رونق بازار بورس و جذابیت عرضه اولیه ها باعث شده پدیده جدیدی در نحوه ورود شرکت ها به بورس شکل بگیرد و افرادی به عنوان واسطه و برای منفعت خودشان برخی شرکت ها را برای حضور در بورس ترغیب کنند. این واسطه ها به شرکت های کوچک ضمانت می دهند که با ورود آنها به بورس، ارزش دارایی آنها افزایش قابل توجهی پیدا می کند.
پذیرش و ورود شرکت های جدید به بورس، از اهداف طبیعی بازار سرمایه است اما موضوع واسطه گری برخی سودجویان می تواند منجر به افزایش غیر واقعی قیمت ها و ظهور دلالی در بازار بورس می شود.
پدیده جدید واسطه گری باعث اختلال در بورس می شود
در حاشیه های بازار بورس، افرادی به عنوان دلال در پی این هستند تا از جذابیت عرضه اولیه ها سوء استفاده کنند و صاحبان شرکت های کوچک را برای عرضه دارایی شرکت به بورس تشویق کنند و در مقابل به آنها اطمینان می دهند که با عرضه سهام شرکت، شاهد افزایش چند برابری دارایی شرکت خواهند بود.
با توجه به پیدایش این پدیده جدید در بورس، یکی از کارشناسان بازار سرمایه عنوان کرد حضور بیشتر شرکت های جدید در بورس، از خواسته های بازار سرمایه است اما وجود واسطه گری در ورود شرکت ها به بورس موضوعی است که باید مورد بررسی قرار بگیرد.
به گفته این کارشناس، بعضی از شرکت ها دارای ارزش بالا و پشتوانه مالی خوبی دارند و در مقابل شرکت ها یا افرادی هم وجود دارند که می توانند به عنوان واسطه این شرکت ها را به شرکت های کارگزاری، شرکت های سبد گردان مشاور یا نهاد مالی معرفی کنند تا به رونق بازار سرمایه کمک کنند. بروز چنین اتفاقی مشکلی برای بازار سرمایه به وجود نمی آورد اما ممکن است افرادی از این وضعیت سو استفاده کنند، بنابراین؛ کمیته ارزش گذاری باید جلوی افراد سود جو را بگیرد.
از جمله خطرات وجود واسطه ها در عرضه اولیه ها این است که واسطه ها بدون ارزیابی ارزش واقعی سهام شرکت ها، برای آنها قیمت تعیین می کنند و بازار را دچار اختلال می کند.
در چنین شرایطی کمیته پذیرش باید ارزش سهام شرکت ها را مورد بررسی قرار دهد و برای افراد سودجو که موجب تناقض میان قیمت سهام با ارزش واقعی آن می شوند مجازاتی در نظر بگیرد.
همچنین بخوانید: بررسی عوامل موثر بر قیمت سهام و رفتار بازار بورس اوراق بهادار
فعالیت واسطه ها به دو شکل می باشد:
- عده ای با معرفی شرکت ها به بازار سرمایه و در ازای هر معرفی، حق بازاریابی دریافت می کنند که فعالیت این گروه خطری به دنبال ندارد.
- گروه دیگر کسانی هستند که با دلالی نقش تعیین کننده ای در ارزش گذاری سهام شرکت ها دارند و فعالیت آنها بازار را دچار اختلال می کند.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه برخی شرکت ها مشکل ساختاری دارند و اگر شرکت ها برای ورود به بورس از راه های اصولی وارد نشوند مشکلاتی را برای نقدینگی سهامداران ایجاد می کنند.
در سال گذشته شرکت هایی وارد بورس شدند که سهام خود را با قیمت بالا عرضه کردند و بعد از چند ماه به دلیل غیرواقعی بودن قیمت سهام با ریزش شدید قیمت مواجه شدند.
جولان منفعت طلبان
نظر مرتضی دلخوش، یکی از کارشناسان بازار سرمایه در این مورد: ارزش برخی سهام بدون محدودیت افزایش پیدا کرده و در این شرایط صاحبان نقدینگی برای ورود به بورس ترغیب می شوند.
در چنین شرایطی، موسسات حسابرسی باید وارد عمل شوند و به شرکت هایی که از نظر مالی زیر ساخت مناسبی ندارند هشدار دهند و اجازه ورود آنها به بورس را ندهند.
به گفته دلخوش ادامه این روند می تواند موجب از بین رفتن نقدینگی سرمایه گذاران تازه وارد شود و تاکید کرد: کارشناسان با ورود نقدینگی به بورس مشکلی ندارند اما مشکل از جایی شروع میشود که واسطه ها با ترفند های مختلف باعث حبابی شدن بازار میشوند و سازمان بورس با اطلاعاتی که در اختیار دارد و با مشخص کردن ارزش واقعی سهام شرکت ها می تواند جلوی کشف قیمت های منفعت طلبانه را بگیرد.
به نقل از دنیای اقتصاد