز دارد و تصمیم به فروش اوراق خود در بازار گرفته اند اما به دلیل رکود خریداری برای سهم ها پیدا نشود بازارگردان باید اقدام به خربداری این اوراق کند یا زمانی که افراد برای خرید اوراق به دنبال فروشنده هستند اوراق در اختیار خود را به متقاضیان بفروشد.
به طور کلی بازارگردان ها مسئولیت تأمین عرضه و تقاضای بازارهای مالی را برعهده دارند
مهم ترین اهداف بازارگردان یا مارکت میکر چیست؟
- کاهش هزینه‌های معاملاتی از طریق کاهش شکاف قیمتی خرید و فروش
- جلوگیری از نوسانات شدید و کنترل قیمت ورقه بهادار در یک محدوده معین
- افزایش میزان نقدشوندگی سهام و بازار و وجود عرضه و تقاضا برای اوراق بهادار
بیشتر بخوانید: چگونه در یک سهم صف فروش تشکیل می شود؟
امتیازاتی که سازمان بورس برای بازارگردان ها قرارداده است
۱_ طبق ماده ۱۸ دستورالعمل بازارگردانی در بورس، “سازمان بورس و اوراق بهادار تهران برای بازارگردانی هر ورقه بهادار یک ایستگاه معاملاتی جداگانه، بدون دریافت هیچ‌گونه هزینه‌ای از این بابت در اختیار بازارگردان خواهد گذاشت. انجام معاملات سایر اوراق بهادار از ایستگاه معاملاتی مخصوص بازارگردان مجاز نیست.”
اما این امتیازی که سازمان برای بازارگردانان قرار داده به چه معناست؟ ایستگاه معاملاتی همان درگاه ثبت سفارش و معاملات می باشد که بصورت مستقیم به هسته‌ی معاملات متصل است و سازمان بورس آن را در اختیار کارگزاری ها قرار داده است.
برای بازارگردانی، سازمان بورس یک ایستگاه به بازارگردان می دهد تا از طریق آن فقط در یک نماد ثبت سفارش انجام دهد.
۲_ طبق ماده ۱۹ دستورالعمل بازارگردانی در بورس، ” سقف کارمزد بورس از معاملات بازارگردان ۱۰ درصد سقف کارمزد بورس از معاملات معمول است. بورس می‌تواند کارمزد خود از معاملات بازارگردان را کمتر از سقف مقرر در این ماده تعیین نماید.
طبق این ماده سازمان بورس و اوراق بهادار باید از بازارگردان تا سقف ۱۰ درصد کارمزد دریافت کند، البته لازم به ذکر است که امکان کمتر شدن کارمزد نیز وجود دارد.
